مدیر تسلیحات آمریکا: نابودی برجام به بحران بزرگ منع اشاعه منجر می‌شود

مدیر مجمع کنترل تسلیحات آمریکا در یادداشتی با تاکید بر این‌که نابود کردن توافق هسته‌ای به ایجاد یک بحران عدم اشاعه منجر می‌شود از کنگره آمریکا خواست تا پیش از هر اقدامی برای بازگرداندن تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران خواستار شواهد قوی از نقض توافق از سوی ایران شود.

به گزارش ایسنا، داریل کیمبال مدیر اجرایی مجمع کنترل تسلیحات در یادداشت خود که در ماهنامه این سازمان منتشر شده است، تاکید کرد که نابود کردن توافق هسته‌ای ایران و گروه 1+5 به ایجاد یک بحران بزرگ عدم اشاعه منجر خواهد شد.

وی در یادداشت خود آورده است: نابود کردن توافق هسته‌ای که در ژوئیه 2015 میان ایران و قدرت‌های جهانی حاصل شد کاری غیرسازنده و نامعقول است و می‌توان جلوی آن را گرفت. اگر دونالد ترامپ رییس‌جمهور آمریکا از معاهدات و توافق‌ها برای وضع جدید تحریم‌های مرتبط هسته‌ای بدون وجود سندی دال بر نقض توافق توسط ایران دفاع کند، آمریکا مورد سرزنش قرار خواهد گرفت و پشتیبانی از تحریم