دوستداشتنی بودن یک مهارت قابل یادگیری است که همانند دیگر تواناییها، نیازمند آموزش، تمرین و ارتقا میباشد. این مهارت ابتدا با شناخت بهتر خود و افزایش آگاهی از احساسات و رفتارهای شخصی شروع میشود.
به گزارش میگنا، به کمک تکنیکهای خوداندیشی و تمرینهایی مانند نوشتن خاطرات و داستانگویی، فرد میتواند به درک عمیقتری از خود برسد و تابآوری روانی خود را افزایش دهد. این خودآگاهی موجب میشود فرد بهتر بتواند هیجاناتش را تنظیم کند و در نتیجه ارتباطات انسانی بهتری برقرار نماید، که خود پایهای برای دوستداشتنی بودن است.
عفت حیدری فرهنگ یار تاب آوری ایران در ادامه آورده است مطالعات روانشناسی اجتماعی نشان داده است که فهم عمیقتر از خود و محیط، همراه با مهارتهای تنظیم هیجان، باعث میشود فرد در روابط اجتماعی موفقتر و جذابتر ظاهر شود.
تمرین مستمر این مهارت مستلزم یادگیری و به کارگیری مهارتهایی مانند همدلی، گوش دادن فعال، ابراز محبت و رفتار محترمانه است که با افزایش هوش هیجانی به شکل ملموسی بهبود مییابد. هوش هیجانی، توانایی درک و مدیریت احساسات خود و دیگران است که زمینهساز ایجاد ارتباطات صمیمانه و مثبت میشود.
در واقع، دوستداشتنی بودن بیشتر مربوط به چگونگی رفتار و تعامل فرد با دیگران است. با بهرهگیری از کوچینگ شناختی رفتاری و تمرکز بر تفکر مثبت و مقاومتی، میتوان این مهارت را تقویت کرد و به مرور زمان تبدیل به فردی شد که اطرافیان دوست دارند در کنار او باشند و به او اعتماد کنند.
بنابراین، دوستداشتنی بودن شکلی از رشد شخصی است که با آموزش و تمرین میتواند در همه افراد تقویت شود و به کیفیت زندگی اجتماعی و روانی آنها به طور قابل توجهی کمک کند.
سازماندهی و شکستن این مهارت به اجزای کوچکتر، مانند مهارتهای هوش عاطفی، همدلی و توانایی حل تعارض، مسیر یادگیری و تمرین را روشن میکند. همچنین برخلاف باور عمومی، دوستداشتنی بودن نیازی به استعداد خاص یا دانش پیشرفته ندارد. تنها کافی است فرد در تعاملات روزمره خود نکاتی مانند توجه کامل به مخاطب، ابراز قدردانی صمیمانه، و صداقت عاطفی را تمرین نماید تا به تدریج این مهارت در او تقویت شود
برخلاف تصور عمومی که دوستداشتنی بودن را امری ذاتی یا متعلق به شخصیت افراد میدانند، پژوهشهای روانشناسی جدید نشان میدهد دوستداشتنی بودن یک مهارت است که همچون هر توانایی دیگری، قابل آموزش، تمرین و ارتقاست. این مهارت مجموعهای از رفتارهای آگاهانه، رعایت نکات ارتباطی، احترام متقابل، ابراز محبت و هوش عاطفی است که افراد میتوانند با یادگیری و تمرین مستمر، دوست داشتنیتر شوند و تأثیر بیشتری بر روابط شخصی و اجتماعی خود بگذارند.
افراد دوستداشتنی معمولا توانایی شنیدن فعال، همدلی، ایجاد حس امنیت، احترام گذاشتن به تفاوتها، و تشویق محیطی مثبت را دارند. آنها با رفتارهایشان، احساس ارزشمندی را به دیگران القا میکنند و با کوچکترین ابراز محبت یا حمایت، کیفیت رابطه را دگرگون میسازند.
دوست داشتنی بودن ترکیبی از مهارتهایی مانند مدیریت احساسات، ابراز محبت، استفاده از زبان بدن مثبت، لبخند زدن، نشان دادن هیجان و همدلی فعال است. مهمترین مؤلفههای این مهارت عبارتند از:
- شنیدن فعال و توجه واقعی به صحبتهای طرف مقابل.
- قدردانی و تشکر از رفتارهای مثبت همسر.
- داشتن مرزهای شخصی سالم و حفظ احترام متقابل.
- ابراز محبت کلامی و غیرکلامی در قالب حمایت عاطفی.
- خودآگاهی از احساسات و مدیریت عواطف در شرایط استرسزا.
- سخاوت در زمان و توجه، نه فقط در داراییهای مادی.
رعایت این مؤلفههای رفتاری سبب میشود فضای رابطه سرشار از احترام و حضور عاطفی باشد. هر فردی میتواند با شناسایی نقاط قوت و ضعف خود، این الگوها را بهبود بخشد و در زندگی مشترک موفقتر عمل کند.
