وبا: راه های انتقال، علائم، درمان

وبا، بیماری واگیرداری است که گرچه شیوع آن عمدتا در ماه های گرم سال است، اما در فصل سرما نیز مواردی از این بیماری مشاهده می شود و با توجه به قابلیت همه گیری آن، رعایت دقیق اصول بهداشتی و اطلاع رسانی کافی درباره آن یک ضرورت همیشگی است.
 
اطلاع از راه های پیشگیری از وبا و نیز نحوه انتقال، علائم و درمان آن از این جهت اهمیت مضاعف می یابد که اخیرا 'علی اکبر سیاری' معاون امور بهداشت وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از شناسایی 15 فرد مبتلا به این بیماری در شهرهای مختلف کشور خبر داد و افزود که این افراد عمدتا به عراق سفر کرده بودند.
 
**عامل بیماری

وبا از جمله بیماری هایی است که عامل آن یک باکتری است و این باکتری در صورت رعایت نکردن اصول بهداشتی به سرعت وارد چرخه مواد غذایی یا آب آشامیدنی می شود و می تواند جان بسیاری از انسان ها را تهدید کند.

دکتر 'نسرین حاج سیدجوادی' کارشناس مرکز تحقیقات میکروبیولوژی موادغذایی انستیتو تحقیقات تغذیه ای ایران در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا، در این خصوص گفت: باکتری 'ویبریو کلرا ' در اثر تولید و تجمع سم در روده انسان، نوعی بیماری حاد اسهالی ایجاد می کند که در اکثر موارد باعث از دست رفتن سریع آب و املاح بدن شده و در صورت تاخیر در درمان، باعث شوک و سرانجام مرگ می شود.

حاج سید جوادی اضافه کرد: بیماری وبا یک مشکل بهداشت عمومی محسوب می شود و انتشار سریع آن می تواند منجر به همه گیری در سطح جامعه شود.

وی گفت: این بیماری بیشتر در نقاط گرم و مرطوب با شروع فصل گرما آغاز می شود، اما گاهی در فصل سرما نیز مواردی از آن مشاهده می شود.

به گفته حاج سید جوادی، در ایران، وبا بیشتر از نوع 'التور' یا شبه وبا در مناطق مرزی با افغانستان و عراق مشاهده می شود.
 
**پیشگیری از بیماری

کارشناس مرکز تحقیقات میکروبیولوژی موادغذایی انستیتو تحقیقات تغذیه ای ایران مهمترین راه پیشگیری از این بیماری را دفع مناسب پساب آلوده و ممانعت از نفوذ آن به منابع آب آشامیدنی عنوان کرد.

وی ادامه داد: تصفیه، جوشاندن و کلر زدن آب برای جلوگیری از سرایت این بیماری ضروری است و همچنین پرهیز از مصرف آب چشمه، رودخانه و آب چاه به خصوص در فصول انتقال بیماری اهمیت دارد.

حاج سید جوادی رعایت بهداشت فردی را اساس پیشگیری از کلیه بیماری های اسهالی از جمله وبا دانست و گفت: استفاده از وسایل شخصی مانند ظروف غذا و لیوان، حوله و مسواک، شستشوی منظم و مستمر دست ها با آب سالم و صابون به ویژه قبل از تهیه و یا مصرف غذا است .

وی شستشوی کامل و ضد عفونی کردن سبزی و میوه را راهکار دیگری برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری دانست.
 
**راه های انتقال بیماری

حاج سید جوادی تماس با وسایل آلوده به میکروب وبا مانند دست دادن با دست های آلوده، استفراغ بیمار، ملحفه و لوازم آلوده او مانند لیوان، ظروف و حوله را از راه های انتقال این بیماری برشمرد.
کارشناس مرکز تحقیقات میکروبیولوژی موادغذایی انستیتو تحقیقات تغذیه ای ایران همچنین گفت: بیماری وبا می تواند نتیجه آشامیدن آب آلوده، مصرف سبزی ها و میوه های خام آلوده و یا مواد غذایی باشد که می توانند از طریق آب آلوده منتقل شوند.
 
** علائم بیماری

وی به علائم ابن بیماری نیز اشاره کرد و گفت: شخص مبتلا، در بیشتر موارد اسهال خفیف بدون درد و بدون تب دارد و در واقع اولین شکایت بیمار احساس پری و غرغر شکم است. استفراغ بدون حالت تهوع و عطش فراوان نیز از علائم این بیماری است.

حاج سید جوادی توصیه کرد: اسهال می تواند در عرض چند ساعت موجب کم آبی شدید بدن شود و در صورتی که آب و املاح بدن به سرعت جبران نشود، احتمال مرگ منتفی نیست.

وی افزود: بیماری وبا از لحظه ورود میکروب به بدن تا بروز بیماری از چند ساعت تا چند روز طول می کشد و به محض شروع اسهال شدید، لازم است که مایعات فراوان و محلول خوراکی ORS مصرف و سریع به نزدیک ترین مرکز بهداشتی مراجعه شود.
 
**درمان

حاج سید جوادی در خصوص راه درمان این بیماری به مصرف محلول خوراکی (ORS) در مرحله نخست اشاره کرد و افزود که در موارد شدیدتر بیماری، بیمار باید بی درنگ به مراکز بهداشتی و درمانی جهت درمان با سرم و دارو منتقل شود.