فصل «نشاء» در مازندران (عکس)

کشاورزان برنج‌کار مازنی همه ساله در اواخر اسفند با باز کردن دریچه‌های آب توسط میرآب (رئیس و مُقَسّـِم آب در بین کشاورزان) زمین‌های کشاورزی خود را به طور کامل آب‌بندی می‌کنند، تا زمانی که زمین آب لازم را به خود جذب کند و کاملا سیراب شود، در اواسط فروردین شروع به آماده سازی محل کشت جوانه برنج میکنند، در این مرحله لَتِه (قسمت) بندی‌های مستطیل شکل در تعداد مشخص که بسته به مساحت زیر کشت دارد ایجاد کرده دانه‌های برنج به طور منظم توسط کشاورز در آن پخش می‌شود سپس با نِی‌های سوزنی شکل که در گویش محلی آن را «لَلِه» می‌نامند، هر لَته را مُسَقَف کرده و با کشیدن پلاستیک بر روی آن بستر را برای جوانه زدن دانه و رشد جوانه برنج آماده می‌سازند. هر یک از این لته‌های مسقف شده را اصطلاحا یک «اُولی» می‌نامند، مدت پانزده روز به طور مرتب باید به اُولی‌ها سرکشی شود و دمای داخل اولی‌ها چک شود تا نوسان دما باعث سوختگی جوانه نشود و در صورت مشاهده قارچ‌های سمی و حشرات بر روی جوانه برنج، به موقع سم پاشی صورت گیرد تا دچار آفت نشود. در این پانزده روز کل زمینی که قرار است زیر کشت برود باید آب‌تخت و مسطح شود تا برای کشت نشاء برنج آماده شود. نشاء برنج به دو شیوه سنتی و مکانیزه در شالیزار‌ها انجام می‌شود.