عصر ایران؛ سواد زندگی- تجربهی احساسات مختلف در زندگی امری کاملا طبیعی است. مشکل زمانی ایجاد میشود که چنان گرفتار دلخوری، احساسات منفی و رنجش شوید که در نهایت، آسیب ببینید.
هدف از رفع دلخوری این نیست که آن را احساس نکنیم، بلکه هدف این است که احساس دلخوری و رنجش را بشناسیم و ریشهیابی کنیم. در حقیقت، هدف اصلی این است که رنجش را بپذیریم و آن را به روشی سازنده رفع یا رها کنیم.
رفع دلخوری با عصبانیت، یا خشونت به احساسات منفی شما دامن می زند، به اصطلاح حال شما بدتر می کند.حل خردمندانه دلخوری ها تلاش برای رها شدن از شر احساسات منفی و رسیدن به آرامش برای شما و روابطتان مفید است.
دلخوری ها و سوءتفاهمها میتوانند هر زمان که ارتباطی در میان باشد، مانند روابط بین فردی، محیطهای کاری و سایر جنبههای زندگی روزمره، رخ دهند. مطالعات و تحقیقات بسیاری در روانشناسی، جامعهشناسی و ارتباطات به ما نشان میدهند که چگونه سوءتفاهمها میتوانند بر افراد، گروهها و کل جوامع تأثیر بگذارند.
سوءتفاهمها میتوانند برای هر یک از ما اتفاق بیفتند، و گاهی اوقات نمیتوانیم از آنها اجتناب کنیم. با این حال، میتوانیم یاد بگیریم که علل و منشأ آنها را شناسایی کنیم، یادبگیریم هنگام دلخوری چگونه رفتار کنیم و چگونه پیامدهای عاطفی آنها را بر خود مدیریت کنیم.
خیلی وقت ها گذر زمان مبتنی بر کسب آگاهی دلخوری ها را رفع می کند. اما می توانیم قبل از اینکه دلخوری ها به صورت خشم و عصبانیت سرریز کنند،فکری به حال شان بکنیم. با ما همراه باشید.
وقتی دلخور می شویمف به حق یا به ناحق، وقتی می رنجیم و احساس اندوه می کنیم، مشخصاً دستخوش پیامدهای ان می شویم.
عاقبت دلخوری چه از یک کلام باشد چه از یک رفتار خود را به دو صورت نشان می دهد:
عواقب بیرونی/عملی (عملکرد ضعیف در محل کار، در خانه و خانواده و قطع روابط و غیره)
عواقب درونی/احساسی (احساسات چالشبرانگیز، ترس و غیره)
هر دوی این ها تأثیر آشکاری بر زندگی ما دارند.
دلخور شدن و مورد سوءتفاهم قرار گرفتن میتواند آزاردهنده باشد زیرا میتواند باعث شود احساس کنیم بیاعتبار یا طرد شدهایم، یا به عبارت دیگر، شنیده نمیشویم.
وقتی کسی ما را می رنجاند ممکن است احساس کنیم که برای درک واقعی افکار، احساسات یا نیات ما وقت نمیگذارد. این میتواند باعث شود احساس کنیم بیاهمیت یا نامرئی هستیم.
علاوه بر این - رنجیدن از کسی از به اصطلاح دلخور شدن میتواند به اعتماد در روابط آسیب برساند.
نقطه شروع این است که آن را شخصی تلقی نکنیم (بله، میدانم که گفتنش آسانتر از انجام دادنش است)، بلکه سعی کنیم علل رنجش و دلخوری را تشخیص دهیم، نه اینکه فوراً احساس کنیم به ما حمله شده است و در مقام دفاع از خود برآییم.
دلایل بالقوه زیادی برای دلخوری وجود دارد، اما برخی از رایجترین آنها عبارتند از:
فرهنگهای مختلف ممکن است هنجارها، ارزشها و روشهای ارتباطی متفاوتی داشته باشند و این تفاوتها با هم تعامل دارند.
مطالعه گودیکانست در سال ۲۰۰۳ نشان داد که مشکلات ارتباطی در درگیریهای بین افراد با پیشینههای فرهنگی مختلف رایج است.
هنگام برقراری ارتباط با فردی از فرهنگ متفاوت، توجه داشته باشید که حرف خود را شفاف و سرراست بزنید. اول با خودتان صادق باشید و بعد با طرف مقابل تان.
با ایهام وکنایه حرف نزنید. منشأ بسیاری از دلخوری ها همین گوشه و کنایه است.
