گشايش دومين همايش «شاعران ايران و جهان»

ايسنا - دومين همايش «شاعران ايران و جهان» با حضور شاعران خارجي و ايراني و مسؤولان فرهنگي، عصر امروز (شنبه، 16 مهرماه) در تالار وحدت گشايش يافت.
 
در اين مراسم، يحيي طالبيان، قائم‌مقام وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در امور شعر و ادب، با اشاره به برگزاري همايش «شاعران ايران و جهان» در هفته كرامت و در آستانه ولادت امام رضا (ع)، با خواندن شعري، گفت: ايران سرزمين كهنه، ديرين و با تمدني قديمي است و بستري براي رشد، نمو و گسترش عرفان است. من اميدوارم شاعران ميهمانان از ره‌آوردهاي معنوي ايران اسلامي بهره‌مند شوند و ره‌آورد هديه‌هاي معنوي كشور خود را به ما هديه دهند و حاصل اين همايش، تبادل فرهنگي باشد كه در مسير حق به صلح و عدالت رهنمون شود.

او در ادامه تأكيد كرد: ايران اسلامي آغوش خود را براي همه‌ي اهل ادب و فرهيختگاني كه قلم خود را در اختيار اهداف والاي انساني قرار داده‌اند، گشوده است.

در ادامه‌ي اين مراسم، موسي بيدج، دبير همايش، با اشاره به برگزاري دومين «همايش شاعران ايران و جهان» گفت: من اميدوارم اين همايش در سال‌هاي آينده نيز ادامه پيدا كند و به اهداف خود برسد.

او افزود: ارتباط ما با جهان، ارتباطي فرهنگي است و از ديرباز، ايرانيان به فرهنگ مشغول هستند.

اين شاعر و مترجم در ادامه تأكيد كرد: هر فرهنگي يك شاعر به جهان هديه مي‌كند؛ اما فرهنگ ايراني پنج شاعر را به جهان هديه كرده است. روزگار ما، روز گار شعر است و ما سعي مي‌كنيم شاعران امروزمان هم نام نياكان‌شان را ادامه دهند.

بيدج برگزاري همايش «شاعران ايران و جهان» را به منظور برقراري تعامل شاعران ايراني با شاعران جهان خواند و گفت: اميدواريم با تعامل با ايراني‌ها، شاعران خارجي تصاوير مغرضانه را كنار بگذارند و چهره‌ي واقعي ايرانيان را در شعرها و خاطرات خود بياورند.

او افزود: همايش اين دوره نسبت به سال گذشته تغييراتي دارد؛ براي مثال، شاعران بيش‌تر و متنوع‌تري در آن شركت كرده‌اند. از 31 كشور جهان، 43 شاعر در اين همايش حضور يافته‌اند كه از چهار قاره‌ي جهان هستند. اين شاعران 38 شاعر مرد و پنج شاعر زن هستند.

او همچنين اذعان كرد: ما سال گذشته در يك جا متمركز بوديم؛ اما امسال مراكز مختلفي هستند و در جاها و دانشگاه‌هاي مختلفي چون دانشگاه علامه، دانشگاه تربيت مدرس، دانشگاه الزهرا (س)، دانشگاه آزاد واحد جنوب، خانه‌ي هنرمندان، فرهنگسراي ملل و دفتر شعر جوان، شعرخواني داريم.

دبير همايش «شاعران ايران و جهان» افزود: اين فضاهاي شعرخواني، شاعران را با مردم مرتبط مي‌كنند و علاقه‌مندان مي‌توانند شعرخواني‌هاي متنوعي را ببينند.

او همچنين از چاپ كتابي 400صفحه‌يي از شعر شاعران جهان خبر داد و گفت: كتابي از شعر شاعران جهان منتشر مي‌شود كه علاقه‌مندان مي‌توانند با شعر شاعران و بيوگرافي آن‌ها آشنا شوند.

