خارش سر می تواند به علت یک پوست حساس رخ دهد. با این حال، برخی بیماری های زمینه ای نیز می توانند از علل خارش سر باشند. از این علل احتمالی، موارد ذیل را میتوان نام برد:

خارش پوست سر مشکل شایعی است و می تواند علائم آزاردهنده ای مانند خارش مکرر و ناراحتی پوستی ایجاد کند. گاهی اوقات خارش سر با علائم قابل رویتی مانند پوسته پوسته شدن سر همراه است. اگرچه در سایر مواقع، پوست سر ممکن است بدون هیچ گونه تغییر ظاهری خارش داشته باشد.

اگرچه خارش پوست سر به طور معمول وضعیت جدی و شدیدی نیست، اما می تواند حاکی از نوعی بیماری زمینه ای نیز باشد. داروهای خانگی متعددی وجود دارد که میتواند برای خارشهایی که نیازی به مداخله پزشکی ندارند، مفید واقع شود. در این مقاله، به علل خارش پوست سر و نحوه درمان آن در خانه خواهیم پرداخت.

علت خارش پوست سر چیست؟

شوره سر

به گفته دکتر ریاحی متخصص پوست و مو شایع ترین علت خارش پوست سر درماتیت سبوره ای است که در زبان عامیانه به آن شوره سر اطلاق می شود. در نوزادان به این وضعیت، بیماری پوستی گهواره ای یا کلاه گهواره می گویند. این نوع درماتیت اغلب در مناطقی از پوست رخ می دهد که غدد سباسه یا همان ترشح کننده چربی حضور دارند. از جمله این مناطق میتوان به پوست سر و صورت ایجاد اشاره کرد. در صورت التهاب این غدد علائم زیر ممکن است بروز یابد:

خارش
پوسته ریزی
قرمزی پوست
ظهور فلس های سفید و زرد

اگر چه علت دقیق درماتیت سبوره ای مشخص نیست، برخی علل احتمالی به شرح ذیل اند:

تکثیر بیش از حد مخمرها روی پوست
تغییرات فصلی
استرس و نوسانات هورمونی

شپش سر

خارش پوست سر شایع ترین علامت شپش سر است. اگر به داشتن شپش سر مشکوک هستید، از فردی بخواهید تا سر و موهای شما را جهت بررسی وجود یا عدم وجود شپش از نزدیک معاینه کند.
برای از بین بردن خارش سر لازم است که شپش را از بین ببرید. برای این کار با یک متخصص پوست و مو مشورت کنید و لوازم و محلول ها و شامپوهای لازم را تهیه کنید.

با مراجعه به صفحه شپش سر از بررسی علت تا درمان می توانید همه چیز در مورد شپش، عکس شپش و نحوه بررسی شپش سر و درمان آن در خانه را بیاموزید.

سایر علل

دیابت
زونا (هرپس زوستر)
حساسیت دارویی
اختلالات اضطرابی
درماتیت تماسی به علت تماس پوست سر با برخی مواد، مانند شامپویی که به تازگی استعمال می شود.
لوپوس دیسکوئید
ریزش مو در اثر استفاده از ابزارهای گرمایی حالت دهنده مو
سردردهای میگرنی
پسوریازیس سر
آلوپسی (ریزش موی سر) اسکاردهنده

روش های درمان خارش سر در خانه

1. سرکه سیب

سرکه سیب دارای خواص ضد باکتریایی، ضد التهابی و ضد قارچی است. همچنین می تواند خارش ناشی از خشکی پوست را نیز کاهش دهد. سعی کنید سرکه سیب را در آب گرم رقیق کنید و بعد از شستن موها با شامپو آن ها را با سرکه بشویید تا شوره و خارش سر از بین برود.

2. روغن نارگیل ارگانیک

روغن نارگیل ارگانیک به طور طبیعی از نارگیل رسیده استخراج می شود. این ماده حاوی اسید لوریک (نوعی چربی اشباع شده و دارای خواص ضد میکروبی) است. اسید لوریک به پوست کمک می کند تا روغن نارگیل را به طور موثرتری جذب کند. به همین دلیل، روغن نارگیل ارگانیک می تواند به عنوان نوعی درمان تسکین دهنده برای خارش پوست سر مطرح باشد.

روغن نارگیل می تواند برای خارش سر ناشی از اگزما و نیز مقابله به شپش ها نیز مفید باشد. طبق مطالعه ای که در سال 2010 در تراستد سورس انجام شده، محققان دریافتند که ترکیب نارگیل با انیسون نسبت به داروی پرمترین، که برای درمان شپش استفاده می شود، در تسکین و از بین بردن خارش پوست سر موثر تر است.

3. روغن نعناع

روغن نعناع می تواند در کاهش شوره سر و تسکین پوست آن موثر واقع شود و خارش آن را نیز برطرف کند. سعی کنید آن را با روغن دیگری مانند روغن زیتون رقیق کرده و پوست سر را با آن، قبل از شامپو زدن، ماساژ دهید. همچنین می توانید موهای خود را با چای نعناع، بعد از شستن با شامپو، شستشو دهید.

