در ILO بر ایران چه خواهد گذشت؟

تهران امروز: اجلاس امسال سازمان بین المللی کار (ILO) از 12 تا 28 خرداد ماه در ژنو برگزار می شود . حضور هرساله ایران در اجلاس سازمان بین المللی کار جدا از مباحث اصلی که توسط نمایندگان ایران در این اجلاس مطرح می شود حاشیه‌هایی هم دارد که گاهی اینها از قبل از شروع اجلاس آغاز و یا بعد از پایان اجلاس تازه شروع می‌شوند. مباحثی مانند چالش های ایران در گروه کارفرمایی که در سه اجلاس قبلی باعث مشکلاتی برای ایران شد یا پرونده‌هایی که در مورد رعایت نکردن برخی از مقاوله نامه ها مثل 111 که مربوط به منع تبعیض در اشتغال است و از اینها مهم‌تر انصراف ایران از ریاست اجلاس سال گذشته سازمان بین‌المللی کار بعد از 34 سال انتظار، همه و همه از جمله این موارد هستند.

با توجه به این مسائل اما حضور امسال ایران انگار رنگ دیگری دارد. گروه کارفرمایی که در دولت قبلی به هیچ وجه انحلال خود را نپذیرفته بود در دولت جدید به نظر می رسد موضع خودش را عوض کرده و یا شاید هم به دلیل تغییر موضع وزارت کار، به هر حال دیگر امسال در گروه شش نفره کارفرمایی کشور که به همراه گروه دولت ایران به محل برگزاری اجلاس اعزام می شوند نماینده‌هایی دارد.

شرکت کنندگان ایرانی ILO

از سوی جامعه کارگری کشور علی بیگی از استان کرمانشاه، شجاعی از استان کرمان، دهقان نژاد و سلطانی از استان خراسان رضوی و یاراحمدی از استان اصفهان در این اجلاس حاضر خواهند بود که این افراد از شوراهای اسلامی کار و مجمع عالی نمایندگان کارگری هستند. این نمایندگان قرار بوده به همراه گروه دولت و کارفرمایان به ژنو اعزام شوند و در سوی دیگر جدای از این گروه کارگری، نماینده ای از سوی خانه کارگر (حمزه ای) به مانند سال گذشته به ژنو اعزام خواهد شد. این در حالی است که جبارعلی سلیمیان، نماینده سال گذشته خانه کارگر در اجلاس ILO در این مورد می گوید که «امسال هم دوباره وزارت کار با خانه کارگر همکاری نکرده است.»

این سخن او، حاکی از همان اعتقاد وزیر کار دولت نهم دارد که اعتقاد داشت چون خانه کارگر در وزارت کشور ثبت شده، تشکلی سیاسی است نه صنفی و به همین دلیل مورد مشورت آنها در برخی از مسائل به مانند اعزام به اجلاس سازمان بین المللی کار قرار نمی گرفت. اما در سوی دیگر نماینده‌های کارفرمایی کشور محسن خلیلی، مرتضی رجبی، منوچهر اقبالی، عزیز عاملی، محمد عطاردیان و شهره تصدیقی است که ترکیبی از دو کانون عالی کارفرمایان و کانون عالی انجمن های صنفی کارفرمایی کشور هستند. در این مورد اقبالی که عضو کانون اولی است در مورد کانون دومی که ابتدا منحل اعلام شده بود اما اکنون نماینده‌های آنها در اجلاس ILO هم حاضر خواهند بود می‌گوید: دبیر کل این کانون به هر حال به تدریج کوتاه آمد و در نهایت از دو کانون نماینده هایی انتخاب شدند.

جزئیات اجلاس امسال ILO

هرساله در اجلاس ILO جدای از یک کمیته ثابت که کمیته استانداردها ست و در آن به رعایت مقاوله نامه های ILO در برخی از کشورها پرداخته می شود، چند کمیته متغیر نیز فعالیت می کند.

