فناوری جدیدی که تنظیم فعالیت ژنتیکی را نشان می‌دهد

پژوهشگران روسی، فناوری جدیدی ابداع کرده‌اند که نشان می‌دهد آران‌ای چگونه فعالیت ژن‌ها را تنظیم می‌کند.

به گزارش ایسنا و به نقل از فیز، کشف شمار زیادی از آران‌آی‌های موسوم به "lncRNA" در ژنوم پستانداران، موضوع شگفت‌آوری در پژوهش‌های اخیر حوزه ژنوم است که در مقیاس بزرگ انجام شده‌اند.

پژوهشگران "آکادمی علوم روسیه" (RAS) و "موسسه فیزیک و فناوری مسکو" (MIPT)، روش قابل اطمینانی برای ارزیابی نقش lncRNAها ابداع کرده‌اند. این روش جدید و داده‌های به دست آمده با کمک آن، امکان ارائه فرضیات مهمی را در مورد عملکردهای خاص lncRNAها فراهم می‌کنند.

این روش جدید موسوم به " RADICL-seq" می‌تواند به نقشه‌برداری جامع از هر آران‌آی بپردازد که هنگام تعامل با نواحی ژنوم مورد بررسی قرار می‌گیرند.

آران‌آی و تنظیم ژن

اگرچه تعداد آران‌ای‌های کدگذاری نشده و آن دسته از آران‌ای‌ها که پروتئین‌ها را کدگذاری می‌کنند، تقریبا شبیه است اما عملکرد بیشتر آران‌ای‌های کدگذاری نشده هنوز کاملا مشخص نیست.

هر نوع سلول، مجموعه ژن‌های فعال خود را دارد که به تولید پروتئین‌های خاصی منجر می‌شوند. همین موضوع موجب می‌شود که سلول مغز با سلول خون یک ارگانیسم مشابه، متفاوت باشد. دانشمندان اکنون در حال رسیدن به این نتیجه هستند که آران‌ای، یکی از عواملی است که تعیین می‌کند کدام ژن‌ها بیان شوند یا فعالیت کنند.

lncRNAها با رشته‌های نازک و نامنظمی در هسته سلول در تعامل هستند که با نام "کروماتین" (chromatin) شناخته می‌شوند. کروماتین این توانایی را دارد که ترکیب یا شکل خود را تغییر دهد؛ در نتیجه ژن‌های خاص یا رونویسی و یا پنهان می‌شوند. lncRNAها به واسطه تعامل با نواحی خاصی از کروماتین، در تغییر ترکیب و فعالیت ژن نقش دارند. آگاهی در مورد ناحیه‌ای از کروماتین که آران‌ای با آن در ارتباط است، موضوع مهمی برای درک قابلیت تنظیم آران‌ای به شمار می‌رود.

نحوه کارکرد روش جدید

آران‌ای‌ها با اتصال به پروتئین‌های وابسته به کروماتین، با کروماتین داخل هسته سلول تعامل برقرار می‌کنند. در حال حاضر، چندین فناوری وجود دارند که می‌توانند از تعامل میان آران‌ای و کروماتین نقشه‌برداری کنند اما با محدودیت‌های قابل توجهی همراه هستند.

پژوهشگران برای برطرف کردن این محدودیت‌ها، روش RADICL-seq را ارائه دادند. این روش می‌تواند نتایج دقیق‌تری ارائه دهد و سلول‌ها را تا زمانی که ارتباط میان آران‌ای و کروماتین قطع نشده است، سالم نگه می‌دارد.

بررسی‌ها نشان داد تعامل‌های میان آران‌ای و کروماتین که با روش RADICL-seq نقشه‌برداری شده‌اند، دقت بالاتری نسبت به نقشه‌برداری با روش‌های کنونی دارند.

این پژوهش، در مجله " Nature Communications" به چاپ رسید.

کانال عصر ایران در تلگرام