بعد از فوت هر فردی که اموال و دارایی از ایشان باقی مانده باشد باید انحصار وراثت انجام شود. درمورد انحصار وراثت باورهای اشتباهی بین مردم غیر حقوقی وجود دارد. برای مثال مردم به طور دقیق نمی‌دانند که انحصار وراثت توسط چه کسانی انجام می‌شود؟ در صورت عدم همکاری وراث انحصار وراثت انجام می‌شود یا خیر؟ مراحل انحصار وراثت چقدر زمان می‌برد؟ در ادامه این مطلب به این موارد می‌پردازیم. اگر در پروسه انحصار وراثت هستید و نیاز به راهنمایی در این مورد دارید می‌توانید با کارشناسان حقوقی موسسه دادسو در ارتباط باشید تا مشاوره رایگان دریافت کنید.

مراحل انحصار وراثت

انحصار وراثت به دو نوع محدود و نامحدود تقسیم می‌شود که مراحل هر دو مورد یکسان است. انحصار وراثت محدود برای اموال کمتر از 50 میلیون انجام می‌شود. انحصار وراثت نامحدود برای اموال بیشتر از 50 میلیون انجام می‌شود.

برای انجام مراحل انحصار وراثت توسط وکیل انحصار وراثت یا وراث متوفی باید مراحل زیر انجام شود تا گواهی انحصار وراثت دریافت شود. بعد از دریافت این گواهی است که وراث متوفی می‌توانند تقسیم و تحریر ترکه را انجام دهند.

در ابتدای کار وراث متوفی، مالک ملکی که متوفی در آن فوت شده، اقوام درجه یک ایشان، مامورین امداد و انتظامی می‌توانند گواهی فوت ایشان را از ثبت احوال دریافت کنند.

بعد از دریافت گواهی فوت باید وراث متوفی یا وکیل قانونی آن‌ها به دفتر ثبت اسناد رسمی مراجعه کنند. علاوه بر وراث یا وکیل باید سه نفر از افرادی که (نمی‌توانند از اعضای خانواده باشند) همه وراث متوفی را می‌شناسند گواهی دهند که متوفی غیر از این افراد ورثه‌ی دیگری ندارد. اگر این افراد به دروغ گواهی دهند جرم محسوب می‌شود و برای گواه دروغ مجازات در نظر گرفته شده است.

بعد از مراجعه به دفتر ثبت اسناد رسمی باید یکی از وراث یا وکیل انحصار وراثت آن‌ها به همراه تمام مدارک هویتی وراث (کارت ملی و شناسنامه)، عقدنامه یا طلاق نامه متوفی (در صورت تاهل یا طلاق ایشان)، گواهی فوت متوفی، وصیت نامه و استشهادیه انحصار وراثت به شورای حل اختلاف مراجعه کنند. فقط توجه داشته باشید که باید به شورای حل اختلاف شهری که محل آخرین سکونت متوفی بوده مراجعه کنند. در شورای حل اختلاف باید با ارائه مدارک دادخواست گواهی انحصار وراثت را تنظیم و ثبت کنند.

در مرحله بعد که بسته به این‌که وکیل انحصار وراثت پرونده را انجام دهد یا وراث ترتیب آن متفاوت است باید به اداره مالیات و دارایی مراجعه کرده و لیست اموال متوفی را تحویل دهند. در صورتی که اطلاعی از اموال متوفی ندارند، می‌توانند درخواست استعلام اموال را داشته باشند. بعد از مشخص شدن اموال متوفی با توجه به این‌که وراث در کدام طبقه قرار دارند مالیات بر ارث مشخص می‌شود که باید به دولت پرداخت شود.

بعد از ثبت دادخواست به حساب خود وراث یک آگهی در روزنامه‌های کثیرالانتشار چاپ می‌شود. در این آگهی نام و نام خانوادگی متوفی، وراث و نسبت آن‌ها با متوفی نوشته می‌شود. اگر در مدت اعتبار این آگهی که یک ماه است فردی ادعای وراثت کند، مورد بررسی قرار می‌گیرد. در صورتی که در این مدت فردی ادعای وراثت نداشته باشد با توجه به مدارک ارائه شده به شورا، گواهی انحصار وراثت صادر می‌شود.

بعد از صدور این گواهی وراث یا وکیل ایشان مدت 20 روز برای اعتراض فرصت دارند که بعد از این 20 روز گواهی نهایی می‌شود و وراث می‌توانند برای تقسیم و تحریر ترکه اقدام کنند.

تقسیم و تحریر ترکه

قبل از تقسیم و تحریر ترکه باید تصفیه ترکه انجام شود. به این معنا که لیست دقیق اموال مشخص شود، بدهی‌های متوفی مورد بررسی قرار بگیرد و بعد از پرداخت بدهی‌های متوفی بقیه اموال بین وراث تقسیم شود. علاوه بر بدهی‌های متوفی باید وصیت‌نامه رسمی متوفی نیز مورد بررسی قرار گیرد. در صورتی که متوفی وصیت نامه رسمی (تهیه شده در دفتر ثبت اسناد رسمی) داشته باشد باید تا یک سوم اموال را به وصیت نامه عمل کرد. وصیت نامه شفاهی یا دست نوشته متوفی اعتباری ندارد.

وکیل انحصار وراثت

با توجه به مراحل انحصار وراثت و پیچیدگی‌های آن باید بدانید که اگر خود وراث انحصار وراثت را انجام دهند بین شش ماه تا یک سال زمان می‌برد تا گواهی انحصار وراثت را دریافت کنند.

اما وکیل متخصص انحصار وراثت می‌تواند این گواهی را بین 10 تا 50 روز کاری بسته به محدود یا نامحدود بودن آن انجام دهد. از دیگر مزیت‌های داشتن وکیل انحصار وراثت می‌توان به عدم نیاز به همکاری وراث یا عدم نیاز به حضور وراث در دادگاه‌ها و مراحل مختلف اشاره کرد.

موسسه حقوقی دادسو متشکل از وکلای پایه یک دادگستری خانم و آقا است که به صورت تخصصی در زمینه امور حقوقی خانواده و انحصار وراثت فعالیت می‌کنند. وکلای دادسو انحصار وراثت محدود را در 10 روز و نامحدود را در 40 روز کاری بدون نیاز به حضور و همکاری همه وراث انجام می‌دهند.

کانال عصر ایران در تلگرام