عصر ایران ؛ نهال موسوی - اکران نوروزی فیلمهای سینمای ایران چند روز است که آغاز شده و 8 فیلم در این لیست قرار دارند اما نکته عجیب و قابل تامل فروش بسیار کم فیلم برنده آرای بهترین فیلم از نگاه تماشاگران جشنواره فیلم فجر در این میان است.
در سالهای قبل همواره فیلم منتخب تماشاگران در جشنواره فیلم فجر یکی از فیلمهای پرفروش اکران در سال بعد بوده است اما حال چرا برای فیلم پیشمرگ برنده بهترین فیلم از نگاه مخاطبان در جشنواره چهل و سوم چنین اتفاقی رخ نداده است؟! حتی به دلیل همین رای مخاطبان جشنواره فجر فیلم انتخاب شده به راحتی اکران نوروزی را میگیرد.
اگر یک دهه به عقب برگردیم، فیلمهایی همچون «حوض نقاشی»، «هیس دخترها فریاد نمیزنند»، «شیار ۱۴۳»، «خط ویژه»، «مغزهای کوچک زنگ زده» و «متری شیشونیم» به یاد میآیند که به عنوان بهترین فیلم تماشاگران جشنواره فجر انتخاب شدند و هنگام اکران عمومی علاوه بر اینکه تعداد تماشاگر قابل توجهی داشتند، در فهرست پرفروشهای سال هم قرار میگرفتند اما فیلم «پیشمرگ» از چنین موقعیتی بسیار دور است.
در میان 8 فیلم اکران نوروزی امسال فیلم پیشمرگ تا به امروز با تعداد 16 هزار مخاطب در واقع رتبه هفتم فروش را دارد و جز 2 فیلم آخر جدول است. البته علی غفاری کارگردان این فیلم به تازگی از نحوه اکران فیلم و وضعیت تبلیغات آن گله کرده و عرصه رقابت را در سینما برای این فیلم و به طور کلی فیلمهای دفاع مقدسی غیرمنصفانه و نابرابر دانسته است.
اما واقعیت رخ داده انگار ربطی به نحوه اکران فیلم، تبلیغات و ... ندارد بلکه ریشه آنرا باید در جای دیگری پیدا کرد.
پیرامون معرفی بهترین فیلم از نگاه مردم، از همان شب اختتامیه حرف و حدیثهایی به وجود آمد، که در این زمینه علی آشتیانیپور - مدیر جایزه مردمی جشنواره فیلم فجر - به ایسنا گفته بود: روند رأیگیری امسال با آنچه در گذشته توسط خانه سینما انجام میشد نه تنها تفاوتی نداشت بلکه حتی دقیقتر هم شده و این شیوه از بروز هر تخلفی جلوگیری میکند و همه اطلاعات در آن قابل وصول است. منتها درباره فیلم «پیشمرگ» میتوان گفت که میزان رأیهای "پسندیدم" آن بسیار بالاتر بوده (این گزینه امتیاز بیشتری هم دارد) و شاید به تعداد کمتر تماشاگرانش غلبه کرد.
باید به علی آشتیانی پور و مسئولان مربوطه در جشنواره فجر و سازمان سینمایی گفت این چه مکانیزم رای گیری است که خروجی آن با آنچه در واقعیت رخ میدهد این اندازه دور از هم است؟ مگر میشود یک فیلم بیشترین آرا در جشنواره فیلم فجر را به خود اختصاص دهد اما در اکران عمومی تا این اندازه از دید مخاطب دور بماند؟
در این رابطه چند فرضیه و نکته اساسی به میان میآید: اول، شیوه رای گیری در جشنواره فیلم فجر مشکل دارد و طبعا خطایی بزرگ رخ داده و حق یک فیلم دیگر پایمال شده است.
دوم، مخاطبان جشنواره فیلم فجر با مخاطبان اکران عمومی فرق دارند، اگر چنین چیزی را هم در نظر بگیریم که اصلا ماهیت این جایزهای که در جشنواره فیلم فجر اهدا میشود کاملا زیر سوال میرود و حتی بهتر است اسم آنرا تغییر دهند.
سوم، مخاطبان جامعه به انتخاب جشنواره فجر هیچ اهمیتی نمیدهند و سعی میکنند بر اساس متر و معیارهای دیگری فیلم خود را برای دیدن در سینما انتخاب کنند، این گزینه دور از ذهن نیست ولی همانگونه که پیشتر اشاره شد اتفاقا فیلمهای برنده در بخش انتخاب مردمی جشنواره فجر همیشه در اکران عمومی هم مورد توجه قرار میگرفتند.
یا همین امسال فیلم موسی کلیم الله و رها که در اکران نوروزی رتبه دوم و سوم فروش را دارند در همان رای گیری جشنواره فیلم برای انتخاب بهترین فیلم رها رتبه دوم را داشت و موسی کلیم الله رتبه سوم. به طور اخص رها که جایزه بهترین فیلم اول در جشنواره فجر شده است الان در اکران نوروزی با توجه به اینکه فیلم کمدی نیست و درام اجتماعی است از فروش نسبتا خوبی برخوردار است.
بهرجهت آنچه مهم است این است که این اتفاق را باید جدی گرفت، یا مکانیزم رای گیری جشنواره فجر مشکل دارد یا مخاطبان جشنواره فجر را نباید به تماشاگران سینمای ایران تعمیم داد، یا اینکه از اساس مخاطب سینمای ایران از آچه به عنوان سینمای ایران در ادبیات رسمی وجود دارد بسیار فاصله گرفته است.
باید پیدا کرد پرتقال و پرتقال خر و پرتقال فروش را؟
گریه حاتمی کیا را فراموش نکنید
در سایتهای بینالمللی نقد فیلم هم امتیازهای جداگانه (مثلا از نگاه منتقدین و از نگاه تماشاگران) برای فیلمها اعلام میشود که بعضاً با یکدیگر بسیار متفاوت است.
بعید است نویسنده محترم از این مسائل بیاطلاع باشند.