اما و اگرهای ایمنی با واکسن کرونا

روزنامه جام جم نوشت: «این روزها واکسیناسیون کرونا و خبرهای مربوط به آن، تیتر نخست اخبار رسانه‌های دنیاست. با این‌ که هر روز خبرهای خوبی منتشر می‌شود، باز هم شک و شبهه‌هایی درباره کارایی و اثربخشی واکسیناسیون مطرح می‌شود. در میان مردم شایعاتی مطرح است و برخی تزریق واکسن کرونا را خطرناک می‌دانند و معتقدند می‌تواند سلامت افراد را به خطر بیندازد اما گروهی از محققان می‌گویند این واکسن نمی‌تواند در همه افراد واکسینه‌شده به یک اندازه اثرگذار باشد و در برخی به‌ دلیل مشکلات و بیماری‌هایی که دارند، ممکن است تا حد کافی در برابر واکسن مصونیت پیدا نکنند. کدام‌یک از این خبرها واقعیت دارد و کدام شایعه است؟

در روزهای اخیر ادعاهای ضدونقیضی درباره اثربخشی واکسن کووید-۱۹ منتشر شده است مبنی بر این که تزریق آن باعث بروز ناباروری در خانم‌ها می‌شود! در برخی خبرها که در رسانه‌های اجتماعی منتشر شده، عده‌ای مدعی شده‌اند واکسن کرونا حاوی پروتئینی است که کدگذاری آن مشابه پروتئینی است که در جفت وجود دارد. بنابراین تزریق آن باعث ناباروری می‌شود!

به‌ دنبال این شایعه، دانشمندان اعلام کردند تاکنون هیچ دلیلی علمی مبنی بر این که واکسن کرونا باعث ناباروری شود، پیدا نکرده‌اند و این مسأله تاکنون در هیچ سنی مشاهده نشده‌ است. در حال حاضر، خانم‌های باردار جزو یکی از گروه‌های پرخطر و در معرض خطر ابتلا به ویروس کرونا شناخته می‌شوند و این افراد به همان اندازه‌ای که در معرض عفونت‌های تنفسی مانند آنفلوآنزا قرار دارند، در برابر کرونا هم آسیب‌پذیرند. خانم‌های بارداری که قصد تزریق واکسن را دارند، باید ابتدا خطر ابتلا به عفونت را در مقابل عوارض احتمالی تزریق واکسن بسنجند. به طور قطع، تزریق واکسن خطر کمتری را نسبت به ویروس کرونا متوجه آنها می‌کند.

افراد با سیستم ایمنی ضعیف ایمن نمی‌شوند

با این که تزریق واکسن کووید-۱۹ تا حد زیادی به کاهش خطر ابتلا و کاهش شدت علائم بیماری کمک می‌کند اما محققان اعلام کرده‌اند افرادی که دچار نقص سیستم ایمنی هستند، بعد از تزریق واکسن کرونا به‌ مراتب کمتر ایمنی لازم را در برابر این ویروس به‌ دست می‌آورند. حتی بعد از شروع واکسیناسیون، متخصصان اعلام کرده‌اند افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، کمتر در برابر ویروس ایمن می‌شوند. ویروس کرونا ممکن است باعث بروز بیماری شدیدتری شود و در بدن افرادی که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند، به مدت بیشتری زنده می‌ماند و همین سیستم ایمنی ضعیف، آنها را در معرض عفونت دوباره قرار می‌دهد که به‌ نظر می‌رسد در سایر افراد کمتر دیده می‌شود.

