عصر ایران/ سواد زندگی؛ مریم طرزی- تابآوری مفهومی است که عمدتاً در برابر مشکلات خانوادگی و روابط، مشکلات جدی مربوط به سلامتی یا عوامل استرسزای مالی مطرح می شود.اما تابآوری برای کارکنان و رهبران در محیط کار به چه معناست؟ تابآوری چگونه در رفاه شرکت و کارکنان نقش دارد؟و چگونه اعضای تیم میتوانند مهارتهای تابآوری را برای بهبود کل تیم توسعه دهند؟
بیایید نگاهی به برخی از پاسخهای این سؤالات بیندازیم. همچنین یک راهنمای گام به گام برای توسعه آمادگی ذهنی و استحکام روانی در بین کارکنان و ایجاد تابآوری در محیط کار ارائه خواهیم داد.
بعلاوه، ما به شما نشان خواهیم داد که چگونه به یک رهبر تابآور تبدیل شوید که آماده رویارویی با موقعیتهای استرسزا در هنگام بروز آنها است.
روشهای زیادی برای توضیح تابآوری وجود دارد.در دنیای روانشناسی مثبت، تابآوری به معنای توانایی بازیابی و سازگاری سریع از یک رویداد آسیبزا یا عامل استرسزا است. به عبارت دیگر، نوعی قدرت درونی است.
به طور کلی، افراد زمانی دیگران را تابآور میدانند که:
دیدگاه مثبت مداومی داشته باشند.
با هر موقعیت دشواری که با آن روبرو میشوند به راحتی کنار بیایند.
در مواقع دشوار احساسات منفی بیش از حد نشان ندهند.
تابآوری در محیط کار میتواند به افراد کمک کند تا از تجربیات چالشبرانگیز بهبود یابند.
همچنین میتواند به رشد و توسعه آنها کمک کند.
کارکنان زمانی بهترین عملکرد را دارند که فقط درگیر کنار آمدن با مشکلات روزمره نباشند.
بلکه باید فضایی برای رشد، یادگیری و بهرهگیری از فرصتهایی که در دل تغییرات به وجود میآید، داشته باشند. این شرایط باعث ایجاد انگیزه و انرژی در آنها میشود.
برای داشتن کارکنانی پرانرژی و با عملکرد بالا، سازمانها باید محیطی را فراهم کنند که فراتر از “فقط زنده ماندن” باشد و فرصتهای رشد و پیشرفت را در اختیار افراد قرار دهد.
این همان چیزی است که به آن “تابآوری سازمانی” (Organizational Resilience) گفته میشود.
استرس محل کار، هزینه زیادی را بر نیروی کار آمریکا تحمیل میکند؛این امر منجر به ۱۲۰۰۰۰ مرگ زودرس در سال میشود و ۵ تا ۸ درصد از کل هزینههای سالانه مراقبتهای بهداشتی ملی را تشکیل میدهد.
در سازمانهای امروزی، تابآوری به یک ویژگی کلیدی انسانی مورد نیاز برای عملکرد اوج تبدیل شده است. این یک ویژگی به طور فزایندهای مهم برای سازمانها است که در کارکنان پرورش دهند.
تحقیقات نشان میدهد که تابآوری میتواند یک ضربهگیر قدرتمند باشد.
این امر سازمانها را قادر میسازد تا حتی در دوران آشفتگی، سودآور و رقابتی باقی بمانند.
تابآوری همچنین نحوه پاسخگویی و مدیریت استرس ناشی از تغییر توسط کارکنان را شکل میدهد.
آزمایشگاهها دریافتند که تابآوری کارکنان با کاهش استرس مرتبط است.
افرادی که تابآوری پایینی دارند، چهار برابر بیشتر احتمال دارد که دچار فرسودگی شغلی شوند.
تابآوری همچنین با افزایش مشارکت کاری، رضایت شغلی و تعهد سازمانی مرتبط است. این احتمالاً به این دلیل است که افرادی که بهتر میتوانند از استرس و سختیها جان سالم به در ببرند، میتوانند این مهارتها را در محیط کار به کار گیرند.
تابآوری رهبران بر نحوه رهبری آنها تأثیر میگذارد. همچنین بر عملکرد و مشارکت تیمهایشان تأثیر میگذارد.
بنا بر تحقیقات وقتی رهبران استرس را تجربه میکنند، رفتارهای رهبری کمتری از خود نشان میدهند.
