علائم خون‌ریزی گوارشی چه مواردی هستند؟

 خون‌ریزی در دستگاه گوارش، شامل خون‌ریزی از گلو تا راست‌روده است که می‌تواند باعث ازدست‌رفتن کمی خون، مانند خون‌ریزی بواسیر، یا خون‌ریزی که باعث ازدست‌دادن خون قابل‌ملاحظه‌ای می‌شود.

در این مقاله، ما در مورد خون‌ریزی GI، علائم، شدت، علل احتمالی، عوامل خطر و عوارض آن بحث می‌کنیم. همچنین توضیح خواهیم داد که چه زمانی فرد باید از پزشک راهنمایی بگیرد.

خونریزی GI چیست؟

خون‌ریزی GI نوعی خون‌ریزی است که در هر نقطه از سیستم گوارش اتفاق می‌افتد و این امر ممکن است به دلیل آسیب، عفونت یا التهاب باشد. خون‌ریزی ممکن است به طور ناگهانی ظاهر شود و باعث ازدست‌رفتن خون زیادی شود، یا ممکن است فردی متوجه خون‌ریزی تدریجی یا دوره‌ای خود شود.

خون‌ریزی ناگهانی و شدید بسیار خطرناک‌تر است. با این حال، هر دو نوع خون‌ریزی ممکن است نشان‌دهنده یک بیماری جدی باشد. پزشکان معمولاً خون‌ریزی دستگاه گوارش فوقانی و تحتانی را تشخیص می‌دهند. خون‌ریزی از دستگاه گوارش فوقانی زمانی است که فرد از دستگاه گوارش فوقانی یعنی جایی بالاتر از رباط Treitz که اولین قسمت روده کوچک است، خون‌ریزی کند. خون‌ریزی GI تحتانی، در قسمت تحتانی دستگاه گوارش، از جمله روده‌ها و راست‌روده اتفاق می‌افتد.

علائم

افرادی که خون‌ریزی GI فوقانی دارند ممکن است علائم زیر را داشته باشند:

• خون‌ریزی از گلو
• مشاهده خون در خلط
• مشاهده خون در استفراغ
• خون قرمز تیره یا روشن در مدفوع
• مدفوع بسیار تیره با بوی بد

اگر والدین متوجه شدند که مدفوع کودکشان ناگهان سیاه یا کم و کوچک است، باید فوراً با پزشک تماس بگیرند، زیرا این ممکن است به معنی وجود خون‌ریزی دستگاه گوارش در قسمت فوقانی وی باشد.

علائم خونریزی GI تحتانی می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• مشاهده خون‌روی دستمال توالت یا دستمال مرطوب کودک پس از پاک‌کردن وی
• خونریزی از مقعد
• خون قرمز در مدفوع

خون‌ریزی جدی و قابل‌توجه، به‌ویژه در دستگاه گوارش فوقانی، ممکن است علائم دیگری مانند موارد زیر را به همراه داشته باشد:

• دفع ادرار کم یا عدم دفع ادرار
• افت فشارخون
• گیجی
• حالت تهوع شدید
• ازدست‌دادن هوشیاری
• ضربان قلب سریع

کودکان ممکن است تغییراتی در رفتارشان نشان دهند. برای مثال: بسیار بی‌حال شوند، بیش از حد معمول گریه کنند، یا برای هوشیاری و بیدار ماندن تلاش کنند.

آیا خون‌ریزی GI جدی است؟

خون‌ریزی GI همیشه جای نگرانی ندارد. به عنوان مثال، بواسیری که منجر به خون‌ریزی شود، ممکن است خودبه‌خود یا با درمان خانگی، مانند حمام گرم یا کرم بدون نسخه، برطرف شود. همچنین، در صورت بلعیدن غذا یا ماده‌ای که به بافت پوشاننده گلو آسیب می‌زند، خون‌ریزی از گلو ممکن است اتفاق بیفتد. با این حال، مشکل فوق، ممکن است یک بیماری زمینه‌ای را نیز نشان دهد. مشورت با پزشک در مورد هرگونه خون‌ریزی از دستگاه گوارش به‌جای تشخیص علت بسیار مهم‌تر است.