ارتباط مؤثر، تنها به کلمات محدود نمیشود. گاهی نشانههای غیرکلامی مانند تن صدا، حالات چهره، یا حتی زبان بدن، پیامی متناقض با گفتار ما ارسال میکنند. همین تضاد، یکی از اصلیترین دلایل سوءتفاهم و دلخوری است.
یک جمله به ظاهر ساده مثل "اشکالی ندارد" با چهرهای درهمرفته یا صدایی گرفته، میتواند پیام "من واقعاً ناراحتم" را منتقل کند.
قطع ارتباط چشمی یا حالتهای دفاعی (مانند دست به سینه شدن) ممکن است به طرف مقابل احساس بیاهمیتی یا پرخاشگری القا کند.
همه ما منحصر به فرد هستیم و افکار، نظرات و ارزشهای ما نیز همینطور. افراد ممکن است بر اساس تجربیات، باورها و دیدگاههای منحصر به فرد خود، پیام یا رویداد یکسانی را به طور متفاوتی تفسیر کنند.
همیشه با ذهنی باز وارد هرگونه تعامل انسانی شوید. لازم نیست لزوماً با نظراتی که با ارزشهای شما فاصله دارند موافق باشید،
اما گوش دادن همدلانه به دیگری باعث میشود که به او احساس نزدیکی بیشتری داشته باشیم و همچنین درک عمیقتری از دیدگاههای طرف مقابل پیدا کنیم.
ما اغلب تمایل داریم در مورد آنچه دیگران فکر میکنند یا احساس میکنند، فرضیاتی داشته باشیم که وقتی این فرضیات دقیق نیستند، منجر به دلخوری میشود.
پیش فرض های خود را در ارتباط کناربگذارید
احساسات قوی میتوانند قضاوت را تحت الشعاع قرار دهند و درک یا تفسیر آنچه دیگران میگویند را دشوار کنند. چند بار پیش میآید که «روز بدی» داشته باشیم و تمایل داشته باشیم حساستر یا پرخاشگرتر باشیم؟
برخی کمتر، برخی بیشتر، همه ما موجوداتی احساسی هستیم و این همیشه نه تنها بر نحوه صحبت کردن ما، بلکه بر نحوه گوش دادن ما نیز تأثیر میگذارد.
مطالعهای که توسط مارک لاندو و کریستین هان در سال ۲۰۱۰ با عنوان «تعارض، ارتباط و دلخوری» انجام شد، نقش سوءتفاهمها را با اندازهگیری تأثیر آنها با مجموعهای از آزمایشها روشن کرد.
نویسندگان به این نتیجه رسیدند که ارتباط مؤثر عامل کلیدی در پیشگیری و حل تعارض است و دلخوری ها باید در مراحل اولیه برای جلوگیری از تشدید آنها مورد توجه قرار گیرند.
نویسنده اذعان می کند:من هرگز طرفدار اجتناب از چالشها و همچنین درگیریها نبودم. عاقلانهترین انتخاب همیشه دانستن نحوه استفاده از ابزارها برای مقابله با موقعیتهای چالشبرانگیز مانند دلخوری هاست.
البته، ما میتوانیم از آنها جلوگیری کنیم. بهترین راه این است که از این علل رایج و در عین حال، پیامدهای احتمالی آنها آگاه باشید.
چه در محل کار، چه در یک رابطه، با اعضای خانواده یا با غریبهها، همیشه میتوانید برای مدیریت آنها به این مجموعه ابزارها مراجعه کنید.
قبل از پاسخ دادن، مطمئن شوید که دیدگاه طرف مقابل را به طور کامل درک کردهاید. گوش دادن دقیق به آنها به شما کمک میکند تا هرگونه زمینه سردرگمی یا سوء تعبیر را شناسایی کنید.
سعی کنید از فرضیات خودداری کنید، اما قبل از اینکه حتی صحبت شان تمام شود، صحبت آنها را قطع کنید. پس از آن، سؤال بپرسید یا اطلاعات را دوباره بیان کنید تا تأیید کنید که آن را به درستی درک کردهاید.
در ارتباط خود صادق و شفاف باشید. اگر متوجه شدید که اشتباه کردهاید یا در ایجاد سوء تفاهم نقش داشتهاید، آن را بپذیرید و مسئولیت اعمال خود را بر عهده بگیرید. سعی کنید آن را شخصی نکنید. به احتمال زیاد، طرف مقابل احساساتی بسیار مشابه شما دارد. به آنها اعتماد کنید و فرصت شنیدن حرفهایتان را بدهید.
