تیک عصبی؛ مهمان ناخوانده استرس یا زنگ خطر سلامت؟

انواع مختلف تیک

تیک‌ها می‌توانند موقت یا مزمن باشند. تیک‌های موقت که اغلب در کودکان دیده می‌شود، معمولاً پس از چند ماه ناپدید می‌شوند. تیک‌های مزمن بیش از یک سال طول می‌کشد و با سندرم تورت (Tourette syndrome) همراه است.

این بیماری عصبی با ترکیبی از تیک‌های حرکتی و صوتی پایدار بروز می‌کند. به طور متوسط از هر ۲ هزار نفر ۱ نفر را دچار این سندروم می‌شود و درمیان پسران شایع‌تر از دختران است. اگرچه ممکن است این تیک‌ها غیرقابل کنترل به نظر برسند، اما با افزایش سن از شدت آنها کاسته می‌شود.

علت چیست؟

تیک‌ها از اختلالات عملکرد مدارهای مغز، به ویژه آنهایی که شامل عقده‌های قاعده‌ای یا گانگلیون‌های پایه (Basal ganglia)، یک منطقه کلیدی برای هماهنگی حرکات، نشات می‌گیرند. حساسیت یا عدم تعادل در آزادسازی انتقال دهنده‌های عصبی مانند دوپامین نیز نقش مهمی ایفا می‌کند. علاوه بر عوامل عصبی، عناصر ژنتیکی و محیطی نیز در ظاهر شدن آنها نقش دارند.

مطالعات نشان داده‌اند که تیک‌ها اغلب با استرس، اضطراب یا خستگی بدتر می‌شوند. این حالت‌ها باعث افزایش فعالیت در مدارهای مغزی مربوطه می‌شود و تیک‌ها را بیشتر می‌کند. برعکس، دوره‌های آرامش و تمدد اعصاب باعث کاهش شدت آن‌ها می‌شود. در برخی از بیماران، درمان‌هایی مانند رفتار درمانی، آرام‌سازی یا در موارد شدیدتر دارو می‌تواند به محدود کردن تأثیر تیک‌ها بر زندگی روزمره کمک کند.

چگونه با تیک زندگی کنیم؟

افراد مبتلا به تیک ممکن است در زندگی روزمره خود با مشکلاتی مواجه شوند، به ویژه به دلیل نگاه دیگران به آنها. کودکان ممکن است قربانی تمسخر و حتی آزار و اذیت شوند. افزایش آگاهی در میان اطرافیان و ترویج درک بهتر از این اختلالات برای محدود کردن این برخوردها ضروری است.

براساس این مقاله که در یورونیوز منتشر شده است، تشخیص و مدیریت تیک نیاز به یک رویکرد شخصی دارد. متخصصانی مانند متخصصان مغز و اعصاب یا روانشناسان، تأثیر تیک‌ها را بر کیفیت زندگی بیمار ارزیابی کرده و راهبردهای مناسب را پیشنهاد می‌کنند. اینها اغلب شامل درمان‌های رفتاری برای کمک به کنترل تیک‌ها، و همچنین حمایت روان‌شناختی برای مدیریت تأثیر عاطفی آنها می‌شوند.

حمله موشکی یمن به فرودگاه تل آویو / اصابت موشک در محوطه فرودگاه / 8 زخمی / توقف همه پروازها / عبور موشک از 4 لایه حفاظتی اسرائیل