برخی از انواع خون‌ریزی دستگاه گوارش، تهدید‌کننده زندگی هستند و نیاز به درمان سریع دارند. به طور معمول، خون‌ریزی‌های دستگاه گوارش فوقانی نسبت به مواردی که در قسمت تحتانی دستگاه گوارش اتفاق می‌افتد، خطرناک‌تر هستند.

خونریزی ناگهانی ممکن است علائمی از شوک ایجاد کند، مانند تغییرات فشارخون یا نبض سریع. افرادی که علائم خونریزی یا شوک دستگاه گوارش فوقانی دارند، نیاز به درمان فوری پزشکی دارند.

علل

برخی از شرایط می‌تواند منجر به خون‌ریزی دستگاه گوارش شوند، از جمله:

خونریزی زخم معده

زخم‌های معده، ممکن است به دلیل عفونت هلیکوباکتر پیلوری یا استفاده بیش از حد از دارو‌های ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) ایجاد شوند. فرد مبتلا به زخم معده ممکن است احساس سوزش در معده داشته باشد. برای کمک به درمان این موارد، پزشکان ممکن است دارو‌هایی را تجویز کنند.

واریس

واریس رگ‌های خونی بزرگ شده‌ای هستند که در دستگاه GI فوقانی، معمولاً در مری یا لوله غذایی به وجود می‌آیند که احتمالاً در نتیجه سیروز که یک بیماری جدی کبدی است به وجود آمده‌اند. در این شرایط پزشک ممکن است با استفاده از نوار‌های الاستیک خونریزی ناشی از واریس را متوقف کند.

رشد

رشد تومور‌ها در دستگاه گوارش، از جمله تومور‌های خوش‌خیم و سرطانی، ممکن است باعث خونریزی شود. برخی از افراد علائم دیگری مانند مشکل در بلع را نیز مشاهده می‌کنند، اما همه رشد‌ها باعث بروز علائم نمی‌شوند. ممکن است برخی افراد برای ازبین‌بردن رشد تومور‌ها به جراحی نیاز داشته باشند.

ازوفاژیت

ازوفاژیت یکی از عوارض بیماری ریفلاکس معده (مری) است که باعث ضعف اسفنکتر تحتانی مری می‌شود. افراد مبتلا به ازوفاژیت ممکن است به طور مکرر سوزش معده داشته باشند. درمان مشکل، ممکن است شامل مصرف دارو برای کاهش سطح اسید معده باشد.

آسیب یا پارگی

پارگی و آسیب در دستگاه گوارش می‌تواند نتیجه ضربه یا استفراغ بیش از حد باشد. این آسیب‌ها ممکن است به‌خودی‌خود بهبود یابند، یا ممکن است شخصی برای بهبود آن‌ها نیاز به‌قرار دادن باند در دستگاه گوارش داشته باشد.

عمل جراحی

جراحی ممکن است خطر ابتلا به عفونت‌ها را افزایش دهد یا به دستگاه گوارش آسیب برساند. پزشکان ممکن است از تزریق یا پروب حرارتی برای جلوگیری از خون‌ریزی استفاده کنند.

برخی از انواع خون‌ریزی‌های دستگاه گوارش فوقانی می‌توانند باعث خون‌ریزی‌های جدی شوند که ممکن است زندگی فرد را تهدید کنند. به عنوان مثال پارگی رگ‌ها در مری می‌توانند باعث خون‌ریزی شوند.

خون‌ریزی GI تحتانی

دلایل احتمالی خونریزی در دستگاه GI تحتانی عبارتند از:

دیورتیکولیت

دیورتیکول یک برآمدگی کیسه مانند در داخل روده بزرگ است. دیورتیکول هنگامی اتفاق می‌افتد که یکی از این کیسه‌ها ملتهب شود و این امر می‌تواند منجر به درد شکم، تب و اسهال شود.

