شبح زلزله در 115 كيلومتري تهران

تهران امروز: عصر روز جمعه، ساختمان فرمانداري شهرستان فيروزكوه چنين جنب و جوشي را به ياد نداشته است. البته به نظر مي‌رسد سرعت لرزش‌هاي مداوم زمين از حركت‌هاي مسئولان محلي كه 48 ساعت است نخوابيده اند، پيشي گرفته است. از ساعت 8:50 دقيقه صبح چهارشنبه كه زمين لرزه‌اي به قدرت 4.2 ريشتر اين شهر كوهستاني در 115 كيلومتري شمال تهران را تكان داده و 10 مجروح در پي داشته تا غروب جمعه بيش از 52 زمين لرزه ديگر تن فيروزكوه و 25 هزار نفر جمعيتش را لرزانده است.

ساعت 5 بعداز ظهر جمعه «سيد ابراهيم كسائيان»، فرماندار اين شهر از جلسه ويژه ستاد بحران كه در دفترش برگزار شده بيرون مي‌آيد. خبرنگار برنامه «در استان» او را آماده مي‌كند تا مقابل دوربين شبكه 5 از آخرين تصميمات او و ديگر مديران حاضر در جلسه بگويد و مردم هيجان زده شهر را آرام كند...

كسائيان و رئيس هلال احمر آخرين اطلاعات شان را در مورد تعداد چادرهاي برپا شده مرور مي‌كنند. عددي كه بر سر آن توافق مي‌كنند 200 چادر است؛ كه در 16 نقطه از شهر انتظار شب را مي‌كشند. البته اين همه بضاعت شهر نيست و 5 سالن ورزشي سرپوشيده شهر و دو دانشگاه پيام نور و آزاد فيروزكوه هم در طول شب از مردم پذيرايي خواهند كرد.

كسائيان با مركز صحبت مي‌كند و حالا نوبت ماست: «چند دقيقه پيش تصميم گرفتيم فردا هم مدارس را تعطيل اعلام كنيم. البته با توجه به جلسه‌ ستاد بحران استان تهران كه استاندار محترم تهران و رئيس موسسه ژئوفيزيك دانشگاه تهران هم در آن حاضر بودند، به اين نتيجه رسيديم با توجه به روند نزولي پس لرزه‌ها و كم شدن آنها خطر اصلي رفع شده است، اما ما اقدام‌هاي احتياطي را انجام مي‌دهيم و دليل تعطيلي مدارس در روز شنبه هم اين است كه خانواده‌هايي كه از شهر خارج شدند و به روستاها و شهرهاي اطراف رفته‌اند به خاطر مشكل مدرسه بچه‌ها مجبور نباشند جمعه شب را در شهر بخوابند.»

هر چند كسائيان تاكيد مي‌كند كه مردم به شايعه‌ها توجه نكنند و با حفظ آرامش، گوش به زنگ توصيه‌هاي مسئولان باشند كه از طريق رسانه‌هاي گروهي اعلام مي‌شود، اما از صبح چهارشنبه كه اولين زلزله مردم را هوشيار كرده است تا غروب جمعه چنان تعداد پس لرزه‌ها بالا بوده كه كمتر كسي شب را در خانه‌اش گذرانده است.

سوز سرما با فرا رسيدن شب بيشتر مي‌شود. هر چند تعداد 10 نفري كه به گفته فرماندار دچار جراحت شدند تاكنون از بيمارستان‌ها مرخص شدند، اما مردم از بيم زلزله‌اي بزرگ نظير آنچه در بم اتفاق افتاد چهارشنبه و پنج شنبه شب را در بيرون از فضاهاي مسقف و در اتومبيل‌هاي شخصي و يا فضاهاي عمومي مانند سالن‌هاي ورزشي به صبح رساندند.

