خون پیر، مغز را آلزایمری می‌کند!

پژوهش جدیدی نشان می‌دهد عواملی در خون موش‌های مسن وجود دارد که می‌تواند تشکیل پلاک‌های مغزی مرتبط با آلزایمر را سرعت بخشد و باعث اختلال حافظه شود. این در حالی است که خون جوان حاوی ترکیبات محافظتی است که مانع از پیشرفت بیماری می‌شود.

بیماری آلزایمر، شایع‌ترین علت زوال عقل در جهان، با تجمع پروتئین‌های مضر به نام آمیلوئید بتا در مغز شناخته می‌شود. این پروتئین‌ها پلاک تشکیل می‌دهند.

به گزارش ایرنا به نقل از سای‌تِک‌دِیلی، پلاک‌ها توده‌هایی چسبنده‌ هستند که مانند زباله در فضای بین سلول‌های عصبی جمع می‌شوند و ارتباط بین آن‌ها را مختل می‌کنند. شواهد جدید نشان می‌دهد این پروتئین‌ها در خون نیز وجود دارند و این پرسش را ایجاد می‌کنند: آیا عوامل موجود در خون می‌توانند بر پیشرفت بیماری تأثیر بگذارند؟

آزمایشی تعیین‌کننده: نقش خونِ پیر و جوان

گروهی بین‌المللی از پژوهشگران مؤسسه سلامت مغز آمریکای لاتین (BrainLat) در دانشگاه آدولفو ایبانز، مؤسسه ملیسا (MELISA)، مرکز علوم بهداشتی دانشگاه تگزاس در هوستون و دانشگاه بزرگ (Universidad Mayor) در شیلی، برای پاسخ به این پرسش با یکدیگر همکاری کردند.

آن‌ها از موش‌های مهندسی‌شده ژنتیکی که به طور ویژه برای مطالعه آلزایمر طراحی شده‌اند، استفاده کردند. این موش‌ها (مدل Tg۲۵۷۶) به گونه‌ای تغییر ژنتیکی یافته‌اند که در مغزشان پروتئین‌های مضر آلزایمر ساخته می‌شود.

به مدت ۳۰ هفته، به این موش‌ها به‌طور هفتگی خون موش‌های پیر یا جوان تزریق شد تا تأثیر مواد خونی بر مغز آن‌ها بررسی شود.

یافته‌های کلیدی: از اختلال حافظه تا آشفتگی در مغز

تأثیر خون پیر : خون موش‌های مسن، تشکیل پلاک‌های مضر را در مغز تسریع کرد و به اختلال آشکار در حافظه منجر شد.

تأثیر خون جوان : در مقابل، خون موش‌های جوان اثرات محافظتی از خود نشان داد و گویا از مغز در برابر پیشرفت سریع آسیب محافظت می‌کند.

بررسی گسترده پروتئین‌های مغز

پژوهشگران با روشی پیشرفته به نام تجزیه پروتئومی (که به صورت هم‌زمان، صدها پروتئین در یک بافت را به صورت کامل بررسی می‌کند) مغز موش‌ها را تحلیل کردند. این بررسی نشان داد سطح بیش از ۲۵۰ پروتئین کلیدی تغییر کرده است. بسیاری از این پروتئین‌ها در عملکرد سیناپسی (یعنی سلامت و کارآیی ارتباطات بین سلول‌های عصبی) و نیز در سامانه‌های سیگنال‌دهی مغز که خُلق، حافظه و پاسخ به استرس را تنظیم می‌کنند، نقش دارند.

اهمیت همکاری علمی و فناوری پیشرفته

کلودیا دوران آنیوتز (Claudia Durán-Aniotz)، از اعضای گروه پژوهشی، توضیح می‌دهد: این همکاری نشان می‌دهد عوامل موجود در خون می‌توانند محیط مغز را تغییر دهند و بیماری را پیش ببرند. این یافته راه را برای جست‌وجوی درمان‌های جدید بر اساس محور خون- مغز باز می‌کند.

دستگاه فوق‌پیشرفته timsTOF Pro2 که یک شناساگر مولکولی بسیار حساس است، امکان این تحلیل دقیق پروتئینی را فراهم کرد. مائوریسیو هرناندز (Mauricio Hernández)، متخصص این فناوری، می‌گوید: خوشحالیم که با تجهیزات پیشرفته‌مان توانسته‌ایم به چنین مطالعه مهمی کمک کنیم.

چشم‌انداز آینده: هدف گیری عوامل خونی

این مطالعه از این ایده حمایت می‌کند که عوامل موجود در خون می‌توانند به صورت مستقیم بر پیشرفت آلزایمر تأثیر بگذارند. گام بعدی دانشمندان، شناسایی دقیقِ همین عوامل (مثل پروتئین‌های خاص یا سایر مولکول‌ها) در خونِ پیر و بررسی امکان تولید داروهایی برای خنثی‌کردن اثر آن‌ها یا تقویت اثرات محافظتی خون جوان خواهد بود.

این پژوهش در مجله اِیجینگ/ Aging منتشر شده است.

بیشتر بخوانید:

آلزایمر را فراری دهید و مغزتان را تا 120 سالگی جوان نگه دارید

شاید باور نکنید اما این علامت نشانه‌ اولیه آلزایمر است

تماشاخانه

دو دقیقه «خشونت واقعی و بی‌رحم» در سینمای گانگستری (تماشا کنید)

بحرین چگونه از ایران جدا شد ؟ نزدیک به ۲۰۰ سال کشمکش ؛ از مرگ کریم‌خان زند تا مصاحبه عجیب شاه / وقتی شاه نگران جزایر سه‌گانه بود (فیلم)

فیلم های دیگر