عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، برای شرکت در اجلاس سازمان همکاری شانگهای (SCO) در کنار شرکای کلیدی از جمله روسیه، به چین سفر کرده است؛ لحظهای مهم در اتحاد رو به رشد تهران با پکن پس از حمله نظامی اخیر اسرائیل و آمریکا به ایران.
به گزارش عصرایران، وبگاه مجله " نیوزویک" با این مقدمه نوشت:
سفر عراقچی به چین چند روز پس از آتش بس جنگ 12 روزه، همسویی استراتژیک تهران - پکن را برجسته میکند، زیرا چین به خرید نفت ایران و انتقال مواد مرتبط با تولید موشک و سیستمهای دفاع هوایی به تهران ادامه میدهد، در حالی که حضور روسیه (نیز در این دیدار) نشاندهنده علاقه مشترک مسکو به چالش کشیدن نفوذ ایالات متحده در منطقه است.
همکاری رو به رشد ایران با چین پس از درگیری اخیرش با اسرائیل - و حملات ایالات متحده به اهداف هستهای ایران - بر نفوذ رو به گسترش پکن در خاورمیانه تاکید میکند.
حمایت چین، پشتوانه اقتصادی و نظامی مهمی را برای ایران فراهم میکند که میتواند تحریمها و تلاشهای "مهار" به رهبری ایالات متحده را تضعیف کند. برای واشنگتن، این امر نفوذ آمریکا را در منطقهای که برای انرژی و امنیت جهانی حیاتی است، به چالش میکشد. دخالت عمیقتر چین، اهداف استراتژیک آن را پیش میبرد و در عین حال تلاشهای ایالات متحده برای حفظ سلطه در خاورمیانه را پیچیدهتر میکند.
سفر عراقچی به چین، بستری مناسب برای تهران فراهم میکند تا روایت منطقهای خود را تغییر دهد و همسویی فزاینده خود با پکن را به نمایش بگذارد. انتظار میرود ایران از این فرصت برای حمایت از هماهنگی امنیتی گستردهتر بین اتحادها و تعمیق همکاری خود با رهبری چین استفاده کند.
در این سفر قرار است عراقچی با "وانگ یی"، وزیر امور خارجه چین و دیگر رهبران شرکتکننده در اجلاس سازمان همکاری شانگهای، از جمله "سرگئی لاوروف" وزیر امور خارجه روسیه، مذاکره کند.
پس از آتشبس بین ایران و اسرائیل در 24 ژوئن گذشته، گزارشهای متعددی - از جمله گزارشهای "میدل ایست آی" و "اسرائیل هیوم" - نشان میدهد که ایران سامانههای موشکی زمین به هوای (SAM) ساخت چین را که بهای آن با نفت پرداخت شده است، دریافت کرده است.
در حالی که سفارت چین (در اسرائیل) رسما هرگونه فروش سلاح به کشورهایی که "درگیر جنگ هستند" را تکذیب کرده است، اما وزارت دفاع چین همزمان با این تکذیب، تصریح کرده که "هواپیمای J-10 را فقط به کشورهای دوست میفروشد"، زیرا ایران در بحبوحه تاخیر در تحویل سوخو-35 های روسی، به دنبال دستیابی به این جتهای جنگنده است که نشاندهنده تلاشهای تهران برای گسترش مشارکتهای نظامی خود است.
سازمان همکاری شانگهای که در سال 2001 تاسیس شد، شامل چین، روسیه، ایران، هند، پاکستان و چندین کشور آسیای میانه است و به عنوان بستری برای پکن جهت تعمیق روابط منطقهای عمل میکند.
برای ایران، عضویت در سازمان همکاری شانگهای، تعامل دیپلماتیک و اقتصادی بیشتری فراتر از نهادهای غربی ارائه میدهد و به تهران کمک میکند تا از انزوای فعلی خود عبور کند. ماه گذشته، چین میزبان وزرای دفاع سازمان همکاری شانگهای بود و بر تعهد خود برای تقویت این بلوک تاکید کرد.
وزارت امور خارجه ایران اعلام کرده: "در طول این سفر، وزیر امور خارجه ایران علاوه بر شرکت در نشست وزرای امور خارجه و توضیح مواضع و دیدگاههای ایران، با وزیر امور خارجه چین و تعدادی دیگر از وزرای امور خارجه شرکتکننده در این نشست دیدار و گفتگو خواهد کرد."
"بردلی بومن" مدیر ارشد "بنیاد دفاع از دموکراسیها" در این باره معتقد است: "برای پکن، ابهام استراتژیک یک ویژگی است، نه یک نقص... که بیسروصدا جاهطلبیهای موشکی ایران را ممکن میسازد."
تهران قرار است مشارکت استراتژیک خود با پکن را گسترش دهد، روابط اقتصادی را تحکیم کند و همکاری نظامی-فنی را تعمیق بخشد. این اتحاد رو به رشد، نفوذ ایالات متحده را در سراسر خاورمیانه به چالش میکشد، حتی با وجود اینکه واشنگتن اجرای تحریمها را تشدید میکند.
در همین حال، ایالات متحده در حال تشدید همکاری با شرکای خلیج فارس و اسرائیل برای سازگاری با پویایی قدرت در حال تغییر منطقه است.