این موارد عبارتند از:
به اشتراک گذاشتن چشماندازهای خوشبینانه از آینده
تعیین اهداف بلندپروازانه
ابراز اطمینان در رسیدن به آن اهداف
رهبران همچنین کمتر احتمال دارد که در رفتارهای مدیریتی اساسی مانند موارد زیر مشارکت کنند:
شفافسازی نقشها
طراحی اهدافبه رسمیت شناختن عملکرد
در عوض، رهبران تحت استرس بیشتر احتمال دارد که رویکردی منفعلانه به رهبری داشته باشند.
آنها فقط زمانی درگیر میشوند که مشکلات عملکردی وجود داشته باشد. آنها همچنین ممکن است از تصمیمگیری یا پذیرفتن مسئولیت به طور کلی اجتناب کنند.
این میتواند تأثیری تدریجی بر تیمهای آنها داشته باشد. این امر بر نگرشها و رفتارهای کارکنان در مورد کار تأثیر میگذارد.
در مقابل، رهبران تابآور بیشتر احتمال دارد که در رفتارهای رهبری مشارکت کنند.
این شامل ارائه ایدههای خلاقانه، حل مسئله یا تشویق دیگران به مشارکت معنادار است.
چه چیزی برخی از کارمندان را نسبت به دیگران تابآورتر میکند؟ نمونههای تابآوری آنها چیست؟
اینطور نیست که افراد تابآور عوامل استرسزای کمتری در محل کار داشته باشند. آنها فقط برای مقابله با چالشهایی که با آن روبرو هستند، مجهزتر هستند.
یک مطالعه در سال ۲۰۰۳ برخی از ویژگیهایی را که افراد تابآور در خود دارند، برجسته میکند.
این موارد عبارتند از:
داشتن حس واقعبینانه
کنترل بر انتخابهای خود
درک محدودیتهای چنین کنترلی
دیدن تغییر به عنوان یک فرصت یا چالش (به جای یک مانع)
پیوندهای امن با دیگران و توانایی جلب حمایت آنها
اهداف شخصی
حس شوخطبعی قوی
صبر
تحمل بالای عواطف منفی
چشمانداز خوشبینانه
سطح بالای سازگاری
شما میتوانید این ویژگیها را حتی بیشتر استخراج کنید:
تحقیقات نشان میدهد که کارمندان تابآور سه رفتار خاص را انجام میدهند. این رفتارها به آنها کمک میکند تا با وجود موانع یا عدم قطعیت، متمرکز و خوشبین باقی بمانند:
این مهارت شامل توانایی مشاهده، تشخیص و پاسخ مؤثر به احساساتمان است، به طوری که آنها مانع عملکرد ما نشوند.
توسعه مهارتهای قوی تنظیم هیجانی به ایجاد تابآوری کمک میکند. این به ما امکان میدهد تا در طیف گستردهای از تجربیات درونی، از جمله تجربیات دشوار، به عملکرد خود ادامه دهیم.
به عنوان مثال، داشتن توانایی توجه به چیزی که یک همکار میگوید شما را آزار میدهد، به شما امکان میدهد مکث کنید و در مورد نحوه پاسخ دادن تصمیم بگیرید.
کشیدن چند نفس عمیق و سپس پرداختن آرام و منطقی به مسئله، عموماً بهتر از بیرون رفتن از اتاق است.
این رفتار بر توجه آگاهانه، مهربانانه و بخشنده به تجربه ما تمرکز دارد. هدف آن کاهش خودانتقادی شدید است.
این رفتار میتواند به تقویت تابآوری کمک کند زیرا به ما کمک میکند احساسات دشوار را تسکین دهیم و منابع انگیزه پیدا کنیم.
این مهارت شامل تشخیص زمانی است که تفکر ما در مورد یک موقعیت نتایج منفی دارد. سپس، نحوه تفکر خود را در مورد آن به روشی که به نفع ما باشد، تغییر میدهیم.
این به تقویت تابآوری کمک میکند زیرا به ما اجازه میدهد بدون توجه به موقعیت، به عملکرد خود ادامه دهیم.
تابآوری عاملی مربوط به ذهن و بدن است. دانستن این نکته که به همان اندازه که تابآوری مهم است، بسیاری از عوامل تابآوری که آن را هدایت میکنند، در قدرت تغییر ما هستند، باید دلگرمکننده باشد.
با توجه به این نکته، در اینجا هشت گام برای شروع ساختن پایههای تابآوری شما آورده شده است:
افرادی که از سلامت جسمی خوبی برخوردارند، 3.5 برابر بیشتر احتمال دارد که تابآور باشند. این رابطه دو طرفه است. در حالی که سلامت جسمی از تابآوری پشتیبانی میکند، تابآوری نیز منجر به بهبود جسمی بهتر میشود.
