چرا قطع زودهنگام آنتی‌بیوتیک خطرناک است؟

آنتی‌بیوتیک‌ها با فراهم کردن درمان‌های مؤثر برای عفونت‌های باکتریایی، انقلابی در پزشکی ایجاد کردند و باعث پیشرفت چشمگیر در مراقبت‌های بهداشتی و افزایش طول عمر شدند. با این حال، درست مانند هر داروی دیگری، آن‌ها هم می‌توانند خطراتی داشته باشند، به‌ویژه اگر طبق دستور پزشک مصرف نشوند.

به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ یکی از اشتباهات رایج در مصرف آنتی‌بیوتیک این است که افراد به‌محض احساس بهبودی، مصرف دارو را متوقف می‌کنند، در حالی که پزشکان معمولاً تأکید دارند که دوره‌ی درمان باید کامل شود – و این دلایل خوبی دارد.

چرا باید دوره‌ی کامل آنتی‌بیوتیک‌ها را مصرف کرد؟

دکتر نیگام توضیح می‌دهد: «آنتی‌بیوتیک‌ها برای مدت مشخص و با دوز معین تجویز می‌شوند تا باکتری عامل عفونت را از بین ببرند. اگر درمان زودتر متوقف شود، برخی میکروب‌ها زنده می‌مانند و دوباره تکثیر می‌شوند، که معمولاً باعث بازگشت عفونت به شکل شدیدتر می‌شود.»

او افزود که علاوه بر اطمینان از رفع کامل عفونت، کامل کردن دوره‌ی مصرف اهمیت دیگری هم دارد و آن کاهش احتمال مقاومت باکتری‌ها نسبت به دارو در طول زمان است.

مقاومت آنتی‌بیوتیکی زمانی رخ می‌دهد که باکتری‌ها تغییر پیدا می‌کنند و دیگر تحت تأثیر آنتی‌بیوتیک قرار نمی‌گیرند؛ یعنی این داروها کمتر مؤثر یا حتی بی‌اثر می‌شوند. بر اساس آمار سازمان جهانی بهداشت (WHO)، مقاومت آنتی‌بیوتیکی در سال ۲۰۱۹ مستقیماً عامل ۱ میلیون و ۲۷۰ هزار مرگ در جهان و در مجموع در بروز ۴ میلیون و ۹۵۰ هزار مرگ نقش داشته است.

اگر مصرف آنتی‌بیوتیک را نیمه‌کاره رها کنید چه می‌شود؟

به گفته‌ی دکتر نیگام، اگر مصرف آنتی‌بیوتیک قبل از پایان زمان توصیه‌شده قطع شود، باکتری عامل عفونت می‌تواند زنده بماند و خود را تطبیق دهد. او گفت: «در آینده، این میکروب‌های نیمه‌مقاوم ممکن است سرسخت‌تر و درمان آن‌ها دشوارتر شود.»

بنابراین، بازگشت همان بیماری، معمولاً با عوارض بیشتر، می‌تواند نتیجه‌ی فوری باشد.

او افزود: «مصرف ناقص و تکرارشونده‌ی آنتی‌بیوتیک‌ها در طول زمان باعث شکل‌گیری باکتری‌های مقاوم می‌شود که گزینه‌های درمانی موجود را محدود می‌کنند و درمان عفونت‌های شایع با داروهای معمول را بسیار سخت‌تر می‌سازند.»

عوارض مصرف نادرست آنتی‌بیوتیک

مصرف نادرست یا خودسرانه‌ی آنتی‌بیوتیک می‌تواند مشکلات متعددی برای سلامت ایجاد کند، از جمله:

• جوش‌ها یا بثورات پوستی

• حالت تهوع

• دل‌درد

• اسهال

در شرایط شدیدتر، آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند:

• تعادل حساس باکتری‌های بدن را بر هم بزنند.

• خطر عفونت‌های قارچی یا بیماری‌های خطرناک روده مانند کولیت ناشی از کلستریدیوم دیفیسیل را افزایش دهند.

• واکنش‌های آلرژیک ایجاد کنند؛ از راش‌های خفیف پوستی تا آنافیلاکسی کشنده.

همچنین مصرف طولانی‌مدت و نادرست آنتی‌بیوتیک می‌تواند به اندام‌های حیاتی مانند کبد و کلیه‌ها آسیب برساند.

جمع‌بندی

دکتر نیگام توصیه می‌کند:

«آنتی‌بیوتیک‌ها باید همیشه دقیقاً طبق دستور پزشک، با دوز تجویزشده و برای مدت تعیین‌شده مصرف شوند. چون عفونت‌های مختلف به درمان‌های متفاوت نیاز دارند، بسیار مهم است که داروها را به اشتراک نگذارید یا از قرص‌های باقی‌مانده‌ی بیماری قبلی استفاده نکنید. برای اثربخشی بیشتر، باید آنتی‌بیوتیک‌ها را به‌طور منظم مصرف کنید و از الکل و داروهای غیرضروری که ممکن است با آن‌ها تداخل داشته باشند، پرهیز کنید. در صورت بروز واکنش غیرعادی، به جای قطع خودسرانه‌ی دارو، فوراً به پزشک مراجعه کنید.»

درخشش بهاره رهنما با استایل «سبز درباری» در جشن حافظ؛ پیشواز یلدا بر فرش قرمز (عکس)

بیشتر بخوانید:

۳۵ کشوری که بیشترین مصرف آنتی‌بیوتیک را دارند؛ ایران در صدر جهان (+ اینفوگرافی)

با این غذاها آنتی بیوتیک نخورید

تماشاخانه

یلدا و قصه‌ی یکی شدن ما..! (فیلم)

آن روزها کنار هم بودن، خودش یک آیین بود / در ارتباط رودررو، چشم‌ها راست و دروغ را لو می‌دهند؛ چیزی که ابزارها از ما پنهان می‌کنند / ما قرار بود از ابزارها استفاده کنیم، اما حالا خودمان را در اختیارشان قراردادیم (فیلم)

فیلم های دیگر