آیا ریزش مو نشانه ای از دیابت است؟

عصر ایران - دیابت، فراتر از یک چالش در مدیریت قند خون است؛ این بیماری سیستمی، اثرات عمیقی بر تمام ارگان های بدن، از جمله سلامت موها می گذارد. بسیاری از افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و نوع 2، در سکوت با پدیده نگران کننده ریزش مو دست و پنجه نرم می کنند؛ مشکلی که اغلب به عنوان یک عارضه جانبی ساده تلقی می شود، اما در حقیقت ریشه در مکانیسم های پیچیده ی بیماری دارد.

این مقاله به طور تخصصی به این ارتباط حیاتی می پردازد: چگونه اختلالات سیستم ایمنی (مانند آلوپسی آره آتا)، آسیب های ناشی از قند خون بالا و کاهش گردش خون، می توانند چرخه حیات مو را مختل کنند؟ ما در این مسیر نه تنها به بررسی ریشه های این مشکل می پردازیم، بلکه راهکارهای عملی و درمانی مدرن را برای مدیریت و بازیابی موهای از دست رفته در بیماران دیابتی ارائه خواهیم داد.

برای دسترسی به مقاله علمی مرتبط با هر بخش می توانید روی کلمه های آبی  رنگ این متن کلیک کنید.

ریزش مو چیست؟

به گفته آکادمی پوست آمریکا، یک انسان به طور متوسط روزانه حدود 50 تا 100 تار مو را به طور طبیعی از دست می دهد. ریختن مو بخشی از چرخه زندگی مو است. هنگامی که یک تار مو ریخته می شود، تار دیگری جایگزین آن می شود.

ریزش بیش از حد مو می تواند در دوره های استرس یا پس از بارداری رخ دهد. با این حال، این همان ریزش مو نیست. ریزش مو، که به آن آلوپسی گفته می شود، زمانی رخ می دهد که چیزی مانع از رشد مجدد مو می شود.

مو ممکن است به صورت تکه ای روی پوست سر یا سایر قسمت های بدن شما بریزد؛ این ریزش ممکن است در یک دوره واحد اتفاق بیفتد یا به مرور زمان متوقف شده و دوباره شروع شود، و ممکن است تا زمانی که علت شناسایی و درمان نشود، رویش مو دوباره صورت نگیرد.

آیا ریزش مو نشانه ای از دیابت است؟

بله، ریزش مو می‌ تواند یکی از نشانه‌ های دیابت باشد، اما علامت قطعی یا تنها نشانه آن نیست. دیابت از طریق سه مسیر اصلی «اختلالات خودایمنی، بالا بودن قند خون و مشکلات هورمونی» می‌ تواند چرخه رشد مو را مختل کرده و باعث کم‌ پشتی، نازک شدن یا ریزش تکه‌ ای شود. در ادامه توضیح می‌ دهیم که این مکانیسم‌ ها چگونه رخ می‌ دهند و چه درمان‌ هایی وجود دارد.

ریزش مو می تواند یکی از علائم دیابت نوع 1 و نوع 2 باشد. دیابت نوع 1 یک بیماری خودایمنی است که در آن لوزالمعده اصلا انسولین تولید نمی کند. در دیابت نوع 2، که شایع ترین شکل دیابت است، بدن انسولین تولید می کند اما به درستی از آن استفاده نمی کند؛ این وضعیت مقاومت به انسولین نامیده می شود.

انسولین یک هورمون مهم است که به سلول ها کمک می کند تا از قند خون برای انرژی استفاده کنند. هنگامی که انسولین به درستی تولید یا استفاده نمی شود، منجر به قند خون بالا می شود که به نوبه خود، اگر به درستی کنترل نشود، می تواند عوارض جدی متعددی را در سراسر بدن به دنبال داشته باشد.

تصور می شود که سه دلیل اصلی برای ریزش مو در دیابت وجود دارد:

1. اختلالات سیستم ایمنی

افراد مبتلا به دیابت نوع 1 در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سایر اختلالات خودایمنی هستند. یکی از شایع ترین آنها، آلوپسی آره آتا (طاسی منطقه ای) است. این وضعیت زمانی رخ می دهد که سیستم ایمنی به فولیکول های مو حمله می کند و منجر به ریزش تکه ای مو در پوست سر و دیگر قسمت های بدن می شود.

2. افزایش قند خون (هایپرگلیسمی)

افزایش قند خون یا هایپرگلیسمی زمانی رخ می دهد که قند در خون باقی می ماند و نمی تواند توسط سلول ها برای تامین انرژی جذب شود. این ممکن است به دلیل کمبود انسولین، مقاومت به انسولین یا ترکیبی از هر دو رخ دهد. با گذشت زمان، رگ های ریز (کوچکتر) و درشت (بزرگتر) ممکن است آسیب ببینند.

به عنوان نمونه، اگر رگ های خونی در پاها آسیب ببینند، فولیکول های مو در زیر زانو نیز ممکن است به دلیل کمبود جریان خون آسیب ببینند، که جریان اکسیژن و مواد مغذی را مختل کرده و در نتیجه، چرخه رشد مو را تحت تاثیر قرار می دهد.

هایپرگلیسمی همچنین می تواند باعث نازک شدن مو، شکنندگی مو، کم پشتی مو یا کاهش سرعت رشد مو شود. مقاومت به انسولین می تواند موجب اختلال در رگ های ریز شود و در نتیجه در پاتوفیزیولوژی یک دلیل ارثی ریزش مو به نام آلوپسی آندروژنیک نقش داشته باشد.

