آیا سوراخ لایه ازون حیوانات جنوبگان را آفتاب‌سوخته می‌کند؟

سوراخ ازون بالای جنوبگان هر ساله رشد می‌کند و دوباره بسته می‌شود. با اینکه وجود یک سوراخ در این لایه اصلا ایده‌آل نیست، اما دانشمندان تقریباً می‌دانند این سوراخ چه زمانی بزرگ یا کوچک می‌شود. با‌این‌حال، ظاهرا اکنون زمان باز‌بودن این سوراخ هر ساله طولانی‌تر می‌شود و طبق مطالعه‌ای جدید که در Global Change Biology منتشر شده، این اتفاق ممکن است برای حیات‌وحش جنوبگان خطرناک باشد.

در گذشته، تخریب لایه‌ی ازون در جنوبگان معمولاً بین سپتامبر و اکتبر (شهریور تا آبان)، زمانی که ساکنان قاره معمولا کمترین فعالیت خود را دارند، به اوج خود می‌رسید. باز بودن لایه‌ی ازون مدت‌ها قبل از شروع تابستان جنوبگان، زمانی که حفاظ یخ و برف ذوب می‌شود و حیوانات به‌‌خواب‌رفته بیدار می‌شوند، پایان می‌یافت.

به گزارش زومیت، در چهار سال گذشته، این حفره در آغاز تابستان وجود داشته و تا دسامبر (آذر و دی) باقی مانده است. سوراخ سال گذشته، یکی از بزرگترین حفره‌های ثبت‌شده برای لایه‌ی ازون بود. همان‌طور که نویسندگان مطالعه اشاره می‌کنند، مشکل این است که با تخریب لایه‌ی ازون، خطر قرارگیری در‌معرض پرتو فرابنفش (UV) نیز ایجاد می‌شود.

پروفسور شارون رابینسون، نویسنده مطالعه، در بیانیه‌ای گفت: «وقتی به ماه دسامبر می‌رسیم، در نیم‌کره‌ی جنوبی، خورشید در آسمان بسیار بالاتر می‌رود و تشعشعاتی که به زمین می‌رسد، بیشتر می‌شود. در ماه دسامبر شاخص پرتو فرابنفش در جنوبگان به عدد ۱۴ می‌رسد که درمقایسه با شاخص ۶ در دوره‌ی قبل از ایجاد سوراخ، بسیار زیاد است. شاخص ۱۴ در تابستان، در [شهرهای بسیار آفتابی و گرم] سیدنی یا سن‌دیگو دیده می‌شود.»

از آنجایی که باز‌بودن لایه با بیدارشدن حیات‌وحش در جنوبگان مصادف می‌شود، رابینسون توضیح می‌دهد که این به معنای قرارگیری بیش از دو برابری حیوانات و گیاهان جنوبگان در معرض تابش فرابنفش نسبت به دهه‌ی ۱۹۷۰ است.

در انسان، افزایش قرار‌گرفتن در‌معرض پرتوهای خورشید، حداقل بدون استفاده از کرم ضد‌آفتاب فراوان، خطرناک خواهد بود. اشعه UV، به ویژه UVB، باعث آفتاب‌سوختگی، تیره‌شدن و ضخیم‌شدن لایه‌ی بیرونی پوست و سرطان ملانوما و دیگر انواع سرطان پوست می‌شود.

اگرچه اثرات دقیق پرتو فرابنفش بر حیوانات وحشی جنوبگان نامشخص است، محققان می‌گویند سوراخ دائمی ازون ممکن است به چندین طریق حیات‌وحش را تحت‌تأثیر قرار دهد. افزایش پرتوهای مضر به‌ویژه بر زندگی پنگوئن‌ها و فوک‌هایی که فصل تولید‌مثل آن‌ها در این زمان اتفاق می‌افتد، تاثیر خواهد گذاشت.

محققان مطالعه می‌گویند:«دوبرابر‌شدن اشعه‌ی ماوراء‌بنفش از اواسط اکتبر تا اوایل دسامبر ممکن است به‌طور ویژه برای حیوانات جوان مضر باشد. انعکاس تشعشعات از سطح یخ دریا، حیواناتی را که روی یخ تولید‌مثل می‌کنند، بیشتر در معرض پرتو فرابنفش قرار می‌دهد. زمان قرار‌گرفتن در معرض پرتو به احتمال زیاد مهم است.»

دریایخ یا یخ دریا، آب یخ‌بسته دریا است. این لایه از یخ ضخیم که به آسانی ذوب نمی‌شود در اطراف جنوبگان در اکوسیستم این منطقه تاثیر بسیار زیادی دارد.

پرتو فرابنفش احتمالا برای موجودات کوچک‌تر نیز مضر است، مانند پلانکتون‌ها، که ممکن است سعی کنند با ساختن «ضدآفتاب» برای خود با محیط جدید پرتابش سازگار شوند. با مجبورشدن به این کار آن‌ها انرژی ارزشمند خود را برای ساخت ضدآفتاب مصرف می‌کنند و برای کارهای دیگر انرژی کمتری می‌گذارد.

مطالعه می‌گوید برخی از موجودات ممکن است دفاع طبیعی در برابر آسیب فرابنفش داشته باشند. برای مثال پنگوئن‌های ماکارونی و راک‌هاپر دارای رنگدانه‌هایی از جمله ملانین هستند که تصور می‌شود به محافظت از چشم‌هایشان در برابر پرتوهای فرابنفش کمک می‌کند.

محققان تاکید می‌کنند که تداوم سوراخ ازون تحت‌تأثیر عوامل متعددی است و باید تمامی موارد را برای درک آن درنظرگرفت.

رابینسون در پایان گفت: «بزرگترین کاری که می‌توانیم برای کمک به جنوبگان انجام دهیم این است که در مورد تغییرات آب‌و‌هوایی اقدام کنیم، انتشار کربن را سریعا کاهش دهیم تا آتش‌سوزی‌های جنگلی کمتری داشته باشیم و فشار بیشتری بر بازیابی لایه‌ی ازون وارد نکنیم. می‌توانیم با حفظ حداکثری یخ دریا به حیوانات کمک کنیم.»

«ویلای شماره ۱۳» ؛ معماری خاص و سرسبز در شهرک زعفرانیه (+عکس)

تماشاخانه

کوروش یغمایی، خداحافظی با گل یخ (+صدا)

عذرخواهی محمدرضا شایع از حضور در برنامه علی ضیا ؛ اشتباه کردم، شرمنده

فیلم های دیگر