۱۱ مرداد ۱۴۰۴
به روز شده در: ۱۱ مرداد ۱۴۰۴ - ۰۸:۵۵
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۸۰۶۳۷۸
تاریخ انتشار: ۰۹:۴۶ - ۱۳-۰۷-۱۴۰۰
کد ۸۰۶۳۷۸
انتشار: ۰۹:۴۶ - ۱۳-۰۷-۱۴۰۰

ایران بهشت لاف‌زن‌ها

جامعه‌ی ایران با ابهام‌پذیری بالا بهشت لازف‌زن‌هاست؛ کسانی که هر روز یک ادّعای جدید دارند و یک وعده‌ی اجراناشدنی می‌دهند.
عصر ایران ؛ مهراب صادق‌نیا*
 
یکی از بارزترین خلقیات ما ایرانی‌ها این است که ابهام آزارمان نمی‌دهد و در مواجهه با آن بردباری زیادی داریم. پذیرش ابهام آن‌گونه که هافستد (Hofstede) معنا می‌کند عبارت است از " توان و شکیبایی افراد یک جامعه در برابر احساس ترس و تهدید در موقعیتهای غیرقطعی، مبهم، و نامعلوم."
 
از نگاه او در کشورهایی که در اجتناب از ابهام نمره‌ی بالایی دارند و به آسانی به موقعیّت‌های غیرقطعی تن نمی‌دهند، برداشت‌های کاملا رسمی از پدیده‌های فرهنگی و اجتماعی بیشتر پذیرفته می‌شود؛ 
 
اما در نقطه‌ی مقابل، در جوامعی که دارای نرخ پائینی در پرهیز از عدم اطمینان هستند، و تحمل وجود ابهام و زندگی در شرایط نامطمئن را دارند، برداشت‌های غیررسمی از پدیده‌های فرهنگی و اجتماعی شانس جولان و رشد دارد. 
 
همچینین در جوامعی که امتیاز بالا در اجتناب از ابهام دارند، یک رویکرد وظیفه‌محور و قانون‌گرایانه به روابط شهروندان حاکم است، در حالی‌که در جوامعی که نمره‌ی پائین‌تری در پرهیز از ابهام دارند، رویکرد رابطه محور و عاطفی بر این روابط حکومت می‌کند. 
 
در جامعه‌هایی مثل ایران، که به سادگی با ابهام کنار می‌آیند، رغبت چندانی برای ارزیابی نظریه‌ها و مدّعاها وجود ندارد و مردم حوصله‌ی چندانی برای سنجش آن‌چه می‌شنوند و آن‌چه با آن مواجه می‌شوند را ندارند. 
 
این جوامع ابهام را به مثابه یک واقعیت که باید با آن کنار بیایند پذیرفته‌اند. آن‌ها سخنان مبهم مسئولان خود را می‌شنوند، وعده‌های نامطمئن آن‌ها را گوش می‌دهند و به سادگی از کنار آن‌ها می‌گذرند و برای‌شان سؤال پیش نمی‌آید که این وعده‌ها چگونه و با چه فرآیندی ممکن است محقق شوند. خوانش‌های سراسر ابهام از دین و تعالیم مذهبی را در رسانه‌های رسمی و غیررسمی می‌شنوند، و در برابر این سخنان نامطمئن آشفته نمی‌شوند. 
 
این همه کرامت برای این و آن گزارش داده می‌شود ولی کسی از ابهام موجود در این گزارش‌ها خم به ابرو نمی‌آورد و نمی‌پرسد که چطور؟ و یا فلان سخنرانِ رسمی در رسانه‌ی ملّی می‌گوید احتمالاً امام زمان خودش ویروس کرونا را درست کرده است تا شیعیان را امتحان کند و ببیند کی در این شرایط، از ترس بیماری در پیاده روی اربعین شرکت می‌کند، و مجری تلویزیون به همراه بینندگان از این همه بی‌اطمینانی گزیده نمی‌شوند. 
 
جامعه‌ی ایران با این ابهام‌پذیری بالا بهشت لازف‌زن‌هاست؛ کسانی که هر روز یک ادّعای جدید دارند و یک وعده‌ی اجراناشدنی می‌دهند.

*استاد دانشگاه مرکز مطالعات ادیان
پربیننده ترین پست همین یک ساعت اخیر
ارسال به دوستان
زمین لرزه در اردکان فارس نوستالژی به سبک زیمنس: گوشی اقتصادی محبوب سال ۲۰۰۴ (عکس) حادثه در شهربازی کرمان؛ ۱۲ زخمی بیمارستانی در اواخر دوره قاجار (عکس) تنها ۲۵ دستگاه از ماشین واقعی جیمز باند 007 (فیلم) حذف یارانه ۱۸ میلیون نفر برای تقویت سبد معیشت دهک‌های پایین روزنامه اعتماد: عقب‌نشینی در سیاست اگر با خواست مردم همراه باشد، عین شجاعت و عقلانیت است هر آنچه که باید در مورد «چُرت نیمروزی» کودکان بدانید پایان پرونده قتل داریوش مهرجویی و وحیده محمدی فر قورباغه در شیر؛ یک سنت روسی و راز علمی آن شگفتی نمایشگاه استانبول؛ موشک بالستیک ۷ تنی ترکیه رونمایی شد بارتینی ای-57؛ مرموزترین بمب افکن شوروی که هرگز پرواز نکرد(+عکس) ترامپ: هند خرید نفت از روسیه را متوقف خواهد کرد/ هند: روابط ما با مسکو آزموده شده است وداع با مردی که فوتبال ایران را جهانی کرد: داریوش مصطفوی درگذشت مغازه ای در بیروت که در سال ۱۹۲۷ تاسیس شده و صنایع دستی و فرش ایرانی می فروخت (عکس)