هر چند گروه ستاد بحران روي چادرهاي برپا شده در شهر حساب مي‌كنند، اما استقبال چنداني از چادرها نشده است. چادرهايي كه قرار است جان‌پناه مردمي باشند كه حاضر نيستند شب را زير سقف‌هاي ترك خورده خانه‌هاشان بخوابند، مورد استقبال قرار نگرفته‌اند. چرا كه شب‌هاي سرد و زير صفر فيروزكوه در اين زمان از سال چنين اجازه‌اي را به كسي نمي‌دهد. قرار است در هر چادر يك چراغ والور روشن باشد، اما يكي از اعضاي ستاد بحران مي‌گويد: «شب قبل هم به خاطر سرما كسي نتوانست در چادرها بخوابد و نيمه شب زدند بيرون و تا صبح كنار آتش ماندند.»

لطفعلی سیر یکی از کسانی است که خانه اش بیشترین آسیب را دیده است. ترک هایی عمیق و مورب که دیوارهای خانه را ناامن کرده است. در حالی که به 3 فرزند دخترش اشاره می کند، می گوید: «خانه ام خراب شد. فقط یک میلیون تومان چینی و کریستال توی دکور شکسته است. شب اول را توی خانه خواهرم که در روستای کتالون گذراندیم، فکر کردیم تمام می شود، اما نشد. روز پنج شنبه 10 پس لرزه آمد. برای همین همه شب با بچه هایم توی ماشین ماندیم و توی شهر چرخیدیم. چون هیچکس در خانه هایشان نخوابیده بودند، خیلی جاها آتش روشن کرده بودند و هر یکی دوساعت یک جا پیاده می شدیم و خودمان را گرم می کردیم.

از چهارشنبه که به خاطر زلزله از خواب پریدیم تا الان که 48 ساعت می شود چشم روی هم نگذاشتیم.»جدا از چند نفری که دچار شوک زدگی شده بودند، مجروحان دیگر که «منصور قدمی» از مدیران فرمانداری تعداد دقیق انها را 10 نفر اعلام می کند به خاطر شکستن شیشه پنجره ها و واژگون شدن وسایل خانه راهی بیمارستان کوچک شهر شدند. به گفته قدمی بیشترین جراحت مربوط به نوجوانی است که در لحظه وقوع زلزله اول خواب بوده و شیشه های ساختمان می شکند و رویش می ریزد که دست و پایش زخم های عمیقی برداشته است.

هر چند در میان کسانی که در جلسه ستاد بحران فیروزکوه شرکت کردند، بیشتر مدیران محلی هستند اما به گفته کسائیان، مدیران شهرستان دماوند به عنوان شهر «معین» فیروزکوه به کمک آمده اند. کانون این زمین لرزه در 15 کیلومتری شمال شهر بوده است. فرماندار به روستاهایی که دچار خسارت شدند هم اشاره می کند: «متاسفانه در روستاهای کمنه، طرود، امیریه، سرانزا، شهرآباد و مهند هم خساراتی داشته ایم که فقط مالی بوده و خسارت جانی نداشته ایم.»

نکته ای که شاید بسیاری از مردمی که خود را برای گذراندن سومین شب در بیرون از خانه هایشان آماده می کنند، ندانند این است که 20 سال پیش در چنین روزی فیروزکوه به خود لرزیده بود. دکتر مهدی زارع با اشاره به زلزله 2/ 4 ریشتري که صبحگاه روز چهارشنبه فیروزکوه را لرزاند می گوید:‌« درست بعد از 20 سال در همان ساعت یعنی صبحگاه روز 30 دی، زلزله اتفاق افتاده که در سال 68 در همین روز و همین ساعت زلزله ای با قدرت 5/5 ريشتري اتفاق افتاد و شهروندان تهرانی نیز آن را حس کردند اما زلزله اخیر قدرت کمتری داشته است.»

جمعه شب از راه رسيده‌است. زنان فيروزكوهي پتو و فلاسك‌هاي چاي را آماده مي‌كنند تا يك شب ديگر را زير آسمان سرد و زمين لرزان به صبح برسانند.شبي كه آرزو مي‌كنند پايان كابوس ده‌ها زلزله باشد.