نقشآفرینی گردشگری در
اقتصاد کشورها سبب شده تا چشم امید جهانیان به این صنعت نوپا دوخته شود. بر اساس
آخرین گزارشهای «سازمان جهانی گردشگری» و «شورای جهانی سفر و گردشگری»، صنعت
گردشگری در حدود 10 درصد از تولید ناخالص داخلی جهان یعنی چیزی در حدود 7 میلیارد
و 170 میلیون دلار آمریکا را شامل می شود.
در حال حاضر، 283 میلیون و 578 هزار نفر بهطور مستقیم یا غیرمستقیم در فعالیت های گردشگری شرکت دارند. بهعبارت دیگر، از هر 11 شغل در سطح جهان، یک شغل در ارتباط با گردشگری است.
از سوی دیگر، آمارهای
جهانی نشان می دهد که شمار گردشگران بین المللی هم در حال افزایش است.
بر این
اساس، میزان گردشگران ورودی در کشورهای جهان از 25 میلیون نفر در سال 1950 به یک میلیارد
و 186 میلیون نفر در سال 2015 رسیده است. علاوه بر رشد تعداد گردشگران بین المللی،
میزان درآمدهای ناشی از گردشگری نیز در سال های اخیر رشد چشمگیری داشته است؛ بهطوری
که میزان درآمد ناشی از گردشگری بین-المللی از 2 میلیارد دلار در سال 1950 به یکهزار
میلیارد و 260 میلیون دلار در سال 2015 افزایش یافته است.
بر اساس آخرین گزارش
سازمان جهانی گردشگری تعداد گردشگران ورودی، کشورهای فرانسه، ایالات متحده امریکا
و اسپانیا به ترتیب سه جایگاه نخست را به خود اختصاص داده-اند، اما سه جایگاه اول
از نظر میزان درآمدهای حاصل از گردشگری به ترتیب به کشورهای ایالات متحده، چین و اسپانیا
تعلق دارد.
شورای جهانی سفر و
گردشگری به ارایه پیش بینی هایی در مورد کلیدیترین شاخص های اقتصاد گردشگری
پرداخته است. بر این اساس روند صعودی نقشآفرینی گردشگری در تولید ناخالص داخلی
ادامه خواهد داشت تا جایی که کمک گردشگری به تولید ناخالص داخلی 7هزار و 170
میلیارد دلار در سال 2015 به 14 هزار و 554 میلیارد دلار در سال 2026 خواهد
رسید.
پیش بینی های شورای
جهانی سفر و گردشگری نشان می دهد که تمایل برای سرمایه گذاری در صنعت گردشگری در
حال افزایش است، تا جاییکه سرمایه 774 میلیارد دلاری گردشگری در سال 2015 به چیزی
بالغ بر یکهزار و 684 میلیارد دلار در سال 2026 خواهد رسید.
وضعیت موجود گردشگری در
ايران
بر اساس گزارش شورای
جهانی سفر و گردشگری، گردشگری امسال توانسته چیزی در حدود 27 میلیارد و 341 میلیون
دلار در تولید ناخالص داخلی کشور ایران سهم داشته باشد و یکهزار و 398 هزار نفر را
بهصورت مستقیم یا غیر مستقیم در فعالیتهای مرتبط با این حوزه درگیر کند. در حدود
1/3 درصد از کل سرمایه کشور یعنی در حدود 3 میلیاد و 307 میلیون دلار به گردشگری
تخصیص یافته است.
از این رو می توان گفت که 6/92 درصد از کمک مستقیم گردشگری به تولید ناخالص داخلی در ارتباط با گردشگران داخلی و تنها 4/7 درصد از دریافتی آن ها، مربوط به گردشگران ورودی به کشور بوده است.
علاوه بر این، بیشتر گردشگران ورودی، متعلق به کشورهای همسایه و منطقه هستند که کشورهای عراق، آذربایجان و افغانستان مبدا بسیاری از گردشگران ورودی به ایران به شمار می روند.
ایران در رتبه 97 رقابتپذیری گردشگری در مقایسه با کشورهای جهان
بر اساس شاخصهای آخرين
گزارش «رقابتپذیری سفر و گردشگری»، ایران در میان 141 کشور ، رتبه 97 را دارد. در میان
ارکان رقابتی ایران، بهترین عملکرد متعلق به رکن رقابتپذیری قیمتی با رتبه یک است
و ضعیفترین عملکرد به رکن محیط کسبوکار و رکن زیرساخت خدمات گردشگری، با رتبه
119 تعلق دارد
.
بنا بر پیش بینی شورای
جهانی سفر و گردشگری، نقش گردشگری در تولید ناخالص داخلی کشور در حال افزایش است؛
به طوری که این شاخص از 27میلیارد و 341 میلیون دلار در سال 2015 به 49میلیارد
دلار در سال 2026 خواهد رسید
.
نقش گردشگری در اشتغال زایی
کشور در سال های آتی نیز پررنگتر خواهد بود؛ سهم گردشگر از اشتغال کشور از 61/5
درصد در سال 2015 به 1/6 درصد در سال 2026 خواهد رسید.
حجم سرمایه معطوف به گردشگری در کشور از سه میلیارد و 307 میلیون دلار در سال 2015 به شش میلیارد و 600 میلیون دلار در سال 2026 افزایش می یابد که نشان از افزایش تمایل به توسعه گردشگری در کشور از یک سو و توجیهپذیر بودن سرمایهگذاری در این صنعت، از سوی دیگر دارد.
35درصد هتلهای ایران یکستاره
هستند
بیشتر هتلهای کشور یک و
2 ستاره (40درصد+28درصد) و تنها 3 درصد از هتلها پنج ستاره هستند. این موضوع نشان
می-دهد که کشور به لحاظ کیفیت هتل از وضع مطلوبی برخوردار نیست.
منبع دیگری که
پایین بودن کیفیت هتلها در ایران را تایید میکند، گزارش رقابت پذیری سفر و
گردشگری مجمع جهانی اقتصاد است. همانطور که اشاره شد، بر اساس آخرین گزارش، ایران
به لحاظ «زیرساخت خدمات گردشگری» وضعیت مطلوبی ندارد (رتبه 119 ام در میان 141
کشور).
در این میان، وضعیت «تعداد اتاق هتل برحسب هر صد نفر» نیز بهعنوان یکی از گویه
های رکن «زیرساخت خدمات گردشگری» از نقاط ضعف گردشگری ایران به حساب میآید. (رتبه
113 در میان 141 کشور(