زن آخرین سنگر قانونی خود را از دست می‌دهد؟ چه اتفاقی برای مهریه می‌افتد (فیلم)

آن‌ها با اشاره به بیش از ۲۲۰۰ مرد زندانی به دلیل ناتوانی در پرداخت مهریه، این طرح را گامی در جهت عدالت برای مردان می‌دانند.

فیلم گزارش را این‌جا ببینید

عصر ایران ؛ فریده غائب ــ در نظام حقوقی که برابری جنسیتی همچنان آرمانی دور از دسترس است، مهریه برای بسیاری از زنان ایرانی تنها ابزار قانونی برای حفظ حقوقشان محسوب می‌شود. اما حالا، طرحی در مجلس شورای اسلامی در حال بررسی است که می‌خواهد این سنگر را نیز محدود کند.

بر اساس این طرح، تنها مهریه تا سقف ۱۴ سکه بهار آزادی ضمانت کیفری خواهد داشت. این یعنی دیگر خبری از زندان برای عدم پرداخت مهریه‌های بالاتر نیست و در بهترین حالت، شاید پابند الکترونیکی برای بدهکار در نظر گرفته شود. برای مبالغ بیشتر، زنان تنها می‌توانند از طریق دعوای حقوقی در دادگاه‌ها پیگیر حقوق خود باشند.

موافقان و مخالفان چه می‌گویند؟

موافقان طرح معتقدند این قانون به «پایان زندان مهریه» و جلوگیری از مهریه‌های نجومی منجر می‌شود. آن‌ها با اشاره به بیش از ۲۲۰۰ مرد زندانی به دلیل ناتوانی در پرداخت مهریه، این طرح را گامی در جهت عدالت برای مردان می‌دانند.

اما مخالفان می‌پرسند: عدالت برای چه کسی؟ در ساختاری که زنان برای خروج از کشور، اشتغال، تحصیل و حتی طلاق به اجازه همسر نیاز دارند، مهریه اغلب تنها ابزار چانه‌زنی آن‌ها در برابر نابرابری‌های قانونی است. وقتی قانون از تقسیم عادلانه اموال پس از طلاق، حمایت در برابر خشونت خانگی یا به رسمیت شناختن زحمات زنان در خانه و خانواده حمایت نمی‌کند، مهریه به عنوان آخرین پناهگاه حقوقی زنان عمل می‌کند.

مهریه: حق یا ابزار فشار؟

در جهانی ایده‌آل و برابر، شاید مهریه به ابزاری برای فشار تبدیل نشود. اما در واقعیت نابرابر کنونی، مهریه برای بسیاری از زنان قدرتی است که آن‌ها را از بی‌پناهی نجات می‌دهد. کاهش سقف مهریه بدون اصلاح قوانین بنیادین مانند حق طلاق، حق حضانت، حق خروج از کشور، حق اشتغال، حق تحصیل و تقسیم عادلانه اموال پس از طلاق، نه‌تنها مشکلی را حل نمی‌کند، بلکه زنان را در برابر نابرابری‌های موجود خلع سلاح‌تر می‌کند.

راهکار چیست؟

کارشناسان معتقدند هرگونه اصلاح در قانون مهریه باید با بازنگری جامع در قوانین مرتبط با حقوق زنان همراه باشد. تا زمانی که این اصلاحات بنیادین محقق نشود، مهریه همچنان تنها سنگری است که زنان می‌توانند در پناه آن مقاومت کنند. در جهانی که زنان هنوز برای احقاق ابتدایی‌ترین حقوق خود باید مبارزه کنند، مهریه به آن‌ها قدرت «نه گفتن» می‌دهد.