والدین چگونه خود را با روند تغییرات کتب درسی فرزندانشان تطبیق دهند؟

چند ماه از آغاز سال تحصیلی جاری گذشته است و دانش‌آموزان با کلاس و درس و مدرسه خو گرفته‌اند و دانش در بستر رودخانه تعلیم و تربیت جاری است.

 به گزارش عصر ایران تکالیف مدرسه جزوی از آموزش است؛  در گذشته شاید والدین نقش کمتری در آموزش کتاب های درسی به فرزندانشان عهده دار بودند اما این روزها تکالیف مدرسه ویژه دانش‌‌آموزان و والدین است و والدین کاملا درگیر بحث آموزش به فرزندان خود شده اند.

برخی از والدین نیز قدم‌ فراتر گذاشتند و به جز کمک به انجام تکلیف دانش‌آموزان، سعی می‌کنند مانند یک معلم خصوصی به یادگیری بیشتر فرزندان و حل مسائل کتاب و کتاب‌های کمک آموزشی کمک کنند اما به نظر می‌رسد هنوز برخی والدین نتوانسته‌اند با کتاب‌های درسی فرزندانشان ارتباط زیادی  برقرار کنند.
برخی از والدین دانش آموزان می گویند روش حل مسائل ریاضی تغییر یافته وقتی با روشی که خودمان درس‌ها را یادگرفته‌ایم برای فرزندانمان توضیح می‌دهیم، آنها عنوان می‌کنند که روش درس دادن ما با روش معلم‌شان متفاوت است.

پدر یک دانش‌آموز دبستانی می گوید: به نظرم در گذشته والدین کمتر برای تکالیف فرزندانشان وقت می‌گذاشتند و در این دوره بیشتر است که به نظرم دلیل اصلی آن، تغییر محتوای کتب درسی است که سنگین‌تر شده است.

وی افزود: به نظر می‌آید حجم کتب درسی در دوره ابتدایی با دوره متوسطه هماهنگی ندارد و دانش‌آموزان از یک فضای کودکانه مستقیم وارد فضای آموزش ‌های تخصصی می‌شوند.

آموزش و پرورش: والدین به منابع تكميلي كتاب‌هاي درسي مراجعه کنند

فاطمه رمضانی معاون ابتدایی دفتر تألیف کتاب‌های درسی وزارت آموزش و پرورش در گفت‌وگو با  عصر ایران در پاسخ به این پرسش که «آیاحجم کتب درسی نسبت به گذشته، تفاوت پیدا کرده است یا خیر گفت: قبل از پاسخ به اين سئوال يادآور مي‌شوم تغيير كتاب‌هاي درسي به دليل تغيير در نيازهاي فردي و اجتماعي متربيان در دوره‌هاي زماني مختلف و نيز تغيير انتظارات جامعه از نسل‌هاي آينده خود امري ضروري و اجتناب‌ناپذير است. بنابراين تفاوت كتاب‌هاي درسي دهه اول پس از پیروزی انقلاب اسلامی با حدود 3 دهه پس از آن طبيعي است و نبايد صرفا انتظار داشت كه حجم كتاب‌ها همان باشد و يا كمتر شده باشد.
وی ادامه داد: در هر حال، با نگاهي اجمالي به كتاب‌هاي درسي دوره ابتدایی، در دو دوره مورد سئوال در اكثر موارد كاهش چشمگيري از نظر تعداد دروس و صفحات كتاب‌ها مي‌توان مشاهده كرد. اما از نظر تنوع و تعدد فعاليت‌هاي پيش‌بيني شده براي دانش‌آموزان در جهت دستيابي به اهداف يادگيري دروس مختلف، افزايش قابل توجهي داشته‌ايم و  اين امر موجب جذابيت فعاليت‌هاي آموزشي و علاقه‌مندي بيشتر دانش‌آموزان و توسعه مهارت‌ها و توانايي‌هايشان در زمينه‌هاي مختلف مي‌شود كه از نيازهاي اساسي زندگي موفق در جهان امروز است.