گیرنده‌های عضو پیوندی و مبتلا به سرطان در معرض خطر

دریافت‌کنندگان عضو پیوندشده از دیگر افرادی هستند که تزریق واکسن کرونا در آنها نمی‌تواند ایمنی کاملی را ایجاد کند. در این بررسی‌ها نشان داده شده است بعد از تزریق دوز اول واکسن mRNA، بدن آنها فقط ۱۵درصد آنتی‌بادی تولید می‌کند. این میزان تولید آنتی‌بادی بعد از تزریق دوز دوم به ۵۴درصد می‌رسد. البته آنتی‌بادی‌ها تنها شاخص تولید ایمنی در بدن به شمار نمی‌روند. اما برخی تحقیقات نشان می‌دهد بدن بیشتر افراد بعد از ابتلا به کرونا یا پس از واکسیناسیون، آنتی‌بادی‌هایی تولید می‌کند که ایمنی خوبی می‌دهد.

دریافت‌کنندگان پیوند عضو و افرادی که با بیماری‌هایی نظیر سرطان دست و پنجه نرم می‌کنند و از داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی یا درمان‌هایی مانند پرتودرمانی استفاده می‌کنند، به‌ طور مصنوعی دچار ضعف سیستم ایمنی می‌شوند. در این گروه از افراد، سیستم ایمنی به دنبال مصرف داروهای مخصوص، از کار افتاده یا بسیار ضعیف عمل می‌کند و در برابر کوچک‌ترین ویروس یا میکروبی آسیب‌پذیر است. همچنین افرادی هم هستند که یا با نقص سیستم ایمنی متولد شده‌اند یا به مرور دچار این نقص می‌شوند و این امر واکنش ایمنی بدن آنها را در مواجهه با ویروس کاهش می‌دهد. خبرها حاکی از آن است که قریب به ۱۰‌ میلیون آمریکایی از نقص سیستم ایمنی رنج می‌برند و به همین دلیل حتی بعد از واکسیناسیون، باز هم در معرض ابتلا به‌ ویروس هستند.

این در حالی است که نتایج تحقیقات نشان می‌دهد دوز دوم واکسن کرونا که به‌ عنوان تقویتی صورت می‌گیرد، می‌تواند نتایج بهتری را برای مبتلایان به نقص سیستم ایمنی ایجاد کند. دستورالعمل‌های جهانی نشان می‌دهد فقط افرادی که هر دو دوز واکسن را دریافت کرده باشند می‌توانند در بیشتر شرایط ماسک را کنار بگذارند. اما این مسأله برای این گروه از بیماران و گروه‌های حساس همچنان تا واکسینه‌شدن همه افراد جامعه ادامه دارد و باید با احتیاط بیشتری این دستورالعمل‌ها را رعایت کنند.

واکسن کرونا موجب سقط جنین و ناباروری نمی‌شود

زنان باردار جزو آزمایش‌های بالینی واکسن کرونا نبوده‌اند اما در سال جاری صدها هزار زن باردار انواع واکسن‌ها را دریافت کرده‌اند و شمار زیادی از آنها به همین دلیل تحت مراقبت قرار داشته‌اند. گاهی بارداری‌ها به سقط جنین ختم می‌شود که الزاما به‌ دلیل تزریق واکسن نیست. محققان با بررسی زنان بارداری که واکسن کرونا را دریافت کرده بودند، در مقایسه با آن گروه که تزریق واکسن نداشته‌اند، دریافتند واکسن کرونا هیچ تأثیری در افزایش شمار سقط جنین ندارد.

در روزهای اخیر برخی به انتشار این خبر پرداخته‌اند که پروتئین اسپایک در ویروس کرونا به گیرنده‌های مشابهی در جفت چسبیده و باعث ناباروری می‌شود. اما محققان در پاسخ به این شبهه عنوان کرده‌اند داده‌های بالینی هیچ تأییدی بر این مطالب نیست. باید توجه داشت که جفت بعد از عمل لقاح تشکیل می‌شود و از بافت بدن نوزاد شکل می‌گیرد. بنابراین زمانی که جفت تشکیل شده، شما باردار هستید و بنابراین فرضیه ناباروری به‌ طور کلی مردود می‌شود.»

منابع: Gizmodo و CNN