كولرهاي گازي ، قاتلان برق!

 
شدت مصرف انرژي در ايران بسيار بالاتر از استانداردهاي جهاني است كه نشان از مصرف بي رويه انرژي در بخش هاي مختلف جامعه دارد.

در طول سالهاي اخير نيز، مصرف برق در بخشهاي مختلف با رشد چشم گيري روبرو بوده است. رشد حدود 10 درصدي مصرف برق ايران در مقايسه با متوسط جهاني كه 2 تا 3 درصد است، صنعت برق را در خصوص سرمايه گذاري و احداث نيروگاه و شبكه هاي انتقال و توزيع نيروي برق با مشكل مواجه نموده است.

سرمايه گذاري سالانه حدود 40 هزار ميليارد ريال براي ايجاد تاسيسات توليد، انتقال و توزيع نيروي برق و استفاده از بخش عمده اي از آنها تنها در 4ساعت زمان اوج بار، مشكلات عديده اي را براي صنعت برق به وجود آورده است. ايامي از سال و نيز ساعاتي از شبانه روز داراي بيشترين مصرف انرژي الكتريكي است كه به آن روزهاي اوج مصرف سال وساعات اوج بار گفته مي شود و عموما اين مصارف اوج، در فصل تابستان از حدود اواسط تيرماه تا اواسط شهريورماه است كه متاثر از استفاده انبوه وسايل سرمايشي است.

سيستم هاي سرمايشي كه در ايران مورد استفاده قرار مي گيرد، در نقاط مختلف متفاوت هستند. از جمله اين سيستم ها كه عمدتا در مناطق جنوب و شمال كشور به  علت آب و هواي گرم و مرطوب مورد استفاده قرار مي گيرد، كولر گازي است.

حدود 70 درصد از خانوارهاي ايراني در فصل گرما از كولرهاي آبي و يا گازي براي خنك كردن محيط زندگي خود استفاده مي كنند. توان كولرهاي آبي در حدود 500 وات و در مورد كولرهاي گازي بالغ بر 2 هزار وات است.

كولرهاي آبي در مناطقي كه رطوبت هوا بالا است، مانند شمال و جنوب كشور از كارايي خوبي برخوردار نيستند؛ لذا در اين مناطق از كولرهاي گازي به طور گسترده استفاده مي شود؛ ليكن در مناطقي كه شرايط آب و هوايي براي استفاده از كولر آبي مساعد است، استفاده از كولر گازي اشتباه است. در حاليكه هم اكنون استفاده از اين كولرها به طور گسترده در كلان شهرهايي نظير تهران كه كولر آبي مي تواند نياز مردم را برطرف كند، به وفور يافت مي شود.

اين در حالي است كه مصرف بي‌رويه برق كولرهاي گازي و استفاده از اين تجهيزات سرمايشي توسط مشتركان در مكانهاي نامناسب، روند افزايش مصرف برق در ساعات روز را افزايش داده و جابجايي پيك مصرف از شب به روز را بعنوان يكي از دغدغه هاي وزارت نيرو مطرح كرده است.

به هرحال اگرچه توصيه مي شود كه در مناطق غيرگرمسير از استفاده كولرهاي گازي پرهيز شود، اما مصرف برق اين تجهيزات سرمايشي حتي در مناطق گرمسير نيز مي تواند با به كار بستن روش هايي ساده كاهش يابد.

يكي از اين راهها، نصب اينورتر در كولرهاي گازي پنجره اي است كه باعث افزايش راندمان آنها مي شود، ضمن اينكه تميز بودن كندانسور كولر به لحاظ عبور جريان هوا نيز تا ميزان زيادي از جريان برق مصرفي كولر مي كاهد. از سوي ديگر، نصب كندانسور كولرهاي گازي در سايه باعث جلوگيري از اتلاف ميزان قابل توجهي از انرژي مصرفي خواهد شد.

همچنين در صورت امكان بايد كولرهاي گازي را در مسير باد نصب كرد؛ چراكه اين كار باعث انتقال حرارت بهتر در كندانسور شده و در نتيجه افزايش بازده و كاهش مصرف انرژي را حاصل خواهد كرد.

در اين ميان توصيه هاي ديگري نيز وجود دارد كه از جمله آن مي توان درزگيري مناسب اطراف كولر، قرار نداشتن در معرض تابش مستقيم خورشيد، سرويس به موقع و تميز نمودن فيلترهاي هوا و رادياتور اشاره كرد كه تاثير بسزايي در كاهش مصرف انرژي الكتريكي دارند.

جالب است كه به اين نكته توجه كرد كه برق مصرفي كولرهاي گازي همزمان با استفاده از لامپهاي كم مصرف به دليل تشعشع حرارتي كمتر، به ميزان قابل توجهي كاهش مي يابد. البته استفاده بي مورد و يا همزمان از وسايل خانگي گرمازا از جمله اجاق گاز و سماور باعث افزايش بار گرمايي مي شود و اين امر، زمان كار كولر گازي را جهت رسيدن به برودت مطلوب افزايش داده و در نتيجه منجر به مصرف بيش از اندازه انرژي الكتريكي در كولر گازي خواهد شد.