چربیهای گیاهی و حیوانی نقشهای بسیار متفاوتی در مبارزه با سرطان مرتبط با چاقی ایفا میکنند و یک مطالعه جدید نشان میدهد که مصرف چربی حیوانی، سیستم ایمنی بدن را در مقابل سرطان مختل میکند.
به گزارش ایسنا، به خوبی ثابت شده است که چاقی به طور قابل توجهی خطر ابتلا به بسیاری از انواع سرطان را افزایش میدهد، اما یک مطالعه ۱۰ ساله به تازگی نشان داده است که محرکهای چربی غذایی خاصی وجود دارند که رشد تومورها را تقویت میکنند و برخی دیگر نیز وجود دارند که این کار را نمیکنند.
دانشمندان در این مطالعه برجسته دریافتند که چربیهای حیوانی شامل کرههای حیوانی و چربی حیوانات نظیر گاو، واکنش سیستم ایمنی به تومورها را مختل میکنند، در حالی که چربیهای گیاهی مانند روغن پالم، نارگیل و زیتون این کار را نمیکنند.
محققان مرکز تحقیقات سرطان لودویگ دانشگاه پرینستون بررسی کردند که آیا میزان مشخصی از چربی (چاقی) یا نوع چربی غذایی وجود دارد که توانایی سیستم ایمنی در مبارزه با سرطان را مختل کند یا خیر. آنها گمان میکردند که نه تنها چاقی، بلکه به طور خاص چربیهای حیوانی هستند که سلولهای ایمنی را تخریب میکنند.
کار آنها در پی یک مطالعه برجسته در سال ۲۰۱۶ توسط آژانس بینالمللی تحقیقات سرطان انجام میشود که با جمعآوری دهها مطالعه، شواهد منسجمی را مبنی بر ارتباط مقادیر بالاتر چربی بدن با افزایش خطر ابتلا به حداقل ۱۳ نوع بیماری از جمله سرطان پستان، روده بزرگ و کبد یافت.
اما تیم لودویگ فکر میکرد که ممکن است موضوع ظریفتر از این باشد و با تکیه بر تحقیقات قبلی که نشان میداد چاقی چگونه مانع از توانایی سلولهای لنفوسیتهای T سیتوتوکسیک(CTL) و سلولهای کشنده طبیعی(NK) سیستم ایمنی در مبارزه با رشد سرطان میشود، دریافتند که نقش همه چربیهای دریافتی از رژیم غذایی، یکسان نیست.
در این مطالعه، موشها با رژیمهای غذایی پرچرب با کالری برابر اما منابع چربی متفاوت شامل چربی حیوانی (کره، چربی خوک و گاو) و چربی گیاهی (روغن پالم، روغن زیتون و روغن نارگیل) تغذیه شدند. پس از چاق شدن، سلولهای تومور از انواع سرطانها، از جمله روده بزرگ و ملانوما در بدن موشها کاشته شد. سپس دانشمندان سرعت رشد این تومورها را ردیابی کردند.
محققان سپس متابولیتها (مولکولهای کوچکی که هنگام تجزیه مواد مغذی توسط سلولها تولید میشوند) را تجزیه و تحلیل کردند تا بفهمند چربیهای مختلف چگونه بر سیستم ایمنی تأثیر میگذارند. آنها دریافتند که در موشهای چاقی که با چربیهای حیوانی تغذیه میشوند، متابولیتهای مضر مشتق از چربی به نام آسیلکارنیتینهای زنجیره بلند(long-chain acylcarnitines) درون سلولهای CTL و NK تجمع مییابند.
بنابراین، این مولکولها با میتوکندری سلولها (بخشهایی از سلول که انرژی تولید میکنند) تداخل ایجاد میکنند و باعث میشوند سلولهای ایمنی قدرت خود را از دست بدهند و نتوانند به طور مؤثر با سلولهای سرطانی مبارزه کنند.
در مقابل، این متابولیتهای مضر در موشهایی که چربیهای گیاهی مصرف میکردند، تجمع نیافتند و سلولهای CTL و NK آنها فعال ماندند و توانستند تومورها را جستجو و به آنها حمله کنند. ضمن اینکه رژیم غذایی مبتنی بر روغن پالم با افزایش فعالیت ژن c-Myc که تولید و استفاده از انرژی را تنظیم میکند، به حفظ عملکرد سلولهای ایمنی NK کمک کرد.
لیدیا لینچ(Lydia Lynch)، محقق ارشد این مطالعه گفت: مطالعه ما نشان میدهد که منبع چربی غذایی، نه خود چربی، عامل اصلی مؤثر بر رشد تومور در موشهای چاق است. ما دریافتیم که رژیمهای غذایی پرچرب مشتق شده از چربی خوک، گاو یا کره حیوانی، ایمنی ضد تومور را به خطر میاندازند و رشد تومور را در چندین مدل تومور موشهای چاق تسریع میکنند. در عین حال، رژیمهای غذایی مبتنی بر روغن نارگیل، روغن پالم یا روغن زیتون این اثر را بر موشهای چاق ندارند.
وی افزود: یافتههای ما پیامدهایی برای پیشگیری از سرطان و مراقبت از افرادی که با چاقی دست و پنجه نرم میکنند، دارد.
این مولکولها در سلولهای CTL باعث اختلال متابولیک عمیق در میتوکندریها شدند و عملکرد ضد توموری آنها را فلج کردند. این امر همچنین تولید عاملی (IFN-γ) را که در نهایت زرادخانه کشنده سرطان آنها را غیرفعال کرد، مختل کرد.
محققان همچنین سلولهای NK انسانی را از افراد چاق آزمایش کردند و اختلال عملکرد میتوکندری و ایمنی مشابهی را یافتند که نشان میدهد یک محرک مستقیم مرتبط با چربی وجود دارد که بر توانایی سیستم ایمنی در مبارزه با رشد سرطان تأثیر میگذارد.
لینچ میگوید: این یافتهها اهمیت رژیم غذایی را در حفظ سیستم ایمنی سالم برجسته میکند. مهمتر از همه، آنها نشان میدهند که اصلاح چربی در رژیم غذایی ممکن است نتایج را در افراد چاق تحت درمان سرطان بهبود بخشد و پیشنهاد میشود که چنین اقداماتی باید به عنوان یک مداخله غذایی بالقوه برای چنین بیمارانی از نظر بالینی ارزیابی شوند.
چاقی هنوز هم یک عامل کلیدی در خطر ابتلا به سرطان است، اما این تحقیق نشان میدهد که نقش همه چربیها برابر نیست و به نظر میرسد رژیم غذایی نقش فعالتری نسبت به آنچه قبلاً تصور میشد، ایفا میکند.
مطالعه این تیم در مجله Nature Metabolism منتشر شده است.