علی‌اصغر سلطانیه، نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای هفته گذشته مصاحبه‌ای با روزنامه آمریكایی لس‌آنجلس تایمز داشت و در آن از قول 70 میلیون ایرانی گفت كه اعمال تحریم‌ها علیه ایران باعث افزایش اتحاد ایرانیان می‌شود.

مشروح این مصاحبه چنین است. نزدیک به 5 سال پیش، ایران به صورت داوطلبانه برنامه غنی‌سازی اورانیوم خود را متوقف کرد كه غرب آن را به مثابه یک پیشرفت دیپلماتیک قلمداد ولی تهران آن را به عنوان توقفی موقتی معرفی کرد. غنی‌سازی اورانیوم در سال 2005، کمی بعد از انتخاب رئیس‌‌جمهوری اصولگرا در ایران، دوباره آغاز شد. آقای احمدی نژاد معتقد بود که غرب به ایران توهین کرده است. علی‌اصغر سلطانیه نماینده ایران در آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای داخل دفتری در وین که به خوبی تزیین شده است، از «کمبود اعتماد» در هر دو طرف مذاکره سخن می‌گوید.

تهران غالبا به خاطر مسئله هسته‌ای خود مورد انتقاد رسانه‌های غربی بوده است. این تصویر رسانه‌های غربی را شما چگونه توصیف می‌کنید؟

کشور‌های غربی به صورت انتخابی با بخش‌هایی از گزارش‌های البرادعی (مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای) برخورد می‌کنند. کل مسئله این است: با آنکه هیچ انحراف یا هدف نظامی وجود ندارد آنها کاملا این مسئله را نادیده می‌گیرند و می‌گویند «باشد، چرا ایران (غنی‌سازی) را تعلیق نمی‌کند.»

نتیجه تصمیم‌های سازمان ملل علیه ایران چه خواهد بود؟

مردم بیشتر و بیشتر متحد می‌شوند و بیشتر از موضع دولت حمایت می‌کنند. دولت آمریکا آرزو و رویاپردازی می‌کرد نتیجه این تصمیمات و تحریم‌ها این خواهد بود که دولت ایران عجولانه دست به اشتباه زند و از معاهده «ان‌پی‌تی» عقب‌نشینی کند و بازرسان را از ایران اخراج نماید. ما این اشتباه را نکردیم.

چرا نه؟

ما یک بهانه به آمریکا می‌دادیم تا دیگران را قانع و بسیج کند تا دیگر کشورها نیز تحریم‌هایی را به کار گیرند یا تحریم‌ها را شدیدتر کنند یا دست به فعالیت‌های تنبیهی دیگر بزنند. علاوه بر این ما به خاطر برخی اصول از «ان پی تی» خارج نشدیم و همکاری خود را با آژانس قطع نکرده‌ایم. اگر ما می‌خواستیم از «ان‌‌پی‌تی» خارج شویم می‌توانستیم این کار را بعد از انقلاب 1979 انجام دهیم. اما به صورت کلی سلاح‌های کشتار جمعی برخلاف بسیاری از اصول مهم و مقدس در قانون اساسی ماست.

اگر شورای امنیت سازمان ملل می‌گوید «غنی‌سازی را متوقف کنید» چرا یک بازیگر خوب در عرصه جهانی نباشید؟

ما در سال 2003 دست به چنین اقدامی زدیم. ما موافقت کردیم تا شانسی موقت و داوطلبانه، برای زمان کوتاهی به تعلیق برنامه‌ها بدهیم، تا آژانس آنالیزهای تکنیکی خود را (درمورد مواد غنی شده با درصد بالای یافته شده در ایران) انجام دهد. در ژوئن سال 2004 البرادعی گزارش داد؛ اکنون ثابت شده ادعاهای ایران درست است و منبع آلودگی‌ها از خارج بوده است. اما متوجه شدیم وقتی آنها شروع کردند به درخواست و صحبت از تعلیق موقت، توقف کامل را در ذهن دارند. آنها گفتند ایران همچنین باید تحقیقات و توسعه در غنی‌سازی و پروسه کلیه فعالیت‌های مربوطه را متوقف کند. این به معنای همه چیز است. این بدان معنا است که ملت ایران با هزاران سال تمدن خود، حالا باید از تحقیق و توسعه محروم شود.
من باید به شما بگویم ما تمامی اطمینان خود را از دست دادیم. پس از آن تصمیم گرفتیم نمی‌توانیم ادامه دهیم.

چه کاری باید می‌کردند؟ چه کاری می‌توانستند بکنند تا به جای ظن، اطمینان‌سازی کنند؟

بهتر بود آنها در مورد فرهنگ ایرانی تحقیق می‌کردند. ما شاید پنج نوع یا شش نوع جمله داریم که به کسی بگوییم بشین. یکی از آنها بسیار دوستانه است دیگری چیز غیر قابل قبولی است... کمبود اطمینان از سوی ما نیز هست. ما نیز مشکوک هستیم. آنها باید پای میز مذاکرات می‌نشستند و تنها در فضایی عملگرایانه، واقعگرایانه در جایگاهی برابر به بررسی مسئله می‌پرداختند.
به محض آنکه آنها متوسل به نظریه پیش‌شرط شدند، همه چیز به شکست انجامید، چرا که ما هیچ وقت پیش‌شرط را نخواهیم پذیرفت. این برخلاف فرهنگ ماست، چون این تحقیر است. من هیچ وقت آمریکایی‌ها را به عنوان ابرقدرت نخواهم پذیرفت. ما انقلاب کردیم تا هیچ کس را به عنوان ابرقدرت نپذیریم معضل اصلی این است.

برخی معتقدند مذاکرات تنها راهی است که ایران زمان به دست آورد.

این ادعا دیگر کهنه شده است. ما دیگر به تکنولوژی غنی‌سازی مسلط هستیم. از هم‌اکنون همه چیز ثابت خواهد بود تنها دستگاه‌های جدید اضافه می‌شوند. ما پیشاپیش این را به ثمر رسانده‌ایم دیگر نیازی نداریم زمان بخریم.

به نظر می‌رسد ناگهان تحریم‌ها شروع به اثر‌گذاری واقعی در زندگی روزمره کرده‌اند. آیا توده‌های مردم برای تحمل سختی‌های بیشتر برای تکنولوژی اتمی آماده‌اند؟

بله. آیا شما تا به حال مشکلات فراوان ایرانیان در خلال جنگ ایران و عراق که با ادامه دفاع ایرانیان همراه بود را بررسی کرده‌اید؟ آنها هیچ گاه حتی یک سانت از سرزمین خود را تسلیم صدام نکردند.
آن شرایط به کلی متفاوت بود. ایران زیر حمله قرار داشت، ما نمی‌خواستیم یک سانت از مملکتمان را از دست بدهیم، اینجا هم بحث هویت ماست. آنها خطوط قرمز را با محروم کردن ایرانیان از تحقیقات و توسعه رد کرده‌اند. این به کلی تحقیر هویت ماست.

کانال عصر ایران در تلگرام