۱۳ آبان ۱۴۰۴
به روز شده در: ۱۳ آبان ۱۴۰۴ - ۰۰:۱۷
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۶۴۱۳۲۳
تعداد نظرات: ۷ نظر
تاریخ انتشار: ۱۹:۰۸ - ۳۰-۰۸-۱۳۹۷
کد ۶۴۱۳۲۳
انتشار: ۱۹:۰۸ - ۳۰-۰۸-۱۳۹۷

داستان ۵۳ نفر و انور خامه‌ای (فیلم)

با درگذشت انور خامه‌ای، آخرین بازمانده ۵۳ نفر رفت؛ کسانی که توسط رضاشاه بازداشت و بعدها فعالین سیاسی شدند.
 
عصر ایران؛ محسن ظهوری ـ وقتی به دادگاه رفتند، ۴۸ نفر بودند، اما تا امروز هم به مشهورند؛ ۵۳ فعال سیاسی که پلیس دوره رضاشاه آن‌ها را بازداشت کرد. انور خامه‌ای هم یکی از آن‌ها بود. جوانی با سری پرشور و قلمی روان و زیبا که ارثیه پدرش شیخ یحیی بود. روزنامه‌نگار مشهور دوران مشروطه که مهم‌ترین روزنامه‌های دوره مشروطه را مدیریت و سردبیری کرده بود؛ حبل‌المتین تهران، مجلس و ایران.

گرچه ۱۲ ساله بود که پدرش را از دست داد، اما مسیر زندگی‌اش همان شد که پدر رفته بود و همین هم برای انور دردسرساز شد. وقتی تقی ارانی با عقاید دو آتشه مارکسیستی‌اش در ۱۳۰۹ به ایران برگشت و مقالاتی درباره سوسیالیسم و نبرد طبقاتی نوشت، انور خامه‌ای هم یکی از کسانی بود که به او پیوست. عمده کار آن‌ها انتشار مقاله و ترجمه کتاب بود، اما با اعتصاب دانشجویان دانشکده فنی در سال ۱۳۱۶، پلیس آن‌ها را دستگیر کرد. جمعا ۵۳ نفر، که چندتایی از آن‌ها در روزهای اول آزاد شدند و بقیه بعد از ۱۶ ماه بازجویی، به دادگاه رفتند. این گروه که کسانی چون تقی ارانی، بزرگ علوی، ایرج اسکندری، خلیل ملکی و احسان طبری هم در میان‌شان بود، به ۵۳ نفر مشهور شدند و از سه تا ده سال راهی زندان شدند.

با استعفای رضاشاه در سال ۱۳۲۰، این محکومین با عفو قضایی آزاد شدند. چند نفری از آن‌ها بلافاصله به کار سیاسی روی آوردند و حزبی به نام توده را بنیان گذاشتند. انور خامه‌ای هم پنج سالی از اعضای رده بالا و هسته مرکزی این حزب بود، اما به سرعت کنار کشید. او اعتقاد داشت که این حزب منافع ملت ایران را تامین نمی‌کند، بلکه وابسته به بلشویک‌های شوروی است.

او پس از جدا شدن از حزب توده، به انتشار روزنامه‌هایی برای دفاع از مصدق و جنبش ملی شدن نفت منتشر کرد، اما با کودتای ۱۳۳۲ علیه مصدق، انور خامه‌ای هم دستگیر شد. خامه‌ای پس از آزادی در ایران نماند. او برای تحصیل اقتصاد به دانشگاه هایدلبرگ آلمان رفت و چند سال بعد دکترای اقتصاد خود را از در دانشگاه فرایبورگ گرفت. پس از به تدریس مشغول شد و به دانشگاه‌های فرانسه، مراکش و کنگو رفت. از او کتاب‌هایی دردفاع از محمد مصدق و رد مرام مارکسیستی شوروی به جا مانده. همچنین داستان‌ها و کتاب‌هایی درباره ادبیات.

