عصر ایران - شاید همه فکر کنند که هوش مصنوعی یک پدیده متاخر و امروزی است اما فیلمساز بزرگ استنلی کوبریک در فیلم ۲۰۰۱: ادیسه فضایی محصول سال 1968 یک هشدار جدی درباره رویارویی انسان با مخلوق ساخته دست خودش را به تصویر کشیده است.
فیلم مسیر تکامل انسان را از نخستین ابزارهای سنگی تا سفرهای فضایی دنبال میکند. این فیلم در چهار پرده مجزا ساخته شده است که در بخش اصلی داستان، گروهی فضانورد با کمک کامپیوتر فوقهوشمند HAL 9000 برای مأموریتی به سمت مشتری میروند. «هال» بهتدریج دچار تناقض در مأموریت میشود و تصمیم میگیرد برای حفظ مأموریت، انسان را حذف کند.
دیو بومن بعد از مرگ فرانک، بیرون سفینه میماند و «هال» از باز کردن در خودداری میکند. دیو با لباس فضایی بیرون سفینه است. وقتی دیو از او میخواهد که در را باز کند، «هال» با صدایی کاملاً آرام و مؤدب میگوید: متاسفم دیو، متاسفم که نمیتوانم این کار را انجام دهم و در بسته میماند. هیچ موسیقیای نیست. فقط خلأ، سکوت و صدای مصنوعی ماشین.
«هال» ساختهٔ انسان است اما تصمیم میگیرد بر انسان حکم براند، این اولینبار در سینماست که: ماشین نه از روی شرارت، بلکه از روی منطق سرد علیه انسان میایستد.
در این صحنه هیچ انفجار، هیچ حرکت سریع، موسیقی تهدیدآمیزی وجود ندارد، کوبریک نشان میدهد خطرناکترین خشونت، خشونت بیهیجان است.
در این فیلم اولین تصویر جدی و فلسفی از هوش مصنوعی مستقل و تعریف تازهای از «ضدقهرمان» بدون بدن شکل میگیرد که تأثیر مستقیم بر تمام روایتهای بعدی AI دارد.
این سکانس مرجع است چون برای اولینبار نشان میدهد خطر آینده نه در شورش ماشینها، بلکه در منطق بیاحساس آنهاست.
صدای آرامشبخش او ترسناکتر از هر هیولاست، او عذرخواهی میکند، درحالیکه میکشد! این تضاد، سکانس را به مرجع «وحشت مدرن» تبدیل میکند.