روایتی متفاوت از ساخت موسیقی سریال امام علی(ع)

فرهاد فخرالدینی بیست سال پس از ساخت موسیقی سریال «امام علی (ع)» از روند ساخت این اثر ماندگار سخن گفت و اینکه برای هر لحظه آن خود را در آن موقعیت تاریخی قرار داده است.

فرهاد فخرالدینی آهنگساز سریال ماندگار «امام علی(ع)» به کارگردانی داود میرباقری در گفتگو با مهر با اشاره شیرینی ها و سختی های ساخت موسیقی این مجموعه توضیح داد: همان طور که علاقه مندان و هنرمندان عرصه موسیقی می دانند آهنگی که بنده برای بخشی از سریال «امام علی (ع)» ساختم مربوط به یک هزار و ۴۰۰ سال پیش است که عبدالقادر مراغی حدود ۶۰۰ سال پیش آن را با حروف ابجد در آثاری چون «مقاصد الحان» و «جامع الحان» تدوین کرده است. بنده پس از پژوهش های فراوانی که در این زمینه انجام دادم تلاش کردم تا این آثار را در فضای موسیقایی امروز پیاده کنم و اعتقاد دارم این تنها نسخه اجرایی برگرفته از آثار مکتوب عبدالقادر مراغی است که به صورت این چنینی پیاده شده است.

وی ادامه داد: من بیش از چهل سال پیش این نسخه موسیقایی از عبدالقادر مراغی را کشف کرده بودم و خودم بر این باورم که ساخت آن قطعه یکی از دشوارترین کارهایی است که تاکنون در موسیقی انجام دادم زیرا یافتن راز و رمز این نت نویسی کار بسیار دشواری است که وقت زیادی از عمرم را صرف آن کردم و حالا بسیار خوشحالم که این زحمات نتیجه مثبتی برای مخاطب داشته است. به هر حال وقتی به دعوت آقای داود میرباقری به سریال «امام علی (ع)» پیوستم آقای میرباقری اصرار داشت که از این نسخه های موجود برای سریال استفاده کنیم که بنده هم پذیرفتم و خوشبختانه فضا به گونه ای اجرا شد که بعد از پخش سریال با استقبال بسیار قابل توجه مخاطبان روبه رو شد.

این آهنگساز صاحب نام موسیقی فیلم که مخاطبان وی را با آهنگسازی سریال های ماندگار دیگری چون «بوعلی سینا» و «سربداران» می شناسند، افزود: ساخت موسیقی سریال «امام علی (ع)» فقط به استفاده از تحقیقات و آثار منتسب به عبدالقادر مراغی منحصر نشد. کما اینکه ما در هر بخش از سریال تم های متفاوتی را با ارکستر طراحی کردیم که هر کدام برای خود داستان جداگانه ای دارد که در این زمینه می توانم به تم های مالک اشتر و عایشه اشاره کنم که به تنهایی دربرگیرنده ملودی های زیبایی هستند. البته تم های مربوط به وصف حضرت علی (ع) نیز کارهای خوبی بودند که ما در هر بخش از سریال برای آن طراحی های متنوعی کردیم که خوشبختانه آنها نیز مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت. من در ساخت موسیقی این سریال تمام تلاش خود را انجام دادم که فضای انتزاعی که مدنظرم بود نیز برای مخاطب تلویزیون باورپذیر باشد و امروز بسیار خوشحالم که بعد از گذشت بیست سال از ساخت این مجموعه همچنان از آن یادی می شود.

فخرالدینی بیان کرد: من موسیقی سریال« امام علی (ع)» را به این سادگی ننوشتم. من برای پلان به پلان سریال به معنا و مفهوم مطلق کلمه خودم را محل حادثه قرار می دادم و این حس را با حس درونی خودم تلفیق می کردم تا بتوانم بر اساس این تکنیک بهترین نتیجه را دریافت کنم. شاید باور نکنید اما خوب خاطرم هست وقتی چنین حسی را برای آهنگسازی داشتم گویی خودم در صحنه اتفاق حضور داشتم  موضوعی که حتی سینما هم قادر نیست آن را بیان کند اما من با اتکا به این پشتوانه های معنوی نهایت تلاش خود را کردم که موسیقی این سریال برایم فضایی متفاوت چه به لحاظ ارکستر و ساز بندی و چه به جهات دیگر داشته باشد.

آهنگساز سریال «امام علی (ع)» گفت: ساخت موسیقی سریال «امام علی (ع)» با تمام شیرینی هایی که برایم داشت اما به شدت من را فرسوده کرد حتی ماجرا را به سمتی برد که واقعا از زندگی خسته شده بودم. شما تصور کنید زمانی که نیم ساعت از موسیقی بخشی را در استودیو با تمام سختی ها و دشواری هایش ضبط کرده اید و بعد بیایند و به شما بگویند: «تمامی ضبط ها پاک شده» واقعا چه حسی به شما منتقل می شود؟ مثال هایی از این دست تا دلتان بخواهد در این دوران برای من وجود داشت کما اینکه از نظر بودجه نیز با سختی های وحشتناکی رو به رو بودیم که کار را برای ما سخت می کرد. به هر حال من سختی های زیادی در این سریال کشیدم اما خوشبختانه وقتی دیدم این چنین مورد اقبال مردم قرار گرفته مزد معنوی ام را گرفتم.

وی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه آیا بعد از گذشت بیست سال همچنان تمایل دارد به موسیقی های این چنینی گوش کند، تصریح کرد: خیلی از هنرمندان وقتی اثری را خلق می کنند خودشان اولین شیفتگان اثر خود هستند اما من بر این باورم هنوز بهترین اثرم را نساخته ام، اما نمی توانم به این موضوع نیز اشاره نکنم که این موسیقی برای من فراموش نشده کما اینکه در جریان سفر اخیر ارکستر موسیقی ملی به شانگهای که مشغول بررسی و انتخاب آثارم برای رپرتوار بودم، تم هایی از سریال «امام علی (ع)» را برای اجرا انتخاب کردم که می توانست معرف بسیار خوبی برای هنر ایران زمین در عرصه های بین المللی باشد به همین جهت مطمئن باشید اگر در خلوت خودم هم این موسیقی را به صورت متناوب گوش نکنم اما هیچ گاه این خاطره شیرین و سخت را فراموش نمی کنم.