پولیپ روده چیست؟ بررسی علائم، دلایل، تشخیص و درمان

وجود پولیپ در روده الزاماً به معنای ابتلا به سرطان نیست، اما به‌ویژه در مورد برخی انواع آن، باید با دقت و جدیت پیگیری شود. این توده‌ها معمولاً در مراحل اولیه بدون علامت‌اند و به همین دلیل تشخیص زودهنگام آن‌ها اهمیت زیادی دارد.

انواع پولیپ روده

به گزارش همشهری آنلاین، پولیپ‌های روده انواع مختلفی دارند که هر یک ویژگی‌ها و سطح خطر متفاوتی دارند. شایع‌ترین نوع آن‌ها پولیپ‌های آدنوماتوز هستند که در برخی موارد پیش‌زمینه سرطان کولورکتال (سرطان روده بزرگ) به شمار می‌روند. در مقابل، پولیپ‌های هیپرپلاستیک معمولاً بی‌خطر و کوچک‌اند و احتمال بدخیمی در آن‌ها بسیار کم است.

 همچنین پولیپ‌های التهابی، که معمولاً در بیماران مبتلا به بیماری‌های مزمن التهابی روده مانند کولیت اولسراتیو یا کرون دیده می‌شوند، بیشتر نشانه التهاب هستند تا توده‌ای سرطانی. در موارد نادر، انواع ارثی مانند پولیپ‌های هامارتوماتوز نیز مشاهده می‌شوند که ممکن است همراه با سندرم‌های ژنتیکی خاص ظاهر شوند.

علائم پولیپ روده

بیشتر پولیپ‌ها بدون علامت ظاهر می‌شوند و تنها در حین بررسی‌های غربالگری یا اتفاقی در آزمایش‌های دیگر شناسایی می‌شوند. با این حال، در برخی افراد ممکن است علائمی مانند خون در مدفوع، تغییر در عادات اجابت مزاج (یبوست یا اسهال طول‌کشیده)، دردهای شکمی، نفخ یا احساس دفع ناکامل دیده شود. گاهی اوقات کاهش وزن بی‌دلیل یا کم‌خونی ناشی از خونریزی مزمن نیز می‌تواند نشانه‌ای هشداردهنده باشد. هرچند این علائم می‌توانند دلایل دیگری هم داشته باشند، اما در صورت مشاهده مداوم، باید حتماً بررسی پزشکی انجام شود.

دلایل و عوامل خطر

پولیپ روده می‌تواند در اثر ترکیبی از عوامل ژنتیکی و سبک زندگی شکل بگیرد. افزایش سن یکی از مهم‌ترین عوامل خطر است، به‌طوری که شیوع آن پس از ۵۰ سالگی به‌مراتب بیشتر می‌شود. همچنین سابقه خانوادگی پولیپ یا سرطان روده، یکی از قوی‌ترین ریسک‌فاکتورهاست.

 علاوه بر آن، رژیم غذایی ناسالم (پُرچرب و کم‌فیبر)، چاقی، کم‌تحرکی، مصرف دخانیات، نوشیدنی‌های الکلی و دیابت نوع دو نیز از دیگر عوامل موثر در افزایش احتمال بروز پولیپ به‌شمار می‌روند. در بیماران مبتلا به بیماری‌های التهابی مزمن روده نیز احتمال رشد این توده‌ها بیشتر است.

روش‌های تشخیص پولیپ روده

تشخیص قطعی پولیپ تنها از طریق معاینه‌های تخصصی ممکن است. رایج‌ترین و دقیق‌ترین روش، کولونوسکوپی است که در آن پزشک با استفاده از لوله‌ای باریک و مجهز به دوربین، دیواره روده را مشاهده کرده و در صورت وجود پولیپ، آن را هم‌زمان خارج می‌کند. در کنار آن، تست خون مخفی در مدفوع (FOBT)، سیگموئیدوسکوپی و روش‌های تصویربرداری مانند کولونوسکوپی مجازی نیز برای بررسی‌های اولیه استفاده می‌شوند، اما در صورت مشاهده مورد مشکوک، انجام کولونوسکوپی قطعی توصیه می‌شود. تشخیص زودهنگام در بسیاری از موارد می‌تواند جان فرد را نجات دهد و از بروز سرطان جلوگیری کند.