رمضانی در پاسخ به این پرسش که «برخی خانواده‌ها معتقدند که محتوای کتب درسی نسبت به گذشته سنگین‌تر شده است گفت: كتاب‌هاي درسي، قبلاً بر ارائه صرف اطلاعات و دانش بیشتر از زمان حال  تمركز داشته‌اند ولی هم اکنون به تقويت مهارت‌هاي يادگيري و كسب دانش و ارائه يافته‌ها بيشتر از گذشته توجه دارند. از اين‌رو نمي‌توان گفت كه مطالب كتاب‌ها سنگين‌تر شده است. 

وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه «برخی خانواده‌ها معتقدند که به دلیل تغییرات محتوایی کتاب درسی، در ارائه کمک به فرزندانشان برای یادگیری با مشکل مواجه هستند به عنوان مثال روش آموزش ریاضی با آنچه آنها در گذشته یاد گرفته‌اند، متفاوت شده است و  پیشنهاد شما برای حل این مشکل چیست؟»، گفت: هم جهت شدن با تغييرات مستلزم كسب آگاهي هر چه بيشتر از ابعاد مختلف تغيير است. در تعدادي از كتاب‌هاي درسي جديد در دوره ابتدايي، بخش‌هايي با هدف جلب مشاركت آگاهانه اولياي گرامي در قالب‌هاي مختلف پيش‌بيني شده است.
اضافه شدن بخشي با عنوان سخني با اوليا در مقدمه كتاب و بيان هدف درس و نوع همكاري اوليا در انتهاي هر صفحه در كادر مخصوص از اين نمونه‌ها هستند.

وی اضافه کرد: پيشنهاد مشخص ديگر براي آن دسته از اوليا كه علاقه‌مندند جزئيات بيشتري از برنامه‌هاي درسي، نقشه‌هاي يادگيري دروس و نحوه آموزش آنها بدانند، مراجعه به منابع تكميلي كتاب‌هاي درسي است.
 اين منابع عمدتا براي معلمان تهيه شده‌اند اما براي همه علاقه‌مندان و به ويژه والدين كارگشا و مؤثر خواهند بود و كتاب‌هاي راهنماي معلم، لوح‌هاي فشرده توضيحات مربوط به كتاب‌هاي جديد و مجلات تخصصي رشد در اين دسته قرار مي‌گيرند كه از طريق مراجعه به سايت‌هايي چون سايت سازمان پژوهش و برنامه‌ريزي آموزشي، دفتر تأليف كتاب‌هاي درسي، شبكه رشد و پايگاه كتاب‌هاي درسي و يا فروشگاه‌هاي انتشارات مدرسه قابل دسترسي هستند. 

معاون ابتدایی دفتر تألیف کتاب‌های درسی وزارت آموزش و پرورش در مورد اینکه برخی خانواده‌ها عنوان می‌کنند که محتوای کتب درسی دوره ابتدایی راحت‌تر از دوره متوسطه است و دانش‌آموزان در نظام جدید، از دوره ابتدایی مستقیم به دوره متوسطه می‌روند که این موضوع موجب افت تحصیلی می‌شود، گفت: دليل تفاوت سطح دروس اين دو دوره، تفاوت در مأموريت‌هاي ويژه هر يك در تحقق اهداف كلي نظام آموزش رسمي و تفاوت در سطح رشدي دانش‌آموزان در اين دوره‌هاست. از اين روست كه به طور مثال، ما در دوره متوسطه اول، افزايش ساعات هفتگي حضور در مدرسه و آموزش داريم و دانش‌آموزي كه در دوره ابتدايي، 25 ساعت در مدرسه حاضر مي‌شود و به فعاليت هاي آموزشي مي‌پردازد، در متوسطه اول، 30 ساعت در هفته به امر يادگيري در مدرسه اشتغال مي‌يابد.

وی با بیان اینکه اين تفاوت‌ها در دو دوره ابتدايي و متوسطه اول شيبي درخور نياز و توان دانش‌آموزان دارند ، افزود:  نبايد تصور كنيم چون در نظام آموزشي جديد، فارغ‌التحصيلان دوره ابتدايي وارد دوره متوسطه مي‌شوند، سطح دروس و انتظارات يادگيري از ايشان مانند دوره متوسطه در نظام آموزشي قبلي است.