4. روغن درخت چای

روغن عصاره ای درخت چای با خواص ضد میکروبی، ضد قارچی و ضد عفونی کنندگی را می توانید از فروشگاه های مواد غذایی سالم تهیه کنید. این روغن همچنین اثرات ضدالتهابی نیز دارد. البته نباید فراموش کرد که روغن درخت چای می تواند برای پوست تحریک کننده نیز باشد. بنابراین مهم است که از آن کم استفاده کنید یا قبل از استفاده آن را رقیق کنید.

سعی کنید 10 تا 20 قطره روغن درخت چای را به یک شامپوی ملایم اضافه کنید یا آن را با روغن زیتون مخلوط کرده و مستقیماً روی پوست سر خود ماساژ دهید. روغن درخت چای می تواند به کاهش یا از بین بردن خارش های مرتبط با شوره سر، درماتیت سبوره ای و شپش سر کمک کند. این روغن هرگز نباید به صورت خوراکی مصرف شود.

بهترین شامپو برای خارش سر

شامپو پریتیون روی

طبق مطالعه ای که با مقیاس بزرگ انجام گرفته، غلظت هیستامین در پوست سر کسانی که شوره سر و درماتیت سبورئیک دارند بیش از دو برابر سایرین است. این مطالعه تأثیر شامپوهای حاوی پریتیون روی را بر غلظت هیستامین سر تحلیل کرده که طبق آن غلظت هیستامین و شدت خارش در شرکت کنندگانی که از شامپو پریتیون روی استفاده می کردند، کاهش چشمگیری داشته است.

این شامپوها به راحتی در داروخانه ها و سایر مراکز خرده فروشی قابل تهیه اند. مقدار پریتیون روی در هر شامپو بسته به برند آن متفاوت است. بنابراین ممکن است لازم باشد محصول چند برند را آزمایش کنید تا مناسب ترین مورد را بیابید.

برخی افراد ممکن است متوجه شوند که شامپو زدن روزانه بیشترین تاثیر را در رفع خارش سر دارد. برخی نیز شاید حس کنند که این شامپو پوست سر را زیاده از حد خشک می کند و موهای خود را ، به جای هر روز، دو یا سه روز درمیان با این شامپو بشویند.

این شامپو همچنین برای افرادی که به دلیل حساسیت دچار خارش پوست سر می شوند مفید است چرا که در این سطح هیستامین پوست سر بالاست. پریتیون روی علاوه بر تأثیر مثبت آن بر کاهش هیستامین، رشد مخمرها را نیز کاهش داده و با این کار از بروز درماتیت سبوره ای جلوگیری می کند.

شامپوهای حاوی سالیسیلیک اسید

شامپوهای حاوی سالیسیلیک اسید در درمان خارش سر ناشی از پسوریازیس و درماتیت سبوره ای موثر هستند. سالیسیلیک اسید یک بتا هیدروکسی اسید است که در برگ های همیشه سبز و پوست درخت بید سفید یافت می شود. این ماده دارای خواص ضد التهابی و ضد باکتریایی بوده و نیز می تواند پوست را لایه برداری کند؛ لذا در درمان خارش و پوسته ریزی مرتبط با پسوریازیس موثر است.

شامپوهای حاوی سالیسیلیک اسید ممکن است از حیث قدرت اثر متفاوت باشند. برای بهره وری حداکثر، پیشنهاد می کنیم که حتماً بروشور شامپو را خوانده و دستورالعمل های ذکر شده را دنبال کنید. برای اثربخشی بهتر، خوب است که در حین استفاده از برخی شامپوهای محتوی سالیسیلیک اسید پوست سر را ماساژ داده و این کار را تقریبا روزانه انجام دهید. این شامپوها را می توانید از فروشگاه های مواد غذایی سالم، فروشگاه های آنلاین و داروخانه ها تهیه نمایید.

شامپوی کتوکونازول

کتوکونازول نوعی داروی ضد قارچی وسیع الطیف است. این دارو در تقلیل رشد مخمر مالاسزیا موثر است. مخمر مالاسزیا قارچی است که در اثر تکثیر بیش از حد بر روی پوست سر می تواند منجر به مالاسزیا فولیکولیت یا پسوریازیس سر گردد. شامپوی کتوکونازول را می توانید با ارائه نسخه از داروخانه ها تهیه کنید. همچنین این داروی ضدقارچی ممکن است در ترکیب برخی از شامپوها نیز موجود باشد.

شامپوهای کتوکونازول می توانند شوره سر، پوسته ریزی و خارش ناشی از درماتیت سبوره ای را کاهش دهند. شامپوهای مختلف ممکن است 1 یا 2 درصد کتوکونازول را به عنوان ماده ای فعال در ترکیب خود داشته باشند. نحوه و زمان مصرف این شامپوها بسته به نوع آن ها متفاوت بوده و می تواند روزانه و یا یک روز درمیان استفاده شود. توجه کنید که کتوکونازول را نباید بر روی زخم های باز یا پوست ورم کرده استفاده کرد.

توجه کنید که استفاده از هر کدام از این روش ها و شامپوهای ذکر شده بدون مشورت با پزشک، ممکن است برای درمان مشکل شما بی تاثیر و یا حتی مضر باشد. روش درمان خارش سر مانند هر عارضه دیگری، بستگی به علت آن دارد. به شما توصیه می کنیم در صورت شدید بودن علائم خود حتما به پزشک مراجعه نمایید.

کانال عصر ایران در تلگرام