بيدج گفت: ما مي‌خواهيم شعر امروزمان در جهان جايگاه خود را پيدا كند. اين همايش تعاملي شفاهي است؛ اما ما اين ضرورت را احساس مي‌كنيم كه شعرمان به صورت مكتوب نيز به جهان برود؛ زيرا امروز از ما مي‌پرسند آيا شعر امروز شما به صورت پراكنده در جهان معرفي شده است. اميدوارم دلسوزان فرهنگي به فكر بيفتند كه چه كاري مي‌توان كرد. حتما نبايد اين فعاليت‌ها دولتي و رسمي باشد؛ بلكه تنها كافي است حمايت‌هاي لازم انجام شود تا اين اتفاق بيفتد.

همچنين پروفسور ويکتور الکک، شاعر و مترجم لبناني، كه سخنراني خود را در گشايش همايش «شاعران ايران و جهان» به زبان فارسي ارائه مي‌کرد، با اشاره به تاريخ و فرهنگ مشترک بين ايران و کشورهاي عربي، گفت: هيچ ملتي چون ايران و اعراب به يکديگر نزديک نبوده‌اند و ادبيات فارسي و ميراث ايراني قبل از هر چيزي، ارزش‌هاي ديني و اسلامي دارد و کم‌تر ادبياتي در دنيا پيدا مي‌شود که چنين حس انسان‌دوستي را در خود داشته باشد.

او افزود: ‌از سعدي گرفته تا حافظ و فردوسي، شعر ايران آکنده از انسانيت است؛ همان‌طور که سعدي مي‌گويد: «ميازار موري که دانه‌کش است/ که جان دارد و جان شيرين خوش است». شاعران و عارفان ايراني گذشته از شعر ايران، شعر فارسي را به بالاترين درجات رسانده‌اند. مولوي نيز مي‌گويد: «بيا تا قدر يکديگر بدانيم/ كه تا نا گه ز يکديگر نمانيم».

اين شاعر و مترجم زبان عربي تأکيد کرد: هميشه تمدن ايران خواهان آشتي و بشردوستي است و هيچ جنگ تحميلي را نداشته است. در زمان کوروش کبير هيچ پادشاهي مانند او نبوده است و همگان به او احترام مي‌گذاشتند. از لحاظ ديني، تاريخ و ادبيات ايران آکنده از تسامع و احترام به ساير اديان است و حالا که به غير از اسلام، چندين دين ديگر نيز در ايران وجود دارد، همه اين اديان به آزادي مراسم خود را برگزار مي‌کنند. نمونه‌هاي زيادي وجود دارد که اين تسامح را نشان مي‌دهد.

او در ادامه افزود: حقوق، کرامت انساني و ارزش‌هاي ديني و اخلاقي را مي‌توان در ميراث ايران يافت و آثار ايران از اين مفاهيم جديد پر است.

الکک با اشاره به انتشار مجله «شيراز» گفت: مجله «شيراز» اهتمام زيادي به ترجمه شعر عربي به فارسي داشته است و من نيز در مجله‌ام هر بار نمونه‌هايي از شعر معاصر ايران را ترجمه و منتشر مي‌کنم.

او افزود: من پيشنهاد مي‌کنم يک بنگاه مرکزي ترجمه شعر فارسي به عربي تأسيس شود؛ چون حرکت ترجمه بين فارسي و عربي ضعيف است.

او در پايان عنوان کرد: ‌من از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي که ما را به اين همايش دعوت کرده است و از ملت ايران تشکر مي‌کنم و ما هميشه به اين مملکت وفادار مي‌مانيم و تعلق زيادي به مملکت شما داريم.

به گزارش ايسنا، سيدمحمد حسيني، وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي، ديگر سخنران اين مراسم بود كه متن كامل سخنانش عينا در پي مي‌آيد:

«هو خالق العرش و الشرع و الشعر

«يا ايها الناس انا خلقناکم من ذکر و انثي و جعلناکم شعوبا و قبائل لتعارفوا ان اکرمکم عندالله اتقيکم»

