از آنجاییکه که تا کنون هیچ اقدامی در راستای جذب فایناسور خارجی انجام نشده، ساخت و تحویل هواپیماهای بویینگ در چند ماه آینده را بعید می دانم و قطعا تحویل هواپیما به ایران عقب خواهد افتاد.

مهر ماه همین امسال بود که فرزانه شرفبافی سرپرست ایران ایر از نهایی شدن فایناس هواپیماهایی بویینگ و ایرباس در آینده ای که به گفته او نزدیک است، خبر داده بود. اما حالا با وجود گذشت حدود 9 ماه از این اظهارت نه تنها اقدامی در این رابطه صورت نگرفته که قانون گذاران امریکایی لایحه ای را تصویب کردند که بر اساس آن باید فروش هواپیما به ایران با نظارت امریکا انجام شود.

این قانون در حالی چند روز پیش در سنای آمریکا به تصویب رسید که کمتر از چند ماه به موعد تحویل بوئینگ های خریداری شده ایران در یک قرارداد 17 میلیارد دلاری مانده است. بر اساس قرارداد دسامبر 2016 بویینگ باید تحویل اولین هواپیمای خود را از ماه های نخست سال 2018 آغاز کند . اما فعالان صنعت هوایی نظری متفاوت داشته و بر این باورند که نبود فایناسور تحویل هواپیماهای بویینگ به ایران را به تعویق خواهد انداخت.

آرمان بیات کارشناس صنعت هوایی در این باره می گوید: ایرلاین ها باید درصدی از رقم دقیق قرارداد که اتفاقا محرمانه هم هست را به کارخانه سازنده پرداخت کنند که خط مونتاژ را برای یک زمان مشخص رزرو کرده و سپس بخش دیگری از پول را برای آغاز تولید پرداخت کنند.اجرای این مراحل حداقل به 7 الی 8 ماه زمان نیاز دارد .

او همچنین گریزی هم به بحران مالی شرکت های هوایی در ایران زد و گفت: بیشتر ایرلاین های ایران زیان ده بوده و از پس هزینه های خود برنمی آیند در چنین شرایطی نوسازی ناوگان و تامین منابع مالی جز از طریق فایناسور خارجی امکان پذیر نیست . اما از آنجاییکه که تا کنون هیچ اقدامی در راستایی جذب فایناسور خارجی انجام نشده، ساخت و تحویل هواپیماهای بویینگ در چند ماه آینده را بعید می دانم و قطعا وقتی برنامه تامین مالی با تاخیر مواجه شود، تحویل هواپیما به ایران عقب خواهد افتاد .

آمریکا نمی تواند به صورت مستقیم دخالت در خرید هواپیما کند
"ورود مستقیم آمریکا به بحث فروش هواپیما به ایران نقص صریح برجام است و آن را بعید می دانم" آرمان بیات می‌گوید ممکن است که آمریکا بخواهد دست و اندازهایی در مسیر خرید هواپیما برای ایران ایجاد کند اما نمی تواند به صورت مستقیم دخالتی در اجرای این قرارداد کند.

این فعال صنعت هوایی تاکید کرد: از آنجایی که که تا کنون هیچ اقدامی در راستای جذب فایناسور خارجی انجام نشده، ساخت و تحویل هواپیماهای بویینگ در چند ماه آینده را بعید می دانم و قطعا تحویل هواپیما به ایران عقب خواهد افتاد.

او خاطر نشان کرد که آمریکایی ها به تنهایی ارداه آن را ندارند که جلوی فروش هواپیما به ایران را بگیرند اما می توانند با فشار آوردن به موسسات مالی و وضع قوانین لازم اجازه فایناس را برای این هواپیماها صادر نکنند.

بیات که احتمال مانع تراشی آمریکا برای قرارداد با بویینگ را کمتر از ایرباس می داند، توضیح می دهد: آمریکا دنبال این است که تامین مالی قرارداد بویینگ طریق شرکت هایی انجام شود که ربطی به این کشورها ندارند صورت گیرد و به دنبال تزریق منابعی به دیگر کشورها به اقتصاد خود است. او نمی خواهد از این جیب به آن جیب شود.

به گفته او، در واقع آمریکا از این طریق از پولی که برای خرید هواپیما لازم است را از خارج از آمریکا وارد اقتصاد خود می‌کنند و از سوی دیگر ریسک بازگشت سرمایه فایناس بابت خرید هواپیما را به خارج این کشور منتقل می کنند.

به باور این کارشناس صنعت هوایی، حالا که تبلیغات ضد ایرانی برای بالا نشان دادن ریسک سرمایه گذاری را در سراسر جهان شاهد هستیم باید فضایی را فراهم کرد که نشان دهد شرایط سرمایه گذاری در ایران مساعد است.