نقش محوری دوست داشتنی بودن در روابط همسران غیرقابل انکار است. وجود این مهارت باعث ایجاد فضای اعتماد، احساس امنیت و پیوند عمیق احساسی میان زوجین میشود. تحقیقات نشان داده است که زوجهایی که مهارت دوست داشتنی بودن را به کار میگیرند، سطح بالاتری از رضایت زناشویی و صمیمیت را تجربه میکنند و توانایی بیشتری برای حل اختلافات دارند.
ابراز محبت و قدردانی مداوم، زمینهساز تعامل مثبت، افزایش انگیزه برای تقویت رابطه، و آرام ساختن فضای روانی خانواده است. زوجین زمانی که به یکدیگر توجه نشان میدهند و محبت را بهصورت کلامی یا غیرکلامی بروز میدهند، زمینه لازم برای شادکامی و تداوم زندگی مشترک را فراهم میآورند.
یکی از آثار مستقیم مهارت دوستداشتنی بودن بر کیفیت رابطه همسران، تقویت پیوند عاطفی و افزایش حس امنیت و پیوستگی است. وقتی یکی از زوجین یا هر دو، رفتارهای محبتآمیز و محترمانه نشان میدهند، سطح اعتماد در رابطه بالا میرود و اختلاف نظرها با کمترین تنش مدیریت میشود.
از جمله مصادیق عینی این مهارت در زندگی مشترک:
- زمانگذرانی کیفی دو نفره و اشتراک تجارب لذتبخش.
- ابراز علاقه از روشهای مختلف مانند لمس، کلمههای مهرآمیز یا هدیههای کوچک.
- پشتیبانی عاطفی هنگام مواجهه با مشکلات شخصی یا مشترک.
تجربه شادی و رضایت فردی، افزایش همدلی، چرخش مثبت در حل مشکلات و تربیت فرزندانی سالمتر، برخی از مزایای پرورش مهارت دوست داشتنی بودن در ازدواج است.
هوش عاطفی به مدیریت سازنده احساسات و برقراری ارتباط موثر با شریک زندگی اشاره دارد. افرادی که هوش عاطفی بالاتری دارند، بهتر قادرند احساسات خود و همسرشان را درک، بیان و مدیریت کنند، و این از مؤلفههای بنیادین دوست داشتنی بودن است. در روابط زناشویی، این مهارتها منجر به پرورش صمیمیت، جلوگیری از پرخاشگری، حل تعارضات و پذیرش تفاوتها میشود.
توانایی پذیرش احساسات منفی، اجتناب از لاپوشانی یا سرزنش، و انرژی گذاشتن برای حفظ حال خوب رابطه، ضرورتهای یک ازدواج رضایتبخشاند که مستلزم تمرین مداوم مهارتهای عاطفی است. تمرکز بر توسعه هوش هیجانی میتواند صمیمیت همسران را به شکل چشمگیری افزایش دهد و راهبر یک زندگی پایدار شود.
برای توسعه مهارت دوست داشتنی بودن، میتوان از راهکارهای زیر بهره گرفت:
- تقویت شنوندگی فعال: گفتگو به جای مناظره و شنیدن احساسات طرف مقابل بدون قضاوت.
- ابراز محبت و قدردانی بیقید و شرط: تحسین کارها و رفتارهای همسر و بیادعا ابراز علاقه.
- ایجاد خاطرات مثبت دو نفره: برنامهریزی برای شبهای ویژه، سفر، یا فعالیتهای مشترک.
- ارتقای انعطافپذیری و پذیرش تفاوتها: احترام به سلیقه، مرزها و علایق شریک زندگی.
- **حل سازنده تعارضات**: اجتناب از سرزنش، جستجوی راهحل دوطرفه، و برخورد غیرهیجانی با اختلافات.
- بهبود زبان بدن: لبخند، نگاه گرم و لمس مهربان برای ایجاد حس صمیمیت.
این تمرینات با گذر زمان به عادت رفتاری تبدیل میشوند و روابطی پویا و رضایتبخش رقم میزنند.
جمعیت رو به افزایش طلاق، اختلافات خانوادگی و فشارهای زندگی اجتماعی، اهمیت پرداختن به مهارت دوست داشتنی بودن را بیش از پیش نمایان ساخته است. این مهارت مجموعهای از نگرشها و رفتارهای آموختنی است که با توسعه آن میتوان حضور عاطفی و کیفیت زندگی زناشویی را بهبود بخشید.
این عضو ارشد خانه تاب آوری در خاتمه آورده است تأکید بر رشد مهارت دوست داشتنی بودن باید به اصل مهمی در آموزشهای پیش از ازدواج و مشاورههای زوجین تبدیل شود، تا همسران بتوانند زندگی مشترک پایدارتری را تجربه کنند. سرمایهگذاری فردی و دو نفره برای یادگیری و تمرین عناصر این مهارت، بیش از هر عامل بیرونی، به ایجاد عشق، اعتماد، رضایت و همبستگی پایدار منجر خواهد شد.
پربیننده ترین پست همین یک ساعت اخیر