پورنوکراسی چیست؟

   عصر ایران - واژه‌ی پورنوکراسی (Pornocracy) از واژه‌های یونانی pórnē، به‌معنای «روسپی» و kratía به‌معنای «حکومت» گرفته شده است.  این واژه برای توصیف دوره‌ای به‌کار می‌رود که در آن قدرت سیاسی و مذهبی در دستان زنانی بود که از روابط شخصی و نفوذ خود برای کنترل و تعیین پاپ‌ها استفاده می‌کردند. 

   در این دوره، پاپ‌ها بیشتر تحت تأثیر و کنترل خانواده‌های اشرافی رومی بودند. این دوره، که به‌عنوان «قرن تاریک» یا «حکومت روسپیان» (Pornocracy) نیز شناخته می‌شود، به بازه‌ای در سدهٔ دهم میلادی اشاره دارد که با مرگ پاپ ژان دوازدهم در سال ۹۶۴ میلادی به پایان رسید.‌

  پورونوکراسی در واقع اشاره دارد به حکمرانی مستقیم یا غیرمستقیم زنانی که نه تنها به عنوان رهبران سیاسی بلکه به عنوان نمادهای لذت‌جویی و عیاشی در تاریخ ثبت شده‌اند.

   یکی از این شخصیت‌ها، کاترین مدیچی، همسر هنری دوم فرانسه است. وی که در قرن شانزدهم میلادی حکمران بر فرانسه را بر عهده داشت، به دلیل تمایلات جنسی آشکار و روابط متعدد خود با مردان مختلف، در تاریخ به عنوان یکی از نمادهای پورنوکراسی شناخته می‌شود. روابط جنسی و تفریحات شخصی او نیز نقشی اساسی در شکل‌دهی به قدرت سیاسی‌اش ایفا کرد. او در مجموع ۱۲ سال ملکه فرانسه و ۳۰ سال هم ملکه مادر بود و طی این ۴۲ سال نفوذ چشمگیری بر شوهر و سه پسرش داشت که به ترتیب پادشاه فرانسه بودند.‌ 

   این نوع حکمرانی که از جذابیت‌های جنسی به‌عنوان ابزاری برای تأثیرگذاری در سیاست استفاده می‌کند، پیشینه‌ای طولانی دارد. از بسیاری از ملکه‌ها و زنان سلطنتی گرفته تا شخصیت‌های دیگر در تاریخ که بر اساس روابط شخصی و جنسی خود قدرت‌های سیاسی را شکل داده‌اند، همه و همه در روند تاریخیِ ایجاد مفهومی به نام پورنوکراسی سهیم بوده‌اند. این پدیده همچنین در طول زمان به‌طور غیرمستقیم تأثیرگذار بر روند‌های اجتماعی و فرهنگی شده است.

   روش‌های پورنوکراتیک در سیاست و حکمرانی، معمولا در همه‌ی زمان‌ها و مکان‌ها گهگاه استفاده شده‌اند.‌ مثلا در قرن بیستم عروس وینستون چرچیل، پاملا هریمن، با برقراری روابط نزدیک با سیاستمداران و مقامات دولتی، بویژه در ایالات متحده، اطلاعات حساس را به‌دست می‌آورد و بر تصمیم‌گیری‌های سیاسی تأثیر می‌گذاشت.

پاملا هریمن

   نهادهای اطلاعاتی و امنیتی نیز در سراسر دنیا، کم‌وبیش از روش‌های پورنوکراتیک برای کسب اطلاعات از رجال سیاسی و نظامی کشورهای دشمن و یا حتی دوست استفاده می‌کنند. چنین شیوه‌ای، که در سیاست داخلی کشورهای گوناگون برای زمین‌زدن رقبا نیز به کار می‌رود، در حقیقت مبتنی بر روسپی‌گریِ سیاسی است. جاسوسه‌ها نقش مهمی در این فرایند دارند چراکه قدرت در اکثر کشورهای جهان هنوز عمدتا در اختیار مردان است.

   واژه‌ی "پرستو" نیز، که در ادبیات سیاسی ایرانی کاربرد پیدا کرده، در اشاره به روش‌های پورنوکراتیک در حوزۀ سیاسی به کار می‌رود. پرستو، به زنی گفته می‌شود که وارد روابط عاطفی و عمدتا با دولتمردان یا سیاستمداران مذکر می‌شود تا کارفرمایانش از این طریق اطلاعاتی ارزشمند به دست آورند یا به نحوی از آن‌ها برای مقاصد سیاسی بهره‌برداری کنند.

    واژه‌ی "پرستو" در واقع معادل واژه‌های honeypot و honey trap است. در عبارت "honeypot"، واژه‌ی "pot" به معنای "ظرف" یا "گلدان" است.  "honeypot" به طور کلی به معنای چیزی است که برای جذب و فریب دیگران به کار می‌رود، به‌ویژه برای جمع‌آوری اطلاعات یا اعمال نفوذ. 

   به عبارت ساده‌تر، "honey pot" به چیزی یا فردی گفته می‌شود که به‌طور خاص برای جذب افراد به قصد فریب یا جاسوسی طراحی شده است. در واقع "honey" (عسل) نماد جذابیت و شیرینی است که باعث جذب افراد می‌شود، و "pot" (گلدان یا ظرف) به‌طور استعاری به محلی اشاره دارد که این جذابیت یا فریب در آن جمع می‌شود.

سامانتا مورتون در نقش کاتین مدیچی در سریال "ملکه اهریمنی"

   در اصطلاحات جاسوسی یا روابط سیاسی، این عبارت معمولاً به زنانی اشاره دارد که برای فریب و جمع‌آوری اطلاعات از سیاستمداران و سایر افراد قدرتمند به کار گرفته می‌شوند.

  کلمه‌ی "trap" نیز در زبان انگلیسی به معنای "تله" است که برای گیر انداختن یا به دام انداختن چیزی یا فردی طراحی می‌شود.‌ اما در معنای غیر فیزیکی، "trap" به شرایطی اشاره دارد که خروج از آن دشوار است. در سیاست یا روابط شخصی، "trap" می‌تواند به معنای وضعیت یا موقعیتی باشد که فرد در آن گرفتار شده و قادر به فرار از آن نیست.

   در مجموع پورنوکراسی را می‌توان به دو معنای محدود و وسیع به کار برد. پورنوکراسی در معنای محدود، یعنی حکومت روسپیان یا حکومت یک زن روسپی‌صفت (مثل مورد کاترین دو مدیچی). اما در معنای وسیع، پورنوکراسی دلالت دارد بر حکومتِ متکی بر روسپیانِ سیاسی یا حکمرانیِ متکی بر روسپی‌گریِ سیاسی.

کشفی بی‌سابقه؛ میلیون‌ها تخم غول‌پیکر در دل آتشفشان زیر اقیانوس (+عکس)

بیشتر بخوانید:

اگزیستانسیالیسم چیست؟

تماشاخانه

روایتی از فردای روزی که خرمشهر آزاد شد / همسایه رفت دیوارنوشته‌هایش ماند..! یادگاری‌هایی که هیچ‌کس تا به حال آن‌ها را ندیده است (فیلم)

بی‌عدالتی قطعی برق در ایران / فرقی نمی‌کند «جنوبِ» کجا ، تهران یا ایران ؛ هرجا باشد یعنی آنجا نابرابری است (فیلم)

فیلم های دیگر