انور خامه‌ای ۲۹ آبان‌ماه ۱۳۹۷ در خانه خودش در کرج درگذشت. او آخرین بازمانده ۵۳ نفری بود که دستگیری آن‌ها توسط رضاشاه، زمینه ساز تشکیل حزب توده در ایران شد.
پربیننده ترین پست همین یک ساعت اخیر
ارسال به دوستان
انتشار یافته: ۷
در انتظار بررسی: ۸
غیر قابل انتشار: ۰
ناشناس
Netherlands
۱۹:۲۷ - ۱۳۹۷/۰۸/۳۰
3
14
انور خامه ای از شریف ترین انسانهایی بود که همواره برای آزادی و عدالت اجتماعی جهد و جهاد میکرد.هشتاد سال مبارزه او برای آزادی شاهدی است بر بزرگی روح او.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۹:۴۰ - ۱۳۹۷/۰۸/۳۰
2
15
درود بر روح بررگ این بزرگمرد .
محمد
Iran (Islamic Republic of)
۲۰:۳۰ - ۱۳۹۷/۰۸/۳۰
3
10
روح روانش همواره شاد باد/ درود بر تمامی آزاد اندیشان ایران و جهان
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۰:۵۴ - ۱۳۹۷/۰۸/۳۰
3
13
دو بخش عالي عصر ايران ، يكي همين كليپ هاي تاريخي و ديگري مقالات در مورد آموزش و پرورش و سيستم آموزشيه ، واقعا دستتون درد نكنه و خسته نباشيد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۲:۱۰ - ۱۳۹۷/۰۸/۳۰
2
10
ممنون از اینکه بخش های ارزشمند تاریخ را یاداوری می کنید.
ناشناس
Netherlands
۰۰:۲۳ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۱
3
16
همینکه از مصدق و مرام او دفاع می کرد یعنی انسان درستی بوده است . روحش شاد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۸:۱۰ - ۱۳۹۷/۰۹/۰۱
2
15
تسلیت به خانم سارا خامه ای تنها دختر مرحوم انور خامه ای
ورود کد امنیتی
captcha
فونت متفاوت شماره ۱۰ هافبک ایرانی دینامو ماخاچ‌قلعه جلب توجه کرد (+عکس) بلندپایه‌ترین افسر صهیونیست اسیر در بین اجساد تحویلی به صلیب سرخ بازیکن لیگ برتری در خیابان شلوغ لندن با اسلحه تهدید شد/ بازداشت مدیر برنامه ستاره تیم ملی انگلیس به ظن اخاذی قصه‌های نان و نمک(۵۴)/ ۱۳۰ تومن و یک فحش؛ تصویر یک سیستم بی‌اعتماد! وضعیت هشدار در اوترخت هلند اعلام شد؛ آلودگی آب آشامیدنی به باکتری خطرناک در آستانه دیدار لیگ اروپا بازداشت ۵ عضو یک شبکه نفوذی در جنوب خان یونس لورن جیمز، ستاره زن چلسی، کفش‌های تولید محدود خود را به وینیسیوس جونیور هدیه داد (+عکس) سرمربی الشرطه عراق: عدالت در بازی مقابل تراکتور برقرار نشد/ تیمم را سرزنش نمی‌کنم یوتیوب در یک دانشگاه بزرگ رفع فیلتر شد اسکوچیچ: از پیروزی با موقعیت کم راضی نیستم/ بیرانوند: چمن یادگار امام را عوض نمی‌کردند، بهتر بود نیوزویک: آمریکا اولین آزمایش هسته‌ای را چهارشنبه یا پنجشنبه انجام خواهد داد تراکتور با غلبه بر الشرطه عراق وضعیت خود را در لیگ نخبگان آسیا استحکام بخشید/ معمای چمن اسفناک یادگار امام (ره) تبریز سازمان ملل: ۸۱ درصد از ساختمان‌های غزه آسیب دیده‌اند خداداد عزیزی: اعتراض رسمی تراکتور به رأی کمیته استیناف اعلام شد/ محرومیت از تماشاگر در جام حذفی عادلانه نیست مدارس برخی شهرهای هرمزگان فردا سه‌شنبه تعطیل است