شعري از سکوت آيا بر زبان توان آورد / کز شراره‌اش آتش بر دل جهان آورد

شعري از سکوت آيا مي‌توان چو گندم کاشت / تا به سفره‌ي عالَم، عارفانه نان آورد

با چنين چِکامه‌اي توان، دل‌سروده‌اي نو گفت / برد هر پريشاني، ارمغان، امان آورد

قلب‌ها همان قلب است، تا به دل بدل سازي / شاعري چنين بتوان، ساحري بيان آورد؟

من پي همان شعرم، کان بفهمدش گيتي / آن‌که صلح و آرامش با خود ارمغان آورد

حکايت چنان است که ريزه‌خواري سفره‌ي بيگانگان در زمان خوانسالاري دو پهلوي، آن‌چنان به مذاق تنوع‌طلبان متجدد خوش آمد که غذاي سالم خود را به بهانه‌ي کهنگي در انبار نهادند و دروازه‌ي دهان را بر هرچه برچسب خوردني داشت، گشادند!

ذائقه‌ها مي‌رفت عوض شود،‌ چونان‌که بسياري در عالم دچار همين تغيير ذائقه شدند تا آن‌که انقلاب اسلامي خواني بگسترد که اگر مائده‌ي آسماني‌اش بخواني، گزافه نيست! ليکن ترک عادت موجبات ناهمگوني را فراهم آورد. نظام اسلامي در جهت تغذيه‌ي ناب، از ارا‌ئه‌ي هر آن‌چه در چنته داشت، فرو نگذاشت! اما شکايت از که کنم خانگي است غمازم

آري، سِرشکم آمد و عيبم بگفت روي به روي / شکايت از که کنم خانگي است غمازم

حال که ابرو و باد و مه خورشيد و فلک همراهند، باز هم جماعتي فرصت‌خواهند، جماعتي بيراهند، جماعتي بي‌پناهند و البته جماعتي هم بي‌گناهند. کاروان نهضت ترجمه گويا گذرش به رباط شعر نيفتاده و يا افتاده و ساده از کنارش گذر کرده است.

روزگاري جُوِ ديگران را گندم‌خري مي‌کرديم و حال گندممان را به سيلو برده‌ايم. شايد چون با خوشه است، اميد داريم در صد سال آينده آن را عرضه کنيم! ليکن عرضه مي‌دارم: اگر عُرضه‌ي عرضه هست، اينک هم ارزآور است و هم عِرض‌آور! جهانِ تشنه‌ي عدالت، بسيار خريدار حرف‌هاي حق ماست! شعر پارسي هم که پارسايي را در جوهره دارد و زلفي با حق گره زده است، خريدارش از زمين و زمان مي‌بارد، اگر آسمانمان باراني باشد.

شعر اگر رَسا باشد، امروزه خود رسانه‌اي است فراتر از قرار گرفتن در گيشه! زيرا رازنامه‌ است و نه روزنامه! و شاعر دائرمدار آن!! رسانه‌اي که يک نفر اداره‌اش مي‌کند و چه مفاخره‌آميز است و شورانگيز!

شاعران سفيران غيرمقيمند! اگر کتاب‌ها جهاني شود، هر شاعري سفارتخانه‌اي در جاي جاي جهان خواهد داشت، آن‌گاه راحت مي‌توان سفير آکروديته‌ي فرهنگي شد و آيين و دين اين ملت را که توحيد، عدالت و مهرباني، صلح‌دوستي و آزادگي است، با زباني که مي‌دانم و مي‌داني، به گوش عالميان رساند. ادبيات ما در طول تاريخ منشأ تحولات سياسي اجتماعي فراواني گشته است، حتا اگر نمک‌پروردگان، نمکدان شکستند و يا بشکنند! کيست که بتواند تأثير انقلاب اسلامي را بر بيداري جهان اسلام و به حق، بر بيداري مردمان حق‌طلب در تمامي جهان، کتمان نمايد؟!

آن‌چه در روزگاري تحت عنوان دهکده‌ي جهاني، برگ برنده‌ي استکبار تلقي مي‌شد، امروز خطري براي کدخدايي آنان است. ديگر کدخدايان دائمي چشته‌خوار را نه تنها مردم دنيا که حتا مردمان خودشان نيز قبول ندارند. بشنويد و بنگريد شعار و آثار اعتراضاتي را که در اين روزها در وال استريت نيويورک و مراکز مهم آمريکا، طنين‌انداز و دگرگون‌ساز است.

