در حالی که به پایان ماه دوم فصل پاییز نزدیک میشویم در انتظار افزایش دما، صاف شدن هوا و حتی افرایش احتمال نزولات جوی هستیم. با این حال تقریباً در همه استانهای کشور از نزولات جوی خبری نیست و در حالی که کشور به سمت یک خشکسالی طولانی پیش میرود ظاهراً برنامه مدونی از طرف دولت و شوراهای عریض و طویل موازی جهت کنترل و یا کاهش اثرات این پدیده دیده نمیشود. خوزستان یکی از استانهایی است که بیشتر از بقیه جاها در معرض آسیب است.
به گزارش فرارو، خشکسالیهای متوالی، عدم برنامه ریزی و نظارت بر سدسازیها و نبود دیپلماسی زیست محیطی با کشورهای همسایه بخصوص عراق و ترکیه سبب شده اکوسیستم غرب کشور دچار تغییرات اقلیمی شده و نه تنها در تابستان بلکه در پاییز و زمستان گرد و خاک مهمان خانواده های خوزستانیها گردد. بجز گرد و خاک، در ماههای اخیر دود ناشی از خودسوزی و خوداشتعالی تالاب هورالعظیم نفس هموطنان خوزستانی را به شماره انداخته است. مسولان مربوطه آیا از خسارات و تبعات این آلودگی هوا مطلع هستند؟ اگر مطلع هستند چرا کاری نمیکنند؟ حتما از عوارض آن خبر دارند که رای به تعطیلی مدارس و گروههای حساس میدهند.
اخیراً کارگروه اضطرار آلودگی هوای استان خوزستان گفته است که «فعالیت مدارس مقطع ابتدایی و متوسطه دوره اول شهرهای خوزستان (به استثنای ایذه، باغملک، دزپارت، صیدون، لالی، بخش الوار گرمسیری اندیمشک و بخش سردشت دزفول) بدلیل آلودگی هوا تا پایان آبان ماه غیرحضوری میباشد». آیا مسولین محترم از تبعات غیر حضوری برگزار شدن کلاسهای درس خبر دارند؟ آیا از متوسط نمرات دانشآموزان خوزستانی مطلع هستند؟ آیا میدانند که خوزستان در بین استانهای کشور رتبه ۳۰ را بدست آورده است؟ آیا میدانند که خوزستان از آخر سوم شده است؟ اگر میدانند چرا فکری به حال تعطیلی مدارس به دلیل آلودگی هوا نمیکنند؟
بنا به گفته مدیرکل آموزش و پرورش خوزستان، به دلیل آلودگی هوا مدارس خوزستان از ابتدای مهرماه امسال تاکنون یکسوم روزهای سال تحصیلی تعطیل بودهاند. این درحالی است که بهترین ماهها برای تدریس و آموزش همان سه ماهه اول سال تحصیلی است که هم دانشآموزان انرژی لازم را برای یادگیری دارند و هم مباحث پیش نیاز تدریس خواهند شد. با این اوصاف آیا امیدی به بهبود وضع تحصیلی دانشآموزان وجود دارد؟ اگر چه این تصمیمات با هدف حفظ سلامت دانش آموزان انجام میشود اما آیا به تبعات افت تحصیلی توجه میشود؟ بنا به گفته معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اهواز «طی یکسال گذشته یک هزار و ۶۲۴ مورد مرگ بر اثر آلودگی هوا در استان ثبت شده است».
همینطور در چند ماه اخیر تنها در دو روز هوای شهرستانهای اهواز، دشت آزادگان و هویزه سالم بوده است که سبب شده ۲۲ هزار بیمار بر اثر آلودگی هوا به بیمارستانهای استان مراجعه کردند. در کنار اینها و در شرایطی که مسولین دولتی از شرایط اقتصادی سخت کشور سخن میگویند فقط در همین خوزستان بنا به گفته معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی اهواز آلودگی هوا چیزی قریب به ۴۲۷ میلیون دلار خسارت مالی به بخش سلامت استان زده است. همچنین شهردار اهواز از کاهش اعتبار درآمدی ۳.۸ همتی درآمدهای شهرداری به دلیل آلودگی خبر داده است.
همچنین عوارض ناشی از آلودگی هوا و استنشاق دود ناشی از آن سبب بروز انواع بیماریهای تنفسی و قلبی در افراد و گروههای حساس و بخصوص کودکان شده است. اگر چه در سالهای اخیر با وجود فعال شدن شرکت پالایش گاز هویزه تلاشهای زیادی برای کاهش آلودگی مناطق غرب کارون صورت پذیرفته، با این حال دود ناشی از سوختن تالاب و نیزارهای اطراف هورالعظیم و بخش عراقی آن عملاً سبب شده کاهش آلودگی چندان به چشم نیاید. خوزستانیها که به انتظار افت دما در فصل پاییز و زمستان بودند تا روزهای خوبی را در کنار خانواده در هوای خوش سر کنند حال باید در پستوی خانه ها مانده تا شاید از هجوم بوی نامطبوع دود در امان بمانند.
به همین منظور برای جلوگیری از این بحران لازم است دولت و دستگاههای متولی استانی هر چه سریعتر راهکارهای فوری برای کنترل بحران شامل اقدامات اطفایی ایجاد خطوط شکست آتش و توزیع ماسکهای فیلتردار بین مردم، انجام دهند. همچنین میتوان با تامین حقآبه تالاب و مرطوب نگهداشتن آن از ایجاد و پیشرفت آتش سوزی جلوگیری کرد. البته اینها راهکارهای فوری برای کنترل بحران بوده و گرنه برای ریشهکنی آن نیازمند برنامهریزی داخلی و استفاده از ظرفیتهای سازمانهای منطقهای هستیم.