محیط زیست

این کانال حجم عظیمی از آب را در خود جای می‌دهد. ما در ایران به همین میزان، یعنی معادل حجم چنین کانالی، آب از دست داده‌ایم.

بر اساس اطلاعات ارائه‌شده، در حال حاضر، تنها استان گیلان به دلیل نبود شواهد فرونشست زمین، از فهرست مناطق تحت تأثیر خارج شده است، اما انتظار می‌رود در یکی دو سال آینده در آنجا نیز شاهد ظهور نشانه‌های فرونشست زمین باشیم.

از اوایل دهه ۷۰ در ایران، سطح آب‌های زیرزمینی به شدت کاهش یافته است و این روند تاکنون ادامه دارد.

در حال حاضر، از حدود ۶۰۰ دشت بزرگ ایران، ۴۰۰ دشت با بحران فرونشست مواجه شده‌اند. این وضعیت نشان‌دهنده تهدیدی جدی برای آینده ایران است، به‌ویژه در زمینه امنیت غذایی.

ورشکستگی آبی پیامدهای نگران‌کننده‌ای دارد. ذوب یخچال‌ها در کوه‌های زاگرس و البرز بین سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ حدود ۵۰ درصد کاهش یافته و منابع آبی و رودخانه‌ها را تهدید می‌کند.

سال پیش، کوروش بزرگ در منشور پارسه گفت: «هر که آبی را بیالاید یا روندی را بیازارد، آیین من نیست.» این اولین مانیفست علیه آزار طبیعت و حیوانات بود

خشک شدن دریاچه ارومیه و ورود شغال‌ها و پلنگ‌ها به این مناطق باعث شد این گوزن‌ها مورد حمله قرار گیرند و جمعیتشان به شدت کاهش یابد.

یوزپلنگ آسیایی در ایران به تعداد بسیار محدودی باقی مانده است. بر اساس گزارش‌ها و مشاهدات کارشناسان، تعداد واقعی یوزپلنگ‌ها احتمالاً بسیار کمتر از ۵۰ عدد و حتی کمتر از ۲۰ فرد بالغ است که این وضعیت بسیار نگران‌کننده است.

حدود ۲۰ عدد از این پرنده برایمان باقی مانده است. این تعداد، یعنی ۲۰ پرنده، چندان زیاد نیست. طی سال‌های اخیر، تعداد آن‌ها بین ۱۹ تا ۲۲ عدد در نوسان بوده است.

در سال ۹۷، حدود ۱۰۰ هزار پرنده تلف شدند. این عدد بر اساس شمارش رسمی است، اما احتمالاً تعداد واقعی بیشتر بوده. در این ماجرا، نقش فعالیت‌های انسانی بسیار پررنگ بود.

در سال ۱۴۰۰ حدود ۵۰ قلاده فوک مرده به سواحل ایران رسید. امسال هم تا این لحظه که دو ماه از سال گذشته و وارد ماه سوم شده‌ایم، حدود ۳۰ لاشه کشف شده است.

تخریب زیستگاه، افزایش دام و سگ‌های گله، گسترش معادن و جاده‌کشی، یوزها را به مناطق کویری رانده است.

پروژه جدیدی با عنوان «ساعت به وقت بهشت» که با هدف شبیه‌سازی مفاهیم دینی مرتبط با مرگ، مانند معاد، نکیر و منکر و عبور از پل صراط طراحی شده، در منطقه‌ای سرسبز و نزدیک به جنگل‌های هیرکانی در حال اجراست.

من با کشاورزان، دامداران و افرادی که عملکردشان به تخریب سرزمین منجر شده، از نزدیک صحبت کرده‌ام. برخی از آن‌ها به عمد جنگل‌ها را آتش می‌زنند تا فضای بیشتری برای چراگاه دام‌هایشان ایجاد کنند.

آیا دوقطبی‌سازی از این علنی‌تر و احمقانه‌تر ممکن است؟ این‌گونه وانمود شده که کشاورز باید بین بقای خود و بقای دریاچه یکی را انتخاب کند.

مدیران ما عادت کرده‌اند در طول دورهٔ کوتاهی که در مسند هستند، ردپای ماندگاری از خود به جای بگذارند. به همین دلیل، کاشت درختان سریع‌الرشد طرفداران بیشتری دارد، چون در طول دورهٔ مدیریت فلان شهر یا وزارت، مدیر بهتر می‌تواند خود را نشان دهد.

آیا تاکنون دیده‌اید که یک مدیر یا مسئول ارشد کشور اعلام کند طرحی در جلسه کابینه یا وزارتخانه‌اش مطرح شده و او به دلیل آسیب به محیط‌زیست، همان ابتدا جلوی آن را گرفته باشد؟ چنین چیزی تقریباً وجود نداشته و به نظر غیرممکن می‌آید.

در ماجرای بیرمی، که پروژه بزرگی برای استخراج سنگ‌های ساختمانی زینتی بود، مردم بیش از هشت ماه شبانه‌روز در چادرها ماندند و گفتند: «بیرمی مهم‌ترین منبع آب شیرین ماست و ما حاضر نیستیم آن را از دست بدهیم.» آن‌ها موفق شدند جلوی این پروژه را بگیرند.

بسیاری از مردم هنوز از اهمیت محیط‌زیست آگاه نیستند، اما میانگین آگاهی ایرانیان نسبت به ملاحظات محیط‌زیستی، به‌مراتب بالاتر از آگاهی مدیران کشور است.

حتی تهدید کردند اگر جلوی پروژه گرفته شود، آن‌ها ضد نظام هستند.