
همشهری آنلاین - دکتر یونس شکرخواه سه شنبه نهم تیر در ضیافت افطار رئیس جمهور با اصحاب رسانه و مطبوعات سخنرانی کرد. متن این سخنان که در برابر رئیس جمهور ایراد شد به شرح زیر است:
به نام خداوند لوح و قلم، حقیقت نگار وجود و عدم،
خدایی که داننده رازهاست، نخستین سرآغاز آغازهاست
با سلام خدمت ریاست محترم جمهوری جناب اقای دکتر حسن روحانی
همکاران ارجمند، حضار گرامی
فضای رسانهای در ایران و جهان با ابزارهای مدرن ارتباطی دچار تغییرات بنیادین شده است. آنچه تا پیش از این تحول در قالب ادیت پیش از انتشار دیده میشد حالا به ادیت پس از انتشار تبدیل شده است. به عبارت بهتر نبض ایدهها و اقدامهای رسانهای و ارتباطی با گفتگو میزند. گفتگو جای ارتباط یکسویه از سوی رسانهها به مخاطبان را گرفته و به جریانی دوسویه تبدیل شده است.
درک این فضای تازه به سواد رسانهای نیاز دارد. دولت به این سواد نیاز دارد. ما روزنامهنگاران نیز.
حالا نظریههای ارتباطی درباره رسانهها در دو کمپ طبقهبندی میشوند: نظریههای کلاسیک مبتنی بر تاثیرات پر شدت و نظریههای متاخر مبتنی بر تاثیرات کم شدت.
دولتها عموما هنوز به تاثیرات پرشدت رسانهها باور دارند و نسبت به بازتابهای رسانهای رویدادها واکنشهای بعضا تند نشان میدهند. دولتها گمان میکنند برای جلوگیری از پیامدهای مدل پرشدت، باید در مسیر آن مانع تراشی کنند. این تصور را باید به واقعیتهای معاصر رسانهای نزدیک کرد. برخی از روزنامهنگاران نیز به ویژه همکاران جوان ما هم روزنامهنگاری را با تبلیغات و کنشگری سیاسی اشتباه میگیرند. بیائیم حوصله به خرج دهیم و سواد رسانه ای را ارتقا بخشیم.
جناب آقای روحانی
قواعد و وظایف حرفهای روزنامهنگاری صرفنظر از نوع رسانهها بسیار روشن هستند، ما نمیتوانیم غیر اخلاقی عمل کنیم، نمیتوانیم زير نفوذ باشيم و نمیتوانیم با روحيه قدرتپذيري رفتار كنيم. اين حق ما است كه مانع فساد شویم و از ظلم و بيعدالتي جلوگيري كنیم.
اما تصریح میکنم دولتها هم به نيابت از آرای میلیونی كه مردم به آنها میدهند؛ حق مديريت اطلاعات را دارند؛ روزنامهنگاران به حق مدیریت اطلاعات از سوی دولتها احترام میگذارند، اما بحث روزنامهنگاران، حق دانستن است و اين حق كه رصد كنند آيا مديريت اطلاعات از سوی دولتها، داراي شفافيت لازم هست يا دارد در اجرا به خطا ميرود.
روزنامهنگاران حرفهای در اعمال و بهره وري از آزادي متعهدانه عمل میکنند؛ اما اجراي نمايندگي دولتها هم بايد شفاف و قابل حسابرسي باشد و این دیدهبانی وظیفه آشکار روزنامهنگاری است.
ما نه دشمن دولت هستيم و نه دوست دولت، با ما مهربانتر باشید، شما که این میهن را در علیرغم هزاران دشواری طبیعی و تحمیلی به پیش میبرید، بپذیرید که رابطه ما رقابت وفادارانه و رفتار متعهدانه نسبت به قواعد بازي است.
جناب رئیسجمهور بیائید فاصله روزنامه نگاری با دولت را با تدوین سياست ارتباطي و رسانهاي برای دولت و نه برای رسانهها پر کنید.
همکاران من در برابر صدها رسانه ریز و درشت که در خارج از مرزهای ایران فعالیت میکنند، به روشنگری حرفهای و منتقدانه مشغول هستند، تردیدی نداشته نباشید که رو ح حاکم بر روزنامهنگاری ایران، دین دوستی و میهندوستی است.
جناب دکتر روحانی
شما که قانون دسترسي آزاد به اطلاعات را آذرماه 93 در هيأت دولت تصويب و براي اجرا به دستگاههاي ذيربط ابلاغ کردید، کمک کنید تا سواد رسانه ای از کانالهایی که در اختیار دارید و با تکیه به ابزارهایی که دارید به دستور جلسهای ملی تبدیل شود.
شما همکاران کارکشتهای در عرصه ارتباطات و رسانهها دارید، آنها این توان را دارند تا با همکاری رسانهها ادبیات آموزشی سواد رسانه ای را تهیه و از مجاری ذیربط به جریان بیندازند.
آقای رئیس جمهور
ایدههای تازه عموما از سه کانون اشاعه مییابند: نهادهای آموزشی، نهادهای رسانهای و نهادهای مدنی.
شما میتوانید از طریق وزرای خود، نهاد آموزشی مشتمل بر مدارس و دانشگاههای کشور را متوجه عرصه سواد رسانهای کنید.
ما رسانهها نیز به شکل مستقل، علیرغم نداشتن نهاد مدنی فراگیر - که دلایلش را میدانید - نقشمان را در این زمینه ایفا خواهیم کرد.
سواد رسانه ای میتواند ابزار اعاده عدالت اجتماعی باشد.
برایتان از صمیم قلب آرزوی بهروزی دارم و بسیار سپاسگزارم که وقتتان را در اختیارم گذاشتید.