نظرات آيات عظام خامنه‌اي، سيستاني، صافي، وحيد و مكارم در مورد «موسيقي و حرمت آن»

اظهارات يکي از مسوولان كشور درباره‌ي موسيقي، واکنش آيت‌الله‌العظمي مکارم شيرازي را درپي داشت و اين مرجع تقليد از اين گونه اظهار نظرهاي به تعبير وي غيرمسوولانه، به شدت انتقاد کرد.

به گزارش ايسنا، در اين راستا نظرات فقهي برخي از مراجع عظام تقليد درباره‌ي حرمت موسيقي به شرح زير اعلام شده است:

* آيت‌الله العظمي خامنه‌اي

سؤال: ملاك تمييز موسيقى حلال از حرام چيست؟ و آيا موسيقى كلاسيك حلال است، بسيار مناسب است كه معيار آن را بيان فرماييد؟

پاسخ: هر موسيقى كه به نظر عرف موسيقى لهوى و مطرب كه مناسب با مجالس عيش و نوش است باشد، موسيقى حرام محسوب مى‏شود و فرقى نمى‏كند كه موسيقى كلاسيك باشد يا غير كلاسيك. تشخيص موضوع هم موكول به نظر عرفى مكلّف است و اگر موسيقى اين گونه نباشد بخودى خود اشكال ندارد.

سؤال: منظور از موسيقى مطرب ولهوى چيست؟ و راه تشخيص موسيقى مطرب و لهوى از غير آن چيست؟

پاسخ: موسيقى مطرب و لهوى آن است كه به سبب ويژگي‌هايى كه دارد انسان را از خداوند متعال و فضائل اخلاقى دور كرده و به سمت بى‏بندوبارى و گناه سوق دهد و مرجع تشخيص موضوع عُرف است.

* آيت‌الله العظمي سيستاني

سؤال: گوش دادن به موسيقى چه مرد خواننده آن باشد وچه زن وهمچنين داخلى باشد ويا توسط خواننده هاى خارج از كشور باشد چه ايرانى باشد وچه به زبان غير ايرانى چه حكمى دارد؟

پاسخ: اگرمناسب لهو ولعب باشد جايز نيست.

سؤال: نظر حضرتعالى درمورد گوش دادن به موسيقى هاى اصيل سنتى چيست؟

پاسخ: اگر مناسب مجالس لهو و لعب (مجالس عياشى وخوشگذرانى) باشد جايز نيست.

* آيت‌الله‌العظمي وحيد خراساني

سؤال: آيا شنيدن موسيقي كه ملايم يا غمگين است يعني مناسب مجالس لهو و لعب نيست حرام است يا نه؟

پاسخ: استماع موسيقي که با آلات لهو مثل تار و پيانو و سنتور نواخته مي‌شود، در صورتي‌که مناسب با مجالس لهو و لعب باشد حرام است و اگر مناسب با مجالس لهو و لعب نباشد بنابر احتياط واجب جايز نيست، و استماع آنچه که با آلات مشترکه نواخته مي‌شود، در صورتي‌که مناسب با مجالس لهو و لعب باشد جايز نيست.

* آيت‌الله‌العظمي صافي گلپايگاني

سؤال: حکم وسائل طرب از قبيل تار،‌ سه تار، سنتور، عود، تنبور، ‌قانون، قيچک، کمانچه، ني، تنبک، دف، پيانو، ويلا، کلارينت، فلوت، هورن، ترومپت و سازهاي کوبه‌اي را بيان فرماييد؟

پاسخ: استفاده و خريد و فروش و ساختن و تعليم و تعلم آنها حرام و خانه ها و مؤسساتي که براي اجراء اين برنامه‌ها تأسيس مي‌شود همه خانه فساد است و پولي که از اين راه کسب مي‌شود و اشتغال در اين مراکز همه حرام است و هيئت‌هاي آنها بايد شکسته شود و هر کس که آن را بشکند ضامن نيست.

سؤال: مباني فقهي حليت و حرمت انواع موسيقي و کيفيت تعيين مصداق موسيقي و مطرب چيست؟

پاسخ: مباني حليت و حرمت آيات شريفه قرآن و روايات ائمه معصومين (ع) است و مصداق موسيقي را خود عرف تشخيص مي دهد و از کثرت وضوح، توضيح دادن آن باعث ابهام مي‌شود.

* آيت‌الله ‌العظمي مکارم‌شيرازي

سؤال: يادگيري موسيقي سنتي واستفاده فرهنگي از آن به دور از مجالس مهماني وغيره چه حکمي دارد؟

پاسخ: کليه صداها و آهنگ هايي که مناسب مجالس لهو و فساد است حرام و غير آن حلال است و تشخيص آن با مراجعه به اهل عرف خواهد بود. و يادگيري قسم حرام موسيقي به هر غرض و نيتي باشد حرام است ولي قسم ديگر آن اشکالي ندارد.

اين نظرات فقهي مراجع عظام از سوي مركز خبر حوزه‌ي علميه قم منتشر شده است.