We need more than a new government, We need a new way of life!

ما به چيزي فراتر از يک دولت جديد نياز داريم، ما شيوه‌اي تازه براي زندگي مي‌خواهيم!

آري فرهنگ مي‌تواند چونان دومينو عمل کند. مهره‌ها چيده شده است. شما شاعران بايد ضربه‌ها را بزنيد و بازي را آغاز نماييد. براي فتحي که خونش را قبلا داده‌ايم و جان‌ها بر سرِ بهايش نهاده‌ايم!

اين همايش‌ها زمينه‌ي آن ضربه ‌زدن‌ها را مي‌تواند فراهم آورد.

زمينه‌ي استمرار سالانه‌ي اين همايش، بسيار گسترده‌تر از آن‌چه تاکنون بوده است، فراهم خواهد شد تا با مردم و فرهنگ‌هاي اصيل دنيا که جمعي از شاعران حاضر، نمايندگان شايسته‌ي ايشانند، ارتباطي عميق‌تر و گسترده‌تر، صورت پذيرد. بي حضور شما، انديشه‌ي شاعران سلف مي‌تواند تحريف شود.

شما ويراستاران بازتاب و ميراث‌داران آفتابِ عزتِ نامداران اين سرزمين هستيد، هرچند که خود اخلافي خورشيد خامه‌ايد و پُرسرمايه!

به همت شما عزيزان در تعامل با گرامي شاعران ميهمان، شعر و ادب ايران اسلامي، اگر در گفت‌وگوها انتقال شفاهي مي‌يابد، شايسته است سر بر آستان کتابت بسابد تا فرهنگ و هنر مطلوب اين زادبومِ مردمان شريف و خوب، مکتوب، به‌دست جهانيان برسد.

از گردانندگان و گرد‌آمدگان اين همايش ارزشي به نهايت سپاس‌گزارم و اميدوارم شاهد اجراي منويات ناب رهبر معظم انقلاب در اين عرصه‌ي تأثيرگذار، باشيم.

توفيق، رفيق طريق عزت و اعتبار و افتخار تمامي شما گراميان باد.

و آخِر دعوانا ان الحمد لله رب العالمين»

در مراسم گشايش همايش «شاعران ايران و جهان»، شاعراني چون: علي موسوي گرمارودي، محمدرضا عبدالملکيان، دليا مارينا اورسيورينالدي از اروگوئه، ارنينگ کيتلسون از نروژ و آدريانگ لي از چين به شعرخواني پرداختند.

اجراي موسيقي توسط گروه «رستاك» نيز از ديگر برنامه‌هاي اين مراسم بود.

دومين همايش «شاعران ايران و جهان»، بنا بر اعلام برگزاركنندگان، با حضور 43 شاعر از چهار قاره‌ي جهان همراه است.

اين همايش از فردا (يكشنبه، 17 مهرماه) با شعرخواني مهمانان در دانشگاه‌هاي تربيت مدرس و علامه طباطبايي و همچنين خانه‌ي هنرمندان كار خود را آغاز خواهد كرد.

در دومين روز از شعرخواني شاعران، دفتر شعر جوان، فرهنگسراي ملل، دانشگاه الزهرا (س) و دانشگاه آزاد واحد تهران جنوب نيز ميزبان شاعران خواهند بود. در كنار شعرخواني، نشست تخصصي با موضوع «بررسي زمينه‌هاي تعامل شعر فارسي با ديگر زبان‌ها» در دانشگاه تربيت مدرس برگزار خواهد شد.

شاعران حاضر در اين همايش از 19 مهرماه به شيراز سفر خواهند كرد. شركت در مراسم بزرگداشت حافظ، بازديد از آرامگاه خواجو، مجموعه‌ي زنديه، بازار شيراز، تخت جمشيد و ديگر اماكن تاريخي از برنامه‌هاي اين همايش خواهد بود. در شيراز نيز شاعران مهمان شعرهاي خود را مي‌خوانند.