عصر ایران - حین عمل جراحی یا یک آسیب دیدگی تروماتیک، متوقف کردن سریع خونریزی می تواند موجب نجات جان افراد شود. اکنون دانشمندان از یک متحد غیر منتظره یعنی سم مار برای انجام این کار و تهیه نوعی چسب جدید استفاده کرده اند که پس از فعال شدن در معرض نور می تواند طی چند ثانیه خونریزی را متوقف کند.

ماده فعال مورد استفاده به نام "باتروکسوبین" (Batroxobin) که به عنوان رپتیلاز نیز شناخته می شود، یک آنزیم لخته کننده خون از سم مارهای سرنیزه ای است. دانشمندان مدت هاست که از آن برای رفع خونریزی حین عمل جراحی استفاده می کنند و چند سال قبل از ترکیب آن با یک هیدروژل نانوفیبر برای معرفی یک باند قابل تزریق استفاده شد.

پژوهشگران دانشگاه های اونتاریو غربی، مانیتوبا و شانتو طی پژوهشی جدید از ترکیب باتروکسوبین در یک ژلاتین اصلاح شده موفق به ساخت نوعی چسب جراحی شده اند. این چسب در برابر خون مقاوم است، از این رو با جریان مایع شسته نمی شود و پس از قرارگیری در معرض نور روشن فعال شده و به سرعت خونریزی را متوقف می کند. ایده پژوهشگران این است که می توان این چسب را در تیوپ های کوچک بسته بندی کرده و برای استفاده در مواقع اضطراری در جعبه کمک های اولیه قرار داد.

به گفته کیبرت مکوانینت، نویسنده ارشد مطالعه، حین تروما، جراحت و خونریزی اضطراری، این چسب جدید می تواند به سادگی و با فشار دادن یک تیوپ خارج شده و پس از قرار گرفتن در معرض نور مرئی، مانند یک نشانگر لیزری و یا حتی نور چراغ قوه یک تلفن همراه، فعال شده و طی چند ثانیه خونریزی را متوقف کند.

تیم پژوهشی از این چسب در آزمایش هایی با حضور سوژه های حیوانی دارای بریدگی های عمیق پوست، پارگی آئورت، و آسیب دیدگی کبد استفاده کرده و قادر به بستن زخم ها طی 45 ثانیه و کاهش خونریزی در حدود 78 درصد بوده اند. چسبندگی این چسب به نظر می رسد 10 برابر قوی‌تر از چسب فیبرین است که در حال حاضر به صورت گسترده استفاده می شود.

به گفته پژوهشگران، از این چسب جدید می توان حین عمل جراحی به جای بخیه استفاده کرد یا آن را در تیوپ های کوچک بسته بندی کرد تا در جعبه کمک های اولیه قرار بگیرد و همچنین گزینه خوبی برای امدادگران و سربازان محسوب می شود. با این وجود، همچنان به انجام پژوهش های بیشتر پیش از بکارگیری این چسب جدید در مقایس گسترده نیاز است.

نتایج پژوهش دانشمندان درباره این چسب جدید در نشریه Science Advances منتشر شده است.

ترجمه: محمد مهدی حیدرپور

بیشتر بخوانید: