محققان: سطح دی‌اکسید کربن اتمسفر به بالاترین حد در 14 میلیون سال گذشته رسیده است

طبق یافته‌های دانشمندان، آثار تغییر اقلیم می‌تواند تا صدها هزار سال در اتمسفر باقی بماند و تقویت شود.

طبق یافته‌های یک پژوهش جدید، از آخرین‌باری که دی‌اکسید کربن اتمسفر زمین با سطح امروزی برابر بود، 14 میلیون سال می‌گذرد. این یافته‌ها از آینده‌ای تاریک برای اقلیم زمین خبر می‌دهند.

به گزارش دیجیاتو، این مقاله که در ژورنال Science منتشر شده، اقلیم زمین را در طول 66 میلیون سال گذشته بررسی کرده است. دانشمندان در این مطالعه به بررسی علائم زیستی و زمین‌شیمیایی گذشته‌های دور پرداخته‌اند تا از این طریق سوابق دی‌اکسید کربن را با دقتی بیشتر از همیشه تعیین کنند.

طبق نتایج این پژوهش، آخرین دورانی که غلظت دی‌اکسید کربن در اتمسفر زمین 420 بخش در میلیون (ppm) بود، به 14 تا 16 میلیون سال پیش بازمی‌گردد. در آن زمان هنوز در گرینلند یخ وجود نداشت و نیاکان انسان‌ها تازه از جنگل‌ها به دشت‌ها روانه شده بودند.

یافته‌های قبلی این تاریخ را تنها 3 تا 5 میلیون سال قبل تخمین زده بودند. تا اواخر قرن هجدهم، غلظت دی‌اکسید کربن 280 بخش در میلیون بود. این یعنی انسان‌ها عامل حدود 50 درصد گازهای گلخانه‌ای و 1.2 درجه سلسیوس افزایش دمای جهانی هستند.

با نرخ انتشار فعلی گازهای گلخانه‌ای، غلظت دی‌اکسید کربن اتمسفر تا سال 2100، به 600 تا 800 بخش در میلیون خواهد رسید. این مقدار در 30 تا 40 میلیون سال گذشته بی‌سابقه خواهد بود. در آن زمان، جنوبگان هنوز منجمد نبود و گیاهان و جانوران زمین تفاوت‌هایی اساسی با امروز داشتند.

انسان‌ها و بسیاری از گونه‌های امروزی محیط‌زیست زمانی پدیدار شدند که غلظت دی‌اکسید کربن اتمسفر به 270 تا 280 ppm رسید. امروز این غلظت برابر با زمان‌هایی است که گیاهان و حیوانات زمین تفاوتی اساسی با حیات امروز داشتند.

تعیین دی‌اکسید کربن اتمسفر در گذشته‌های بسیار دور

بسیاری از افراد با نمونه‌برداری حباب‌های هوای محبوس در لایه‌های عمیق یخ‌های قطبی و یخچال‌ها برای تعیین ترکیب گازهای اتمسفر آشنا هستند. اما این روش تنها می‌تواند تا چندصد هزار سال قبل را به دانشمندان نشان دهد.

برای بررسی گذشته‌های دورتر، اقلیم‌شناسان باستانی از «پروکسی‌ها» استفاده می‌کنند؛ ترکیبات شیمیایی برگ‌ها، کانی‌ها و پلانکتون‌های قدیمی به‌طور غیرمستقیم سطح کربن اتمسفر را در یک نقطه زمانی معین آشکار می‌کنند.

پژوهشگران می‌گویند گرم‌ترین دوره در 66 میلیون سال گذشته مربوط به 50 میلیون سال قبل است که در آن غلظت دی‌اکسید کربن 1600 بخش در میلیون و دمای جهانی 12 درجه گرم‌تر بود.

پس از آن هر دو شروع به کاهش کردند. 2.5 میلیون سال قبل، غلظت CO2 به 270 تا 280 بخش در میلیون رسید و عصرهای یخی آغاز شدند. این سطحی است که انسان‌های مدرن و بسیاری از گیاهان و جانوران کنونی در تناسب با آن تکامل پیدا کرده‌اند.

اگر غلظت کربن اتمسفر 2 برابر شود، دمای سیاره زمین می‌تواند 5 تا 8 درجه سلسیوس افزایش یابد. البته این اتفاق در طول صدها هزار سال رخ می‌دهد؛ زیرا آثار افزایش گازهای گلخانه‌ای می‌تواند زنجیره‌ای از وقایع بسیار بلندمدت را آغاز کند.

مثلاً ذوب یخ‌های قطبی توانایی زمین را برای انعکاس تابش‌های خورشیدی کاهش می‌دهد و این خود باعث افزایش بیشتر دما می‌شود. به عبارت دیگر، علائم و آثار گرمایش جهانی و درنتیجه مبارزه ما با آن‌ها، می‌توانند تا صدها هزار سال ادامه پیدا کنند.

کانال عصر ایران در تلگرام