هنر ژاپنی «هیکارو دورودانگو» (hikaru dorodango) از زمینهای بازی سادهی مهدکودکها به استودیوهای هنرمندان در سراسر جهان راه یافته است. این اصطلاح کمابیش به معنای «گلولهی گِل درخشان» است که توصیف بسیار دقیقی از محصول نهایی است: یک توپ سختشده از گِل که تا حد درخشندگی صیقل داده میشود. با اینکه ساختن آن نیازمند کمی زمان و تلاش است، درست کردن یک هیکارو دورودانگو در خانه بسیار ساده است.
به گزارش فرادید، هیچکس دقیق نمیداند هیکارو دورودانگو از کجا آمده، اما روشن است که بدون تلاشهای استاد روانشناسی رشد ژاپنی «فومیو کایو»، امروز چنین شناختهشده نبود.
سال ۱۹۹۹، کایو در حال بازدید از یک مهدکودک در کیوتو برای دیدن بازی کودکان بود که متوجه شد کودکان با تمرکز عمیق در حال شکل دادن خاک زمین بازی به کرههای گلی هستند. این فرآیند بهقدری دقیق و طاقتفرسا بود که حتی معلمان هم در آن مشارکت میکردند. پس از کاری سخت و طولانی، دورودانگو به داراییهای ارزشمند کودکان تبدیل میشد.
ساختن یک دورودانگو شامل یافتن خاک مناسب، ترکیب آن با آب برای تبدیل به گل، شکل دادن به آن به شکل کره و در نهایت صیقل دادن آن تا رسیدن به کمال میشود. این هنر به صبر، آزمون و خطا و خلاقیت نیاز دارد و به دلیل اثر مثبت بر رشد اولیه کودکان ستایش شده است.
در واقع، کایو دربارهی این موضوع مقالات علمی منتشر کرده و به روش سادهای رسیده که به او امکان داده این سرگرمی را در سراسر کیوتو به کودکان بشناساند. هیکارو دورودانگو سال ۲۰۰۱ از سوی شبکهی عمومی ژاپن NHK معرفی شد و از آن زمان به آرامی در سطح بینالمللی و میان بزرگسالان شناخته شده است.
هیکارو دورودانگو بهعنوان یک شکل هنری
دورودانگوی نهایی بسیار چشمگیر است. اگر بهدرستی ساخته شود، توپ باید کروی و به شکل خیرهکنندهای براق باشد. ویلیام گیبسون، نویسندهی علمیتخیلی و مقالهنویس، بهقدری شیفته این توپها شد که آنها را «اشیایی با سادگی و کمال مطلق» توصیف کرد. سایر هنرمندان جهان نیز دریافتهاند که ساختن این گلولههای گل نهتنها یک خروجی خلاقانهی عالی، بلکه یک تمرین مدیتیشن و آرامشبخش است. نمونهاش، کییوکو میکی، هنرمند ژاپنی که از انواع خاکها و رنگها برای ایجاد خمیرهای رنگی استفاده میکند و دورودانگوهایش را به تمام رنگهای رنگینکمان تبدیل میکند. او حتی در برخی از آنها سوراخ ایجاد میکند تا به شکل گلدان گل استفاده شوند.
بروس گاردنر، هنرمند دورودانگو در آلبوکرکی، نه تنها گلولههای گل متنوعی با خاکهای محلی سراسر نیومکزیکو میسازد، بلکه کارگاههای آنلاین برگزار میکند و هیکارو دورودانگو را به هنرجویان سراسر جهان آموزش میدهد. دانشآموزانی از افغانستان تا نیوزیلند این هنر را از او آموختهاند. او در یکی از مصاحبههایش گفته: «این هنر برای من یک ضرورت شده و مدیتیشن من است.»
چگونه در خانه دورودانگو بسازیم
گاردنر دستورکارهای خود برای ساخت دورودانگوی کامل را اینگونه شرح داده است. همه چیزهایی که نیاز دارید، یک الک، آب، یک پارچه نرم، کمی خاک و صبر زیاد است.
ابتدا باید گل خود را آماده کنید. خاک الکشده را به آرامی با آب ترکیب کنید تا به یک خمیر یکنواخت شبیه خمیر نان تبدیل شود.
سپس به آرامی گل را به شکل کره درآورید و تا حد امکان آب آن را فشار دهید. هنگام شکل دادن، کره را با دست خود به آرامی تکان دهید. با ادامهی کار، ذرات خاک به سطح میآیند و صاف کردن سطح را آسانتر میکنند.
وقتی توپ کمی چسبناک شد، مقدار بیشتری خاک بردارید و روی توپ بپاشید. با قسمت بیرونی پایهی انگشت شست، اضافهها را به آرامی پاک کنید. ادامه دهید تا توپ محکم شود، اما مراقب خشک شدن بیش از حد باشید وگرنه ترک میخورد.
یک دست خود را در خاکِ خشکِ الکشده بکشید. ذراتی که به دستان شما چسبیدهاند را روی توپ بمالید و این کار را تکرار کنید تا سطح آن کمی چرب شود یا دیگر خاک به آن نچسبد.
در نهایت، توپ را با یک پارچه نرم صیقل دهید. اگر توپ هنوز مرطوب است، مراقب باشید تا شکل آن خراب نشود. پس از خشک شدن کامل، میتوانید با انرژی بیشتری صیقل دهید. حتی میتوانید با یک کاسه شیشهای توپ را فشرده کنید تا سطح درخشندهتری ایجاد شود.
ممکن است چندین بار تلاش کنید تا دورودانگویی بسازید، اما شبیه یک توپ گل بینظم شود. اما بخش مهم «هیکارو دورودانگو» درک و یادگیریِ لذت بردن از فرآیند تأمل و بازگشت به کودک درون خود است.
پربیننده ترین پست همین یک ساعت اخیر