اگر این تجربه تکراری و آزاردهنده برایتان آشناست، وقت آن رسیده کمی دقیقتر به سبک زندگی، کیفیت خواب و وضعیت سلامت خود نگاه کنید. در ادامه این مطلب با دلایل شایع، نکات کاربردی و راهکارهایی آشنا خواهید شد که میتوانند به شما کمک کنند روزتان را بدون سردرد و با انرژی بیشتر شروع کنید. آمادهاید ریشه این مشکل را پیدا کنیم؟
به گزارش همشهری آنلاین، خواب زمانی است که بدن و مغز فرصت ترمیم و بازیابی پیدا میکنند. اگر کیفیت یا مقدار خواب مختل شود، احتمال تجربه سردرد در ابتدای روز افزایش مییابد. بیخوابی، خوابپریشی یا حتی خواب بیشازحد میتوانند هرکدام عاملی برای بروز این سردردها باشند.
برای مثال، فردی که شبها دیر میخوابد یا بهطور مکرر از خواب بیدار میشود، ممکن است صبحها احساس خستگی و سردرد کند. این سردردها معمولاً به شکل فشار در دو طرف سر بروز میکنند و گاهی با احساس گیجی یا منگی همراه هستند.
برای پیشگیری از این وضعیت، پیشنهاد میشود:
یکی از مهمترین دلایلی که در بررسی سردردهای صبحگاهی باید مدنظر قرار گیرد، آپنه خواب یا قطع موقت تنفس در خواب است. در این اختلال، تنفس بهطور موقت متوقف شده و سطح اکسیژن خون کاهش مییابد. این کاهش اکسیژن میتواند منجر به بیداری مکرر، خواب بیکیفیت و در نهایت سردرد صبحگاهی شود.
علائم رایج آپنه خواب شامل موارد زیر است:
اگر این علائم را دارید، بهتر است با یک متخصص خواب یا گوش و حلق و بینی مشورت کنید. در برخی موارد استفاده از دستگاه CPAP یا اصلاح سبک زندگی میتواند به بهبود وضعیت تنفس شبانه کمک کند.
گاهی سردردی که صبحها احساس میشود، ناشی از بالا رفتن فشار خون در طول شب است. این نوع سردرد معمولاً با فشار یا درد در پشت سر همراه بوده و در ساعات اولیه صبح شدت بیشتری دارد. برخی افراد ممکن است حتی بدون اطلاع از مشکل فشار خون خود، چنین سردردهایی را تجربه کنند.
مهم است که فشار خون بهطور منظم بررسی شود، بهویژه اگر سابقه خانوادگی یا علائم دیگر مانند تپش قلب، تاری دید یا سرگیجه وجود داشته باشد.
برای مدیریت فشار خون، رعایت نکات زیر توصیه میشود:
اگر از افرادی هستید که به نوشیدن قهوه یا چای عادت دارید و ناگهان یک روز این عادت را ترک میکنید یا دیرتر از معمول کافئین مصرف میکنید، احتمالش بالاست که با سردرد از خواب بیدار شوید. بدن شما به میزان مشخصی از کافئین عادت کرده و در صورت کاهش ناگهانی آن، ممکن است دچار علائم ترک مانند سردرد، تحریکپذیری یا خستگی شود.
برای جلوگیری از این نوع سردرد:
یکی از دلایل کمتر شناختهشده سردردهای صبحگاهی، دندان قروچه شبانه یا فشار غیرارادی به فک است. این مشکل که معمولاً ناشی از اضطراب یا استرس روزانه است، میتواند باعث کشیدگی عضلات فک، درد صورت و در نتیجه سردرد شود.
چطور میتوان متوجه شد شبها دندان قروچه دارید؟
در این موارد، مشاوره با دندانپزشک و استفاده از محافظ دندان (نایتگارد) در طول خواب میتواند مفید باشد. همچنین کاهش استرس روزانه از طریق یوگا، تنفس عمیق یا نوشتن قبل از خواب تاثیر زیادی دارد.
بعضی داروها ممکن است عوارضی مانند سردرد هنگام بیدار شدن از خواب داشته باشند. بهویژه داروهای خوابآور، ضد افسردگی یا داروهای فشار خون. همچنین، اگر دارویی را ناگهان قطع کنید (مثل داروهای ضداضطراب یا کورتونها)، بدن ممکن است به آنها واکنش نشان دهد.
در صورتی که اخیراً دارویی را شروع یا قطع کردهاید و دچار سردرد صبحگاهی شدهاید، با پزشک مشورت کنید. هیچگاه خودسرانه دارو را تغییر ندهید یا حذف نکنید، حتی اگر احساس میکنید حالتان بهتر شده است.
بدن شما شبها هنگام خواب، از طریق تنفس و تعریق مقدار قابلتوجهی آب از دست میدهد. اگر پیش از خواب میزان کافی آب ننوشید یا روز قبل کمآب بوده باشید، صبح روز بعد ممکن است با سردرد، خشکی دهان یا گیجی مواجه شوید.
برای پیشگیری از این وضعیت:
گاهی علت سردرد صبحگاهی از گردن سرچشمه میگیرد. استفاده از بالش بسیار بلند یا بسیار تخت، یا وضعیت نامناسب خواب میتواند باعث فشار بر مهرههای گردنی شود. این فشار به اعصاب ناحیه منتقل شده و منجر به سردردهایی با منشأ عضلانی میشود.
برای مثال، فردی که عادت دارد روی شکم بخوابد، معمولاً گردن خود را در زاویهای غیرطبیعی قرار میدهد که در طول شب باعث کشیدگی عضلات میشود.
برای کاهش این نوع سردرد:
استرس یکی از عوامل اصلی سردردهای تنشی است. اگر روزهای پرتنش، همراه با نگرانی یا اضطراب مزمن را تجربه میکنید، احتمال اینکه شبها با عضلات منقبض بخوابید و صبح با سردرد بیدار شوید، افزایش مییابد.
پیشنهاد میشود برای مدیریت استرس:
سردردهای صبحگاهی میتوانند دلایل مختلفی داشته باشند؛ از اختلالات خواب، آپنه، کمآبی و مصرف کافئین گرفته تا مشکلات گردن، استرس و مصرف دارو. نکته مهم اینجاست که اغلب این عوامل با ایجاد تغییرات کوچک در سبک زندگی یا مشاوره با پزشک قابل شناسایی و درمان هستند.
اگر شما هم اغلب با سردرد از خواب بیدار میشوید، پیشنهاد میکنم همین امروز یک دفترچه تهیه کنید و علائم، عادتهای شبانه و وضعیت جسمی خود را یادداشت کنید. این کار میتواند به شما و پزشکتان کمک کند علت را دقیقتر پیدا کرده و راهحل موثرتری انتخاب کنید. چرا باید روزتان را با درد شروع کنید وقتی میشود با آگاهی از آن پیشگیری کرد؟