رقابت برای کسب جانشینی البرادعی

هم اکنون دو نامزد مطرح برای جانشینی البرادعی وجود دارد که یکی تبعه ژاپن و دیگری اهل آفریقای‏جنوبی است و هر دو، نماینده فعلی کشورشان در این سازمان بوده و جزو ناظران سابق این نهاد بین‏المللی نیز به شمار می‏آیند.

آفتاب: «یوکیا آمانو» روز دوشنبه با اعلام اینکه سازمان متبوعش نیازمند وارد آوردن شدت و قدرت بیشتری برای مبارزه علیه تولید و تکثیرکنندگان سلاح هسته‏ای است، عملا وارد رقابت‏های سیاسی به منظور جانشینی «محمد البرادعی» دبیرکل کنونی آژانس بین‏المللی انرژی هسته‏ای شد.

وی در حالی در شورای حکام آژانس بین‏المللی انرژی هسته‏ای سخن می‏گفت که آخرین مهلت برای نامزدی احراز پست دبیرکلی این نهاد بین المللی 31 دسامبر تعیین شده‏است.

دبیرکل کنونی این نهاد، دکتر محمد البرادعی است که طی 6 سال گذشته مسئولیت بررسی و پی‏گیری پرونده هسته‏ای ایران و گفتگو با طرفین ایرانی و غربی را به شیوه‏ای نرم برعهده داشته‏است.

اعضای 35 کشور حاضر در شورای کنونی حکام آژانس که هدف آن مبارزه با تولید و تکثیر سلاح‏های اتمی و استفاده صنعتی و صلح آمیز از نیروگاه‏های هسته‏ای است قرار است که جانشین محمد البرادعی را در ماه ژوئن سال آتی به روش اجماع برگزینند.

البرادعی 66 ساله، که یک دیپلمات مصری است، از سال 1997 مسئولیت دبیرکلی این نهاد را برعهده دارد. وی ماه گذشته اعلام کرد که تصمیم ندارد برای چهارمین دوره خود را برای احزار این سمت نامزد نماید. دوره دبیرکلی البرادعی نوامبر 2009 به پایان خواهد رسید.

هم اکنون دو نامزد مطرح برای جانشینی البرادعی وجود دارد که یکی تبعه ژاپن و دیگری اهل آفریقای‏جنوبی است و هر دو نماینده فعلی کشورشان در این سازمان بوده و جزو ناظران سابق این نهاد بین‏المللی نیز به شمار می‏آیند.

آمادو، نامزد ژاپنی این سمت در اجلاس شورای حکام گفت: «آژانس باید خود را به قدر کفایت تقویت نماید تا توانایی مواجهه با چالشهای بزرگ و تازه را داشته باشد ... چالشهای همچون تروریسم هسته ای، پاکسازی هسته‏ای، بحران های بین‏المللی کمبود انرژی، گرمایش جهانی که می تواند با استفاده صلح‏آمیز از انرژی اتمی به جای سوختهای فسیلی کنترل شود».

تلاشهای بین المللی کنترل تسلیحات

«آماتو» ضمن یادآوری بمباران هسته‏ای ژاپن، طی جنگ جهانی دوم توسط ایالات متحده آمریکا اظهار داشت که کشورش از آن زمان تاکنون، الگو و سرمشقی یگانه، منحصر به‌فرد و محوری در مبارزه با گسترش و تکثیر سلاح‌های هسته‎ای بوده‏است.

وی پس از مذاکرات محرمانه و پشت درهای بسته در شورای حکام و در گفتگو با خبرنگاران اعلام کرد که علاقمند به ایجاد یک نیروی «حمایت شدید» برای مهار و کنترل هسته‎ای یکایک قاره‏هاست. کلمبیا و آلبانی اندکی بعد، از این اظهارات آقای «آمانو» حمایت کردند.

«آمانو» ضمن انتقادی کنایه وار نسبت به عملکرد مدیریت کنونی آژانس، مهمترین موضوع، در سازمان بین‎المللی انرژی اتمی را عضویت در پیمان منع تکثیر سلاح‎های هسته‎ای و تن سپردن به نظارت‏های آژانس عنوان کرد.

وی عملکرد آژانس در قبال ایران و سوریه را دچار آفت سیاسی کاری دانست. وی در ادامه گفت: «متاسفانه ما نمی توانیم کشورها را مجبور به همکاری کنیم. ما چاره ای نداریم جز اینکه صبوری پیشه کرده و تلاش نماییم دولتها را قانع کنیم».

دولتهای غربی از آژانس می‌خواهند تا ایران را وادار به همکاری کامل و شفاف با این سازمان نماید.

اما البرادعی، دبیرکل کنونی این سازمان اظهار می‎دارد که این سازمان نیازی به حمایت‎های سیاسی ندارد، بلکه چیزی که به شدت از آن رنج می‏برد، فقدان اقتدار و ضمانت اجرایی در درون آژانس و سازوکار آن است که مانع از آن می‏شود که این سازمان بتواند کشورها را وادار به رفتار شفاف نماید.

«آمانو» با یادآوری تجربه 30 ساله خود به عنوان یک دیپلمات در مسائل مربوط به پاکسازی هسته‏ای جهان، خود را گزینه‏ای منصف و بی‎طرف برای جانشینی محمد البرادعی دانست.

ژاپن یکی از کشورهای پیشرفته در استفاده صلح آمیز از انرژی هسته‎ای و دومین قدرت سرمایه‏گذار در تامین منابع مالی آژانس پس از ایالات متحده به شمار می رود.

«عبدالصمد مینتی» نماینده آفریقای جنوبی در آژانس، هنوز اظهارنظری دال بر کاندیداتوری خود نکرده‏است.

دیپلماتها بر این باورند که «آمانو» و «مینتی» از حمایت و پشتیبانی دو گروه مجزا برخوردار خواهند‏بود: «کشورهای صنعتی بهره‎مند از نیروی هسته‏ای» و «کشورهای درحال توسعه فاقد صنعت هسته‏ای». بنابراین برای کسب موفقیت در احراز این پست احتمالا به نامزدهای بیشتر نیاز خواهد بود.

کانال عصر ایران در تلگرام