از دیگران بازخورد بخواهید تا دیدگاه آنها را در مورد موقعیت جویا شوید. این میتواند به شما کمک کند هرگونه دلخوری را شناسایی کنید و برای حل آنها گام بردارید.
همچنین، بازخورد ابزارهای اضافی برای تشخیص الگوها و آگاهی برای جلوگیری از سوء تفاهم در آینده به شما میدهد.
یک سوال خوب این خواهد بود: به نظر شما چگونه باید عمل می کردم تا دلخوری پیش نیاید؟
تمایل به در نظر گرفتن دیدگاههای دیگر و پذیرا بودن برای اطلاعات جدید به شما کمک میکند تا زمینه مشترکی پیدا کنید و به یک راه حل برسید.
هنگام ورود به هر مکالمهای، همیشه بپذیرید که همه ما نظرات متفاوتی داریم و حتی هنگام مخالفت، به احساسات طرف مقابل احترام بگذارید و از حالت تدافعی یا تهاجمی گرفتن خودداری کنید.
اگر اوضاع خیلی داغ شد، بهتر است کمی استراحت کنید و بعداً که احساسات فروکش کرد، به مکالمه برگردید.
این کار همچنین به شما کمک میکند تا تشخیص دهید که مرزهای خود را کجا تعیین کنید و گاهی اوقات ترجیح داده میشود که صبور باشید و با ذهنی بازتر اختلاف نظر را حل کنید.
همیشه یک زمینه مشترک یا راه حل برای یک اختلاف نظر وجود ندارد. لازم نیست در مورد همه چیز موافق باشیم. تنوع یک موهبت است زیرا هر یک از ما میتوانیم به لطف آن دیدگاهها و نظرات متفاوت، ارزش ایجاد کنیم. پذیرش این تفاوتها به ما کمک میکند تا با آرامش خاطر به پیش برویم و از کل تجربه کمتر احساس آسیب کنیم.
وقتی با خود مهربان باشیم. خیلی به خودمان سخت نمی گیریم. بای خودمان احترام و ارزش قائلیم اما دلسوزی بیش از حد به حال خودمان نداریم.
نسبت به نقصهایتان مهربان باشید، سعی کنید آنها را بپذیرید و انتظار نداشته باشید که دیگران شما را کاملاً درک کنند.
به یاد داشته باشید که دلخوری ها و رنجش ها بخش رایجی از تعاملات انسانی هستند و همیشه نشان دهنده ارزش شما به عنوان یک شخص نیستند.
وقتی طوفان آرام شد، و اگر به رابطه با شخص دیگر اهمیت میدهید، بعداً احساسات خود را در مورد دلخور شدن تان در میان بگذارید.
ابراز احساسات میتواند به شما کمک کند تا احساس شنیده شدن و درک شدن داشته باشید.
با این حال، مراقب "تله اتهام" باشید. اغلب ما تمایل داریم خود را قربانی کنیم و دیگران را مسئول احساسات خود بدانیم.
هنگام بیان احساسات خود، از آسیبپذیر بودن نترسید. این به فرد نشان میدهد که به او اعتماد دارید.
چند نفس عمیق بکشید و روی لحظه حال تمرکز کنید. این میتواند به شما کمک کند تا در مواجهه با سوءتفاهم در آینده آرامتر و متمرکزتر بمانید.
با یک دوست یا فرد مورد اعتماد در مورد احساسات خود صحبت کنید. آنها میتوانند دیدگاه و حمایت عاطفی متفاوتی به شما ارائه دهند و همچنین شما را به سمت خودآگاهی هدایت کنند.
سعی کنید از دلخوری تان درس بگیرید. چه کاری میتوانست متفاوت انجام شود؟ چگونه میتوانید دفعه بعد بهتر ارتباط برقرار کنید؟
به دلیل ترس از دلخوری و رنجش اغلب برای برقراری ارتباط تحت فشار هستم.
اگرچه ما همیشه نمیتوانیم از دلخوریها اجتناب کنیم، زیرا به ارتباط و تعاملات وابستهایم، اما با آگاهی از علل و پیامدهای منفی احتمالی آنها میتوان از آنها جلوگیری کرد.
با تمرین گوش دادن فعال، شفافسازی و عذرخواهی مسئولیت احساسات مان را بپذیریم. مرزها را تعیین کنیم و راههایی برای ترمیم روابط پیدا کنیم.
کانال تلگرامی سواد زندگی: savadzendegi@