مطالعه ای در سال 2019 نشان داد که دیابت نوع 2 با افزایش خطر ریزش شدید مو در مرکز سر در زنان سیاه پوست مرتبط است. محققان نتیجه گرفتند که زنان سیاه پوست مبتلا به دیابت نوع 2 باید به دقت برای ریزش مو در مرکز سر پیگیری شوند تا درمان مناسب ارائه شود.

3. عدم تعادل هورمونی

دیابت ارتباط نزدیکی با اختلالات تیروئید دارد. اختلال در سطح هورمون های تیروئید می تواند چرخه طبیعی مو را تحت تاثیر قرار دهد.

همچنین مشخص شده است که سطح کورتیزول (هورمون استرس) در افراد مبتلا به دیابت بالا است، که مقاومت به انسولین را افزایش می دهد. کورتیزول اضافی می تواند فولیکول مو را مختل کند و منجر به اختلالات رشد مو مانند آلوپسی آندروژنیک، آلوپسی آره آتا و تلوژن افلوویوم شود.

درمان و مدیریت ریزش مو

توجه به این نکته مهم است که هیچ درمان واحدی برای همه موثر نیست. گزینه های درمانی به دلیل ریزش مو و نوع آلوپسی که تجربه می کنید، بستگی دارد. در بسیاری از موارد، مو می تواند پس از شروع مداخله، دوباره رشد کند.

مدیریت قند خون

از آنجایی که قند خون بالا با اختلال عروقی، گردش خون ضعیف و عدم تعادل هورمونی مرتبط است، حفظ قند خون در محدوده طبیعی ممکن است به جلوگیری از ریزش مو کمک کند.

محدوده طبیعی قند خون شما به سن، دفعات تجربه افت قند خون (هیپوگلیسمی) و مدت زمان ابتلا به دیابت بستگی دارد.

به طور معمول، قند خون باید پس از 8 ساعت یا بیشتر ناشتایی 80 تا 130 میلی گرم در دسی لیتر و دو ساعت پس از صرف غذا کمتر از 180 میلی گرم در دسی لیتر باشد. این اهداف باید با کمک پزشک شما به صورت فردی تنظیم شوند.

دارو

برخی داروها نشان داده اند که به درمان ریزش مو و کمک به رشد دوباره مو کمک می کنند. آکادمی پوست آمریکا داروهایی را فهرست کرده است که می توانند برای انواع مختلف ریزش مو مفید باشند. نوع داروی تجویز شده به سن شما و خطرات عوارض جانبی بستگی دارد.

• کرم ها و تزریقات کورتیکواستروئیدی: تزریق ها معمولا برای بزرگسالان و نه کودکان استفاده می شوند. کرم ها می توانند روی نواحی درگیر ریزش مو هم در کودکان و هم در بزرگسالان استفاده شوند. به نظر می رسد تزریقات در بزرگسالان موثرتر هستند، در حالی که کرم ها در کودکان بهتر عمل می کنند.
• ماینوکسیدیل: این داروی موضعی به تحریک رشد مو کمک کرده و برای پوست سر، ریش و ابروها مفید است. این گزینه ممکن است برای کودکان نیز مناسب باشد.
• آنترالین: این نوع دیگری از داروی موضعی است که معمولا همراه با ماینوکسیدیل استفاده می شود. ممکن است باعث تحریک پوست شود.

اگر ریزش مو بر زندگی روزمره و اعتماد به نفس شما تاثیر گذاشته است، ممکن است بخواهید حداقل تا زمان رشد مجدد موهایتان، استفاده از کلاه گیس را در نظر بگیرید. برخی متخصصان پوست ممکن است پروتز مو را توصیه کنند؛ کلاه گیسی که به صورت سفارشی ساخته می شود تا کاملا اندازه و متناسب باشد. گزینه های زیادی برای انتخاب وجود دارد.

به پزشک مراجعه کنید

اگر قند خون شما در محدوده هدف قرار دارد و به اعدادی که با تیم پزشکی خود تعیین کرده اید، دست یافته اید، اما همچنان دچار ریزش مو هستید، با پزشک خود تماس بگیرید. ممکن است دلیل پزشکی یا تغذیه ای دیگری برای ریزش موی شما وجود داشته باشد.

نکات کلیدی

ریزش مو می تواند نشانه ای از دیابت نوع 1 و نوع 2 باشد.

مدیریت سطح قند خون می تواند به پیشگیری از ریزش مو کمک کند.

برخی داروها می توانند به درمان ریزش مو و رشد مجدد آن کمک کنند.

اطلاعات موجود در این مطلب تنها برای افزایش آگاهی ارائه شده اند و جایگزین مشاوره یا درمان پزشکی نیستند. حتما قبل از هرگونه اقدامی با پزشک مشورت کنید، به ویژه اگر بیماری خاصی دارید یا دارو مصرف می کنید.

شناور شدن اردک‌ها بعد از سیل در رودخانه‌ای در ویتنام (فیلم)

بیشتر بخوانید:

بیماری دیابت یا قند خون بالا چیست؟ علائم و درمان دیابت در چند گام

تماشاخانه

بانکی که زندگی وام می‌دهد..! درباره جایی که اعضای اهدایی بیماران مرگ مغزی نگهداری می‌شوند چه می‌دانید؟ (فیلم)

کشاورزان آثار باستانی شهر «اردشیر خوره» را زیر رو رو کردند / انفجار در نزدیکی کاخ ثبت جهانی اردشیر بابکان (فیلم)

فیلم های دیگر