نگرانی دانشمندان از افزایش شدید رعد و برق در قطب شمال

به گزارش روز شنبه ایرنا به نقل از تارنمای روزنامه گاردین، قطب شمال شاهد افزایش چشمگیر رعد و برق در سال ۲۰۲۱ بوده که می تواند نشانگر وضعیت غیرعادی بحران آب و هوایی باشد.

به گزارش گاردین، در منطقه ای که زمانی مشاهده رعد و برق بسیار نادر بود، در سال ۲۰۲۱ هفت هزار و ۲۷۸ مورد رعد و برق رخ داده که نزدیک به دو برابر تعداد رعد و برق های مجموع ۹ سال گذشته است.

دانشمندان می گویند هوای قطب شمال معمولا فاقد گرمای همرفتی مورد نیاز برای ایجاد رعد و برق است، بنابراین آخرین یافته‌هایی که در گزارش سالانه رعد و برق شرکت فنلاندی Vaisala (یک شرکت فنلاندی سازنده و پخش‌کننده محصولات محیط زیستی و اندازه‌گیری صنعتی) منتشر شده، دانشمندان را نسبت به بروز شرایط کنونی نگران کرده است.   

با افزایش دمای قطب شمال به میزان سه برابر میانگین جهانی، ردیابی رعد و برق در این منطقه به شاخص مهمی برای بررسی بحران آب و هوایی تبدیل شده است.

درواقع سه چیز برای ایجاد رعد و برق مورد نیاز است؛ رطوبت، ناپایداری و بالا رفتن ابرها. در این میان ناپدید شدن یخ دریاها در این قسمت از زمین بدان معنی است که آب بیشتری تبخیر شده و به رطوبت جو اضافه می شود. همزمان دماهای بالاتر و ناپایداری اتمسفر شرایط عالی برای رعد و برق ایجاد می کند. بنابراین نظارت بر چگونگی تغییر روند رعد و برق در قطب شمال می تواند چیزهای زیادی در مورد چگونگی تغییرات جوی در واکنش به تغییرات اقلیمی آشکار کند.

از طرفی، آتش‌سوزی‌های ویران‌کننده‌ای که تابستان گذشته در سراسر اروپا و آمریکای شمالی شعله‌ور شد، تا حدودی توسط رعد و برق به وجود آمد. به طور معمول کمتر از ۱۵ درصد از آتش‌سوزی‌های جنگلی سالانه به دلیل رعد و برق بروز می کند؛ آتش‌سوزی‌هایی که مساحت بیشتری را نسبت به آتش سوزی های با منشا انسانی تحت الشعاع قرار می دهد.

از سوی دیگر، اگرچه دانشمندان معتقد هستند خطر برخورد صاعقه در قطب شمال هنوز کم است، اما افزایش احتمال بروز رعد و برق می تواند تهدیدی برای جوامع ساکن در این مناطق بشمار رود، از جمله مردم ساکن تندرا که در برابر صاعقه آسیب پذیر هستند و رعد و برق می تواند زیرساخت های گوناگون را در این منطقه در معرض خطر قرار می دهد.

در ایالات متحده که در سال ۲۰۲۱ بعد از برزیل بیشترین تعداد صاعقه را داشت، بیش از ۱۹۴ میلیون مورد رعد و برق مورد ردیابی قرار گرفته و مشخص شده است که تعداد این موارد ۲۴ میلیون بیشتر از شمار رعد و برق های سال ۲۰۲۰ بوده است.

پیش از این و در سال ۲۰۱۴ نتایج یک پژوهش افزایش ۱۲ درصدی دفعات صاعقه را با هر درجه سانتیگراد افزایش دمای کره زمین پیش بینی کرده بود و دانشمندان نسبت به خطری که افزایش دما در بروز صاعقه و تهدید جوامع محلی دارد، هشدار داده بودند.