درمان پولیپ روده

درمان پولیپ بستگی به نوع، اندازه و محل آن دارد. در اغلب موارد، پولیپ‌ها در جریان کولونوسکوپی برداشته می‌شوند و به آزمایشگاه پاتولوژی فرستاده می‌شوند تا نوع و درجه خطر آن‌ها بررسی شود. اگر پولیپ بزرگ باشد یا در مکانی غیرقابل‌دسترس باشد، ممکن است نیاز به جراحی باشد. در برخی موارد نادر که پولیپ‌ها بخشی از سندرم‌های ژنتیکی باشند، ممکن است برداشتن بخشی از روده توصیه شود. در صورتی که فرد سابقه پولیپ داشته باشد، نیازمند بررسی‌های دوره‌ای منظم برای شناسایی پولیپ‌های جدید یا عود مجدد است.

آیا پولیپ می‌تواند سرطانی شود؟

خوشبختانه بیشتر پولیپ‌های روده خوش‌خیم هستند، اما برخی از آن‌ها، به‌ویژه پولیپ‌های آدنوماتوز، در صورت باقی ماندن و رشد، می‌توانند طی چند سال به سرطان تبدیل شوند. این فرآیند معمولاً آرام و تدریجی است، اما از آن‌جا که در مراحل اولیه علائمی ندارد، تنها راه مقابله با آن، غربالگری و برداشت پیشگیرانه است. اگر پولیپ به موقع تشخیص داده و خارج شود، خطر ابتلا به سرطان تقریباً به صفر می‌رسد.

راه‌های پیشگیری از تشکیل پولیپ روده

تغییر سبک زندگی می‌تواند تأثیر قابل توجهی در کاهش احتمال تشکیل پولیپ داشته باشد. رعایت رژیم غذایی سالم و سرشار از فیبر، استفاده از سبزیجات و میوه تازه، کاهش مصرف گوشت‌های فرآوری‌شده و چرب، ترک سیگار و الکل، حفظ وزن مناسب و فعالیت بدنی منظم از اقدامات کلیدی در این زمینه هستند. همچنین انجام بررسی‌های دوره‌ای، به‌ویژه برای افراد بالای ۵۰ سال یا کسانی که سابقه خانوادگی دارند، یکی از مؤثرترین راه‌ها برای پیشگیری از پیشرفت بی‌علامت بیماری است.

جمع‌بندی

پولیپ روده یک وضعیت شایع اما قابل‌کنترل است که با غربالگری منظم، تغذیه سالم و پیگیری‌های پزشکی می‌توان از پیشرفت آن جلوگیری کرد. اگرچه بیشتر پولیپ‌ها بدون علامت هستند، اما با توجه به امکان تبدیل برخی از آن‌ها به سرطان، آگاهی و اقدام به‌موقع نقش حیاتی دارد. مراجعه منظم به پزشک، انجام کولونوسکوپی در صورت نیاز، و حفظ سبک زندگی سالم می‌تواند به شما کمک کند تا از بروز خطرات بزرگ در آینده پیشگیری کنید.

تظاهرات هزاران صهیونیست برای توقف جنگ و تبادل اسرا (فیلم)

بیشتر بخوانید:

روده‌ها درباره سلامتی چه می‌گویند؟

تماشاخانه

شلیک توپ توسط پادشاه بریتانیا (فیلم)

چرا قاصدک مهم است؟ قهرمانان نادیده‌گرفته‌شده اکوسیستم باغ‌ها (فیلم)

فیلم های دیگر