به گفته ولی الله صالحی، دبیر کانون عالی شوراهای اسلامی کار کشور، از جمله این کمیته های امسال کمیته کار شایسته در مشاغل خانگی و ایدز در محیط کار و کمیته بنیادین کار است. عزیز عاملی، یکی از نماینده های کارفرمایان ایران در این اجلاس، هم در این مورد توضیح می‌دهد: یکی از کمیته های همیشگی سازمان بین‌المللی کار کمیته استانداردهاست که امسال هم فعالیت خواهد داشت.

کمیته دیگر که نزدیک به 10 سال روی آن کار شده، کمیته ایدز در محیط کار است و نزدیک به دو هزار نفر در مورد آن نظر داده‌اند و 300 کارشناس و 1200 نفر دیگر روی آن کار کرده‌اند و در اجلاس سال گذشته برای اولین مرتبه موضوع ایدز در محیط کار به جلسه عمومی آمد و جلسات مشترکی بین کارفرمایان و کارگران و دولت در این مورد برگزار شد. جلسه سال گذشته در این مورد جلسه نهایی بود که قوانین اجرای ایدز در محیط کار تدوین شد و به صورت کتابی درآمد و بیش از چهار هزار پیشنهاد و تبصره و ماده در آن بود که بین 186 کشور عضو این سازمان بین‌المللی توزیع شد.به گفته او، کمیته فعال دیگرILO کمیته تساوی حقوق زن و مرد در محیط کار است.

پیشنهادات ایران در ILO
اینکه امسال نمایندگان ایران در اجلاس سازمان بین المللی کار دنبال چه موضوعاتی خواهند بود و چه پیشنهاداتی در مورد مسائل عرصه اشتغال دارند؟ سوالی است که نمایندگان کارگری و کارفرمایی کشورمان در پاسخ به آن پیشنهادات ایران در مورد ایجاد شغل و راه اندازی مرکزی از ILO در ایران را مطرح می کنند.عاملی در این مورد عنوان می کند: با توجه به اینکه به دلیل رکود اقتصادی اشتغال در دنیا کاهش پیدا کرده و این شامل همه کشورها هم بوده است، باید ایجاد اشتغال مدنظر قرار بگیرد. وی در این مورد پیشنهاد می کند که بیشتر روی شغل های خانگی و آموزش‌های تخصصی برای افراد جویای کار و آموزش‌های سنتی و مهارت آموزی تاکید شود.

ILO ، با ملاحظات سیاسی

علی بیگی از موضوعی سخن می گوید که قبل از این هم این چنین مواردی در حاشیه‌های اجلاس ILO در مورد ایران مطرح شده بود.وي می‌گوید: گرچه ما معتقدیم نگاه سازمان بین المللی کار باید غیرسیاسی باشد و برای رفع مشکلات کار نگاه کند اما همواره نگاه های سیاسی را مطرح می کنند که امسال بحث آقای کمان گیر است.علی بیگی در این مورد توضیح می دهد: در همه کشورها قانونی حاکم است و آن هم قانون اساسی است که تمام نهادها و صنوف باید در چارچوب آن قانون اساسی کشورشان کار کنند. اگر کسی نماینده صنفی باشد که مصونیت قضایی نخواهد داشت.

حرف ما همین است که مثلا نماینده کارگر بودن اجازه نمی دهد کسی خلاف قانون اساسی حرکت کند. آیا این حضور من در اجلاس سازمان بین المللی کار به من اجازه می دهد که هرکاری که می خواهم در آن اجلاس انجام دهم؟ آیا مجاز هستم که صرف اینکه نماینده گروه کارگری ایران هستم رفتارهایی را انجام دهم که نظم جلسه را به هم بزند؟خواسته من به عنوان یک نماینده کارگری این است که به موضوعات نگاه سیاسی نکنند.در کنار او، اقبالی، نماینده کارفرمایان ایران در ILO موضعی کاملا متفاوت از خود بروز می دهد و می گوید: اصلا بحث مسائل سیاسی به کارفرماها و کارگرها مربوط نمی شود و دولت باید جواب بدهد. چرا که موضوعات سازمان بین المللی کار باید بحث های غیرسیاسی باشد و ما تبادل نظر می کنیم و وارد مسائل سیاسی نمی شویم.