راه‌اندازي دو شبكه‌ علمي براي كشور

شبكه‌ي علمي وزارت ارتباطات در حالي راه‌اندازي مي‌شود كه شبكه‌ي وزارت علوم با همين نام و با هدف ايجاد بسترهاي لازم و سرويس‌هاي مناسب جهت سهولت دسترسي کاربران به منابع علمي آغاز به كار كرده است، همچنين يكي از ماموريت‌هاي آن علاوه بر ايجاد بستر مناسب انتقال و توليد اطلاعات، ايجاد ارتباط بين مراكز صنعتي و موسسات علمي و دانشگاهي است.

چندي پيش وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات از پايان طراحي شبكه‌ي علمي‌ كشور به عنوان پيش نياز شبكه‌ي ملي اينترنت خبر داد كه فاز اول پايلوت آن در تهران راه‌اندازي مي‌شود. اين در حالي است كه سازمان پژوهش‌هاي علمي و صنعتي ايران وابسته به وزارت علوم، تحقيقات و فناوري از سال‌ها پيش راه‌اندازي شبكه‌اي با عنوان شبكه‌ي علمي را در برنامه‌ داشته و در حال حاضر بسياري از دانشگا‌ه‌هاي كشور به اين شبكه متصلند.

به گزارش ايسنا، شبكه‌ي علمي وزارت ارتباطات در حالي راه‌اندازي مي‌شود كه شبكه‌ي وزارت علوم با همين نام و با هدف ايجاد بسترهاي لازم و سرويس‌هاي مناسب جهت سهولت دسترسي کاربران به منابع علمي آغاز به كار كرده است، همچنين يكي از ماموريت‌هاي آن علاوه بر ايجاد بستر مناسب انتقال و توليد اطلاعات، ايجاد ارتباط بين مراكز صنعتي و موسسات علمي و دانشگاهي است.

بر اين اساس، واحدهاي توسعه و تحقيق مراكز صنعتي با اتصال به اين شبكه، ارتباط لازم را با بخش علمي كشور برقرار كرده و از سرويس‌ها و منابع‌ اطلاعاتي آن بهره‌مند مي‌شوند.

اين پورتال در جهت سازمان‌دهي اطلاعات پراکنده مراکز دانشگاهي و علمي - پژوهشي، امکان مديريت محتواي اطلاعاتي، تبادل اطلاعات بين اساتيد، پژوهشگران، دانشجويان، صاحبان صنايع با يکديگر، دسترسي آسان و سريع به اطلاعات از طريق دسته‌بندي‌هاي استاندارد، صرفه‌جويي در وقت و هزينه کاربران، امکان دسترسي، جست‌وجو به اطلاعات و منابع پژوهشي از طريق وب، امکان دسترسي، جست‌وجو به سرويس‌ها و بانک‌هاي اطلاعاتي از طريق وب، امکان ارتباط و مشارکت بين کاربران راه اندازي شده و اين پروژه به عنوان يکي از 260 پروژه مطرح شده، از سوي يونسکو حمايت مي‌شود.

مدير وقت فن‌آوري اطلاعات سازمان پژوهش‌هاي علمي و صنعتي ايران در نيمه‌ي اول سال 84 از طراحي پورتال علمي كشور خبر داده و گفته بود: پورتال علمي كشور در سازمان پژوهش‌هاي علمي و صنعتي ايران طراحي و مراحل امكان سنجي آن سپري شده و در فاز اجرايي قرار دارد.

مهندس حسن انتظاري افزود: در اين پورتال تمام منابع كتابخانه‌اي و اطلاعات مراكز علمي و دانشگاهي براي كاربر در هر مكاني با متصل شدن به اين شبكه قابل دسترسي مي‌شود كه براي پياده‌سازي اين طرح با چندين شركت در حال مذاكره هستيم كه اميدواريم خروجي آن به‌زودي مشخص شود.

وي گفت: از مزاياي اين پورتال علمي مي‌توان به افزايش سرعت دسترسي كاربران به منابع موجود در كشور اعم از فارسي و لاتين، صرفه‌جويي در پهناي باند ارتباط با خارج از كشور به دليل كاهش مراجعه به موتورهاي جست‌وجوي خارجي، كاهش هزينه‌ي ارتباط و افزايش كيفيت ارتباط به بستر اينترنت، امكان مديريت محتواي اطلاعاتي و تبادل يافته‌هاي علمي و به اشتراك گذاشتن منابع بين مراكز علمي داخل، امكان ارزيابي‌هاي مقايسه‌يي بين مراكز علمي و تحقيقي اشاره كرد.

در همين سال در مراسم افتتاحيه سمينار صنعت و فن‌آوري اطلاعات، دكتر جعفر ميلي منفرد - معاون وقت فن‌آوري وزارت علوم، تحقيقات و فناوري - با اشاره به اهميت استفاده از فن‌آوري اطلاعات در صنعت، گفته بود: شبكه‌ي علمي كشور يكي از قويترين شبكه‌هاي ملي كشور است كه با استفاده از بستر مخابراتي تا كنون در بيش از 40 شهر كشور قريب به 270 مركز دانشگاهي و تحقيقاتي را با پهناي باند حداقل 64 كيلو و حداكثر دو مگابيت بر ثانيه به هم متصل كرده است و قابليت افزايش پهناي باند تا 4 مگابيت بر ثانيه براي 400 مركز علمي را دارد كه اميدواريم با حمايت طرح تكفا، تحقق يابد.

به گفته‌ي وي مهمترين برنامه‌هاي توسعه‌ي شبكه‌ي علمي كشور با حمايت طرح تكفا، توسعه‌ي پهناي باند، برنامه‌ريزي براي توسعه‌ي محتوا، تقويت مديريت شبكه و شبكه‌ي اختصاصي مجازي مي‌باشد.

او با اشاره به اهميت طرح شبكه علمي كشور، گفت: به منظور پاسخگويي به نياز اطلاعاتي و ارتباطي روزافزون مراكز علمي و تحقيقاتي كشور و امكان تبادل داده بين اين مراكز در دهه‌ي گذشته از طرف سازمان پژوهش علمي و صنعتي ايران مطرح و در آذرماه 1379 آن را افتتاح و مورد بهره‌برداري قرار داد كه عمده كاربران آن را دانشگاه‌ها، مراكز علمي، تحقيقاتي و پژوهش، همچنين اساتيد، اعضاي هيات علمي، محققان و دانشجويان تشكيل مي‌دهند.

با اين وجود وزارت ارتباطات تاكيد دارد كه پايلوت اوليه‌ي شبكه‌ي علمي در شهر تهران توسط شركت فن‌آوري اطلاعات و مخابرات استان تهران راه‌اندازي خواهد شد و مقدمات طراحي اين شبكه از سال گذشته آغاز شده بود، اما به دليل اين كه تمام دانشگاه‌ها به فيبر نوري مجهز نبودند، راه‌اندازي آن به تاخير افتاده است.

به نظر مي‌رسد كه اين شبكه به صورت موازي با شبكه‌اي كه وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات از آن به عنوان شبكه‌ي علمي ياد كرده خواهد بود.

بنابراين بايد ديد تعريف و هدف وزارت ارتباطات از راه‌اندازي اين شبكه چيست و اگر اين شبكه همان اهداف شبكه‌ي علمي وزارت علوم را دنبال مي‌كند، چرا وزارت ارتباطات براي راه‌اندازي مجدد اين شبكه اقدام كرده و آيا نمي‌توانسته از شبكه‌ي قبلي استفاده كند و آن را براي انجام هدف‌هاي خود تكميل و مورد توسعه قرار دهد؟