تغییرات رژیم غذایی و آنتی‌بیوتیک‌ها ممکن است به درمان دیورتیکولیت کمک کنند. درمان همچنین ممکن است شامل استراحت دادن به روده باشد، و این زمانی اتفاق می‌افتد که فرد تا زمانی که وضعیتش بهبود نیافته است، هیچ غذا یا نوشیدنی را از طریق دهان مصرف نکند.

بواسیر

بواسیر، رگ خونی متورم در راست‌روده است و این بیماری زمانی اتفاق می‌افتد که وقتی شخص می‌خواهد مقعد خود را پاک کند، متوجه خون‌ریزی شود. گاهی اوقات بواسیر، پس از یبوست نیز ظاهر می‌شود. گزینه‌های درمانی برای بواسیر شامل تغییر رژیم غذایی، نشستن در حمام گرم، و استفاده از پماد‌های موضعی است.

یبوست

فشار به دلیل یبوست ممکن است منجر به بروز بواسیر شود که می‌تواند باعث خون‌ریزی جزئی از راست‌روده شود. افزایش مصرف فیبر، ورزش منظم و نوشیدن آب زیاد ممکن است به درمان یبوست کمک کند.

پولیپ‌های روده بزرگ

پولیپ‌های روده بزرگ به دلیل رشد بافت داخل روده بزرگ و راست‌روده به وجود می‌آیند. در برخی موارد پولیپ‌ها، با گذشت زمان می‌توانند سرطانی شوند. برداشتن پولیپ روده بزرگ می‌تواند از تبدیل‌شدن آن به سرطان روده بزرگ جلوگیری کند.

کولیت زخمی

کولیت می‌تواند باعث ایجاد زخم در روده بزرگ شود که این به نوبه خود ممکن است منجر به خون‌ریزی و گاهی اوقات درد شود. دارو‌ها ممکن است به کاهش التهاب در روده بزرگ کمک کنند.

بیماری التهابی روده

افراد مبتلا به بیماری التهابی روده (IBD) ممکن است طیف وسیعی از علائم روده‌ای را تجربه کنند، از جمله اسهال مکرر یا یبوست. دارو‌ها و تغییرات رژیم غذایی ممکن است به مدیریت IBD کمک کنند.

شکاف مقعدی و سایر آسیب‌های مقعدی

پارگی یا آسیب به مقعد ممکن است باعث خون‌ریزی یا درد شود. درد ممکن است با گذشت زمان به طور ناگهانی ظاهر شود یا به‌تدریج تشدید شود. پزشکان ممکن است مکمل‌های شامل فیبر و حمام‌های گرم را برای کمک به درمان شکاف مقعد توصیه کنند.

سرطان

علائم خاصی وجود ندارد که سرطان را از سایر شرایط متمایز کند. در برخی افراد اولین علامت سرطان، خون‌ریزی است. ممکن است فردی برای از بین بردن رشد سرطانی یا رشد تومور در بخشی از روده بزرگ، نیاز به جراحی داشته باشد.

اقدامات پزشکی اخیر

روش‌هایی مانند بیوپسی و کولونوسکوپی ممکن است باعث خون‌ریزی خفیف از مقعد شود. اگر شخصی خون‌ریزی مداوم دارد، باید به مراقبت‌های پزشکی بپردازد.

عفونت‌های دستگاه گوارش

عفونت‌های سالمونلا و اشریشیا کلی، می‌تواند منجر به اسهال شوند که ممکن است خونی باشند. چنین عفونت‌هایی ممکن است خودبه‌خود برطرف شوند. با این حال، گاهی اوقات، ممکن است افراد به آنتی‌بیوتیک نیاز پیدا کنند.

عوامل خطر

هرکسی ممکن است دچار خونریزی دستگاه گوارش شود، به‌خصوص اگر سایر مشکلات گوارشی مانند کولیت یا زخم معده را نیز تجربه کند.

