قالیشویان تهرانی شاگردان این دو برادرند(+عکس)

محمدعلی عالمی، از ساکنان قدیمی محله صفائیه که از حدود ۶۰ سال پیش در این محله سکونت می‌کند، در باره این شغل و تاریخچه آن در چشمه‌علی می‌گوید: «نخستین قالیشویی در همین چشمه‌علی شکل گرفت.

به گزارش همشهری آنلاین، ۲ برادر به نام‌های حاج علی‌اصغر و حاج حسین که هر دو اهل همدان بودند، فرش‌ها را از در منازل جمع‌آوری می‌کردند و همین‌جا کنار چشمه‌علی می‌شستند. اینجا قبلاً دروازه و نگهبان داشت. از ساعت ۵صبح صاحبان فرش و فرش‌شوها به چشمه‌علی می‌آمدند.

این ۲برادر پایه‌گذار قالیشویی در تهران بودند و اغلب قالیشوهای دیروز و امروز این محدوده شاگردان آنها هستند. هر روز صبح فرش‌ها را چوب می‌زدند تا گرد و خاک آن گرفته شود. در اثر این کار اطراف چشمه پر از گرد و غبار می‌شد که برای ما عادی شده بود. بعد از آن دو ساعتی فرش را کنار چشمه رها می‌کردند تا خوب خیس بخورند سپس آنها را می‌شستند.

گاهی افراد خودشان صبح زود فرش‌ها را به کنار چشمه‌علی می‌آوردند و فرش‌ها را به آنها می‌سپردند و در ازای شستن فرش به آنها پول پرداخت می‌کردند. اغلب افراد برای اینکه فرش‌هایشان با فرش‌های دیگران اشتباهی نشود تا غروب کنار چشمه می‌نشستند و تفریح می‌کردند تا فرش‌ها خشک شود و آنها را با خود ببرند.»

عالمی می‌افزاید: «بعدها برادران همدانی وضع اقتصادی بهتری پیدا کردند و شست‌وشوی فرش‌ها را به ۵ پیمانکار سپردند. به همین خاطر آنها کوه را به ۵ قسمت تقسیم کردند که در کار یکدیگر تداخلی نداشته باشند. آنقدر قالیشویی در چشمه‌علی رونق گرفته بود که باروی ری را به رنگ سرخ و لاکی قالی‌ها تجسم می‌کردیم و تا غروب هم این فرش‌ها روی کوه قرار داشتند تا با نور آفتاب خشک شده و تابش آفتاب جلای بیشتری به آنها بدهد.

 تا قبل از غروب آفتاب دیگر هیچ فرشی روی کوه باقی نمی‌ماند، اما مجدداً قبل از طلوع خورشید دوباره صدها فرش راهی چشمه‌علی می‌شدند. به مرور فرش‌فروشان بازار تهران هم فرش‌هایشان را برای شست‌وشو به چشمه‌علی می‌آوردند.

شست‌وشوی فرش باعث شد تا مشاغل دیگری نیز در چشمه‌علی رونق پیدا کنند از قبیل رفوگری، رنگرزی، بافندگی و... و. در آن زمان حدود ۳۰تا ۳۵نفر در این مشاغل کار می‌کردند. بعد از اجرایی شدن قانون ۵۵ شهرداری، فعالیت قالیشویان و شستن فرش در کنار چشمه‌علی ممنوع شد. به همین خاطر این ۲برادر در کنار مسجد ماشالله، ملکی را به کارگاه فرش‌شویی تبدیل کردند و اغلب قالیشویان امروزی شاگردان این دو برادر بودند، اما چند سالی است که هرکدام از آنها برای خودشان در حوالی ورامین و باقرشهر قالیشویی راه انداخته‌اند.»

به گفته سیدمحسن ماجدی، ری پژوه، آب چشمه‌علی وقف حضرت عبدالعظیم است. در سند تاریخی موجود در موزه شاه عبدالعظیم، آب چشمه‌علی را در سال ۱۳۲۶ به مزایده می‌گذارند و شرکت فرش ایران، سهمیه این آب را برنده می‌شود و در حقیقت از آن سال این آب به شرکت فرش ایران تعلق پیدا می‌کند. شرکت سالی ۵هزار تومان در ازای استفاده از این آب پرداخت می‌کرد.

برنج پاکستانی چگونه به سفره ایرانی‌ها رسید؟

بیشتر بخوانید:

اصفهان از نگاه یک ژاپنی در ۹۰ سال قبل

تماشاخانه

وقتی بلوچ می‌رقصد / حال خوشی که زیبایی خیره‌کننده‌ای دارد (فیلم)

وقتی سرباز اوکراینی تسلیم نشد / شجاعتی باور نکردنی که پهپاد روسی آن را ضبط کرد (فیلم)

فیلم های دیگر