خواب تنها جنبهای نیست که از دیدگاه جسمی بر تابآوری شما تأثیر میگذارد. برای بهبود سلامت جسمی و افزایش سطح تابآوری خود، روی موارد زیر تمرکز کنید:
غذا خوردن سالم
هیدراته ماندن
ورزش منظم
بخشی از توسعه تابآوری، آموزش ذهن برای آرام ماندن، حتی در مواجهه با موقعیتهای استرسزا است.
در اینجا چند روش برای تمرین آرامش وجود دارد:
با دوستان و خانواده وقت بگذرانید
فعالیتهایی پیدا کنید که به شما در آرامش کمک میکنند، مانند نقاشی، باغبانی یا آشپزی
اپلیکیشنهای آرامش و مدیتیشن را امتحان کنید
ارزیابی شناختی (Cognitive Appraisal):
این عبارت به نحوه تفسیر و درک ما از یک رویداد یا موقعیت اشاره دارد. اینکه ما چطور معنی آن را بفهمیم و چه چیزی برای غلبه بر آن لازم است، در این ارزیابی نقش دارد. در واقع، این مغز ماست که به اتفاقات برچسب میزند!
وقتی چیزی را “چالش” میبینیم:
فرصت رشد: متوجه میشویم که پتانسیل یادگیری و پیشرفت در این موقعیت وجود دارد. مثل یک پازل سخت که حل کردنش حس خوبی میدهد.
منابع کافی: احساس میکنیم که توانایی و منابع لازم برای مقابله با آن را داریم. انگار که یک جعبه ابزار کامل در اختیارمان است.
احساسات مثبت: این دیدگاه باعث ایجاد احساساتی مثل انرژی، انتظار مثبت و هیجان میشود. مثل قبل از شروع یک بازی هیجانانگیز!اقدام و حل مسئله: این احساسات مثبت، ما را برای اقدام کردن و پیدا کردن راهحل آماده میکنند.
وقتی چیزی را “تهدید” میبینیم:
خارج از کنترل: احساس میکنیم که اوضاع از کنترل ما خارج است. مثل وقتی که در یک قایق بدون سکان هستیم.
احساسات منفی: ترس، اضطراب و عصبانیت جایگزین میشوند.واکنش “جنگ یا گریز”: بدن ما در حالت آمادهباش قرار میگیرد و تمایل به فرار یا مقابله (بدون تفکر عمیق) پیدا میکند.
این واکنشها ممکن است در کوتاهمدت مفید باشند، اما در بلندمدت مانع رشد و حل مسئله میشوند.
نکته کلیدی: متن میگوید که اگر بتوانیم موقعیتهایی که در ابتدا تهدیدآمیز به نظر میرسند را به چالش تبدیل کنیم، میتوانیم احساسات مثبتتری را تجربه کرده و برای حل مسئله آمادهتر شویم. این یک تغییر دیدگاه قدرتمند است که میتواند تابآوری ما را به طور چشمگیری افزایش دهد!
باورها، نگرشها و طرز فکرهای ما بر تابآوری ما تأثیر میگذارند.
به عنوان مثال، خودکارآمدی تعیین میکند که آیا ما با انرژی و قدرت به یک موقعیت نزدیک میشویم یا اینکه عقبنشینی میکنیم و عقبنشینی میکنیم. تا حد زیادی، خودکارآمدی میتواند یک پیشگویی خودکامبخش باشد.
شبکه حمایت اجتماعی که فرد را احاطه کرده است، یکی از مهمترین عوامل تابآوری خارجی است.
توجه به داستانها و خودگوییهایی که در ذهن خود انجام میدهیم میتواند به ما کمک کند تا تشخیص دهیم چه زمانی تابآوری ما تحت فشار است یا به کمی مراقبت نیاز داریم.
همه گهگاه دچار استرس میشوند. برخی تحت تأثیر استرس قرار میگیرند و اجازه میدهند که بر تابآوری آنها تأثیر بگذارد. برخی دیگر به شدت آمادهاند تا تشخیص دهند چه زمانی دچار استرس میشوند و کاری در مورد آن انجام دهند.
هدف این است که مشخص کنید هنگام استرس چه احساسی دارید و چه چیزی به شما کمک میکند تا استرس خود را کاهش دهید، تا بتوانید قبل از اینکه در دام آن بیفتید، خودتان را کنترل کنید.
کانال تلگرامی سواد زندگی: savadzendegi@