عوامل خطر برای خونریزی دستگاه گوارش عبارتند از:

• استفاده از دارو‌های ضد انعقاد که شامل گروهی از دارو‌ها هستند که می‌توانند خون را رقیق کنند و بنابراین ممکن است خونریزی را افزایش دهند
• استفاده بیش از حد از NSAIDها
• استفراغ بیش از حد که به دلیل اختلالات خوردن به وجود می‌آید
• داشتن اختلال در مصرف الکل
• افرادی که اخیراً تحت عمل جراحی یا آسیب‌دیدگی قرار گرفته‌اند

در زیر عواملی که ممکن است خطر عوارض ناشی از خون‌ریزی را افزایش دهند ذکر شده‌اند:

• افزایش سن
• ازدست‌دادن خون زیاد
• علائم حیاتی غیرطبیعی
• خون‌ریزی مداوم

انتخاب سبک زندگی می‌تواند در شرایطی که باعث خون‌ریزی دستگاه گوارش می‌شود، نقش داشته باشد. به عنوان مثال، نوشیدن الکل و سیگارکشیدن می‌توانند سطح اسید معده را افزایش دهند و خطر خون‌ریزی در دستگاه گوارش را نیز افزایش دهند. علاوه بر این، افراد مبتلا به GERD ممکن است لازم باشد از برخی غذا‌ها مانند غذا‌های اسیدی، تند یا چرب پرهیز کنند. 

عوارض

فردی که خون‌ریزی زیاد GI دارد، معمولاً در بیمارستان به درمان نیاز دارد تا پزشک بتواند وضعیت او را کنترل کند. فرد ممکن است به مایعات اضافی، اکسیژن مکمل یا دارو برای هر شرایط زمینه‌ای نیاز داشته باشد.

برخی از عوارض احتمالی خون‌ریزی دستگاه گوارش عبارتند از:

• سرطانی که بدون درمان پیشرفت می‌کند
• ازدست‌دادن خون زیاد که ممکن است تهدید‌کننده زندگی باشد
• حمله قلبی و سایر علائم سلامت قلب
• عفونت‌ها
• شوکه شدن

چه زمان باید پزشک را در جریان قرار دهیم؟

در صورت مشاهده علائم خون‌ریزی دستگاه گوارش، افراد باید با پزشک مشورت کنند.

اگر فردی:

• علائم دیگری مانند ضربان قلب سریع، تب یا گیجی دارند
• علائم دیگری از خون‌ریزی دستگاه گوارش فوقانی را تجربه می‌کنند، مانند استفراغ همراه با خون، یا مدفوع تیره و قیر مانند
• مقدار قابل‌توجهی خون ازدست‌داده‌اند، به عنوان مثال، خون‌ریزی مداوم از راست‌روده یا دهان
• یک نوزاد تازه‌متولدشده علائم خون‌ریزی دستگاه گوارش را نشان می‌دهد

خلاصه

خون‌ریزی دستگاه گوارش می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد و درمان، بستگی به نتیجه خون‌ریزی دارد. در بعضی موارد، پزشکان ممکن است برای تسکین علائم، مدیریت مداوم شرایط را توصیه کنند. در صورت مشاهده علائم خون‌ریزی دستگاه گوارش، فرد نیاز به تماس با پزشک دارد. انجام این کار بدون تأخیر می‌تواند به جلوگیری از عوارض احتمالی کمک کند. اگر فردی علائم شدید یا خونریزی دارد، باید سریعاً به پزشک مراجعه کند.

بیشتر بخوانید:

دهان و نشانه های بروز مشکل در دستگاه گوارش

خونریزی دستگاه گوارش؛ از دلایل تا درمان

زخم معده چگونه ایجاد می‌شود؟

تماشاخانه

تد باندی ؛ قاتلی کاریزماتیک و خونسرد که آمریکا را به وحشت انداخت (فیلم)

فنچ های بال سفید تنها لانه سازان یخچالهای طبیعی / خانه‌ای ۵۵۰۰ متر بالاتر از سطح دریا (فیلم)

فیلم های دیگر