کوروش هخامنشی

مورخان روز سوم ارخسمنو را برابر با هفتم آبان دانسته‌اند؛ روزی که نه‌تنها در ایران، بلکه در گوشه‌وکنار جهان به‌ عنوان روز بزرگداشت کوروش شناخته می‌شود. اهمیت این پادشاه هخامنشی چنان ژرف و جهان‌شمول است که قرن‌ها پیش، هرودوت، پدر تاریخ، نوشت: «در میان پارسیان، هرگز کسی نخواهد توانست خود را با کوروش بسنجد.» و حقیقت آن است که پس از گذشت بیش از دو هزار و پانصد سال، هنوز هیچ فردی در تاریخ ایران نتوانسته با عظمت، جایگاه و مقبولیت جهانی کوروش بزرگ برابری کند.

چنان‌که متونِ ادبی فارسی و پژوهش‌های شاهنامه‌شناسان نشان می‌دهند، نامِ «کوروش» آن‌گونه که امروز انتظار می‌رود، در شاهنامه به ‌صورتِ صریح و مستقل حضور ندارد یا جایگاهِ برجسته‌ای نیافته است. فهمِ این پدیده برای مطالعاتِ تاریخی - ادبی حائز اهمیت است، چراکه نشان‌دهنده چگونگیِ شکل‌گیریِ حافظه تاریخی، عواملِ برجسته‌سازی یا حذف شخصیت‌ها و تعامل میان اسطوره و تاریخ در متن‌های حماسی است.

عسگری ادامه داد: کوروش در سال 539 قبل از میلاد، بابل را فتح کرد و احتمالاً تعدادی از هنرمندانی که در بابل مستقر بودند به منطقه فارس کوچانده شده و این بنا را در این مکان ساخته اند.