پذیرفتن این موضوع که سیستمعامل ویندوز اکنون سی ساله شده کمی سخت بهنظر میرسد. با این اوصاف افزودهشدن قابلیتهای گرافیکی به MS-DOS نهایتا باعث شد سیستمعامل ویندوز کاربران بیشتری را به سمت خود جذب و نهایتا به موقعیت کنونی برسد.
این سیستمعامل در این مدت زمان با فراز و نشیبهای مختلفی روبرو شده اما نهایتا توانسته رقبای مختلفی را کنار بزند و بهعنوان پر استفادهترین سیستمعامل رایانههای شخصی مورد استفاده قرار گیرد. در ادامه به روند توسعه ویندوز در سالهای عمر آن نگاهی خواهیم کرد.
در تاریخ 29 آبان ماه سال 1364 شرکت مایکروسافت از اولین نسخه سیستمعامل ویندزو خود رونمایی کرد. اگرچه این نسخه از سیستمعامل ویندوز در واقع یک پوسته گرافیکی 16 بیتی بر روی سیستمعامل داس بود اما اولین تلاش مایکروسافت بهمنظور استفاده از یک رابط کاربری گرافیکی بهشمار میآید. امکان استفاده از این نسخه از سیستمعامل بهواسطه ماوس و صفحهکلید و شخصیسازی رنگها از ویژگیهای ویندوز 1.0 بود. پس از این بود که ویدئوی سخنرانی مدیرعامل مایکروسافت، استیو بالمر بهمنظور رونمایی از ویندوز 1.0 منتشر شد.
این نسخه از سیستمعامل ویندوز که در سال 1987 معرفی شد تفاوت زیادی با نسخه 1.0 نداشت. ویندوز 2.0 از میانبرهای جدید صفحهکلید و البته کلیدهایی برای بیشینه و کمینهکردن پنجرهها بهره میبرد. همچنین امکان تغییر اندازه پنجرهها در این نسخه از سیستمعامل ویندوز پیشبینی شده بود. ویژگی مهمتر این نسخه از سیستمعامل ویندوز، پشتیبانی آن از گرافیک VGA بود.
ویندوز 3.0 در سال 1990 منتشر شد. این در حالی بود که ویندوز 3.1 پس از آن و در سال 1992 معرفی شد. این نسخه از سیستمعامل ویندوز در مقایسه با نسخههای پیشین بالغتر شده بود و در واقع میتوان از آن بهعنوان اولین نسخه موفق سیستمعامل ویندوز یادکرد. ویندوز 3.0 مفهوم برنامه و سیستمعامل مدیریت فایل را ایجاد کرد. بازیهایی مانند Solitaire و Minesweeper نیز به همراه این نسخه از سیستمعامل ویندوز عرضه شدند.
در خصوص ویندوز 95 مایکروسافت حجم گستردهای از بازاریابی و تبلیغات مورد استفاده قرار گرفت و نهایتا این سیستمعامل به محبوبترین ویندوز و سیستمعامل زمان خود تبدیل شد. مایکروسافت حتی از حضور بازیگران مطرح هالیوودی بهمنظور حضور در ویدئوی معرفی ویندوز 95 استفاده کرد.
ویندوز 98 تفاوت زیادی با ویندوز 95 نداشت. این سیستمعامل نوار اجرای سریع و همچنین پشتیبانی بهتر از سختافزار و قابلیت بهاشتراکگذاری ارتباط اینترنتی را برای کاربران به ارمغان آورد.
Windows ME یا همان Millennium Edition حرکت ناموفق مایکروسافت به سمت جلو را نوید داد. این ویندوز به علت سرعت پایین، عدم پایداری و وجود مشکلات متعدد مورد ترد کاربران قرارگرفت. از سوی دیگر کاربران امکان استفاده از سیستمعامل داس را نداشتند و به همین دلیل برنامهها و دیگر نرمافزارهای جانبی که به دسترسی کامل به داس واقعی نیاز داشتند دیگر قابل استفاده نبودند.
این نسخه از سیستمعامل ویندوز که برپایه Windows NT عرضه شد به عقیده بسیاری یکی از ایمنترین و پایدارترین نسخههای ویندوز در طول حیات مایکروسافت بوده است. بهرهگیری از گرافیک قویتر و رابط کاربرپسند از جمله ویژگیهای این نسخه از سیستمعامل ویندوز بود. تا سال 2014 چیزی در حدود یک میلیارد کپی از این سیستمعامل به فروش رسید. این سیستمعامل آنچنان محبوب بود که حتی پس از عرضه نسخههای جدیدتر مانند ویستا و 7 همچنان مورد استفاده قرار میگرفت.
چیزی در حدود پنج سال طول کشید تا نهایتا پس از ویندوز ایکسپی، مایکروسافت دست به معرفی سیستمعامل ویستا زد. این زمان مدتی طولانی بین عرضه دو نسخه متوالی از سیستمعامل ویندوز به حساب میآید. این نسخه از سیستمعامل ویندوز رابط کاربری جدیدی به نام Aero را عرضه کرد و با هدف بهبود شرایط امنیتی روانه بازار شد.
متاسفانه سیستمعامل ویستا نیز با مشکلات زیادی همراه بود که از جمله آنها میتوان به تکنولوژیهای DRM، ناسازگاری با سختافزارهای پیش از ویستا و نیاز به سختافزار قدرتمند به منظور کارایی مناسب اشاره کرد.
به عقیده اکثر کاربران، ویندزو 7 سیستمعاملی بود که قرار بود در قالب ویندوز ویستا چهره شود. این نسخه از سیستمعامل ویندوز از پایداری بالاتری برخوردار بود و با بهره گیری از همان بهینهسازیهای کاربردی موجود در ویندوز ویستا، قابل اتکاتر بود. ویندوز 7 را باید موفقیتی چشمگیر برای مایکروسافت به حساب آورد بهگونهای که همچنان کاربران زیادی از این نسخه از سیستمعامل ویندوز استفاده میکنند.
با توجه به کاهش فروش رایانههای شخصی و افزایش فروش گوشیهای هوشمند و تبلتها، مایکروسافت قصد داشت با عرضه ویندوز 8 تغییری در بازار ایجاد کند. ویندوز 8 در مقایسه با نسخههای پیشین سیستمعامل ویندوز از سازگاریهای بیشتری با قابلیتهای لمسی بهره میبرد و از زبان طراحی ویژهای به نام Metro نیز بهرهمند شده بود که در قالب آن صفحهنمایش آغازین و برنامهها و محتواهای مختلف بر روی کاشیها نمایش داده میشدند.
اکثر کاربران معتقدند عملکرد این نسخه از سیستمعامل ویندوز بر روی تبلتها و دستگاههای لمسی بهمراتب بهتر از رایانههای شخصی سنتی مجهز به ماوس و صفحهکلید بود.
نهایتا به نسخه جدید سیستمعامل ویندوز یعنی 10 رسیدیم. این نسخه از سیستمعامل ویندوز در واقع بهترین قابلیتهای موجود در ویندوز 7 و 8 را ترکیب کرده است.
با بهرهگیری از قابلیتهای جدید مانند کورتانا، مرورگر اج و رابط کاربری بهینهشده بهنظر میرسد بهروزرسانی به این نسخه از سیستمعامل جدید مایکروسافت یکی از اولویتهای کاربران وفادار به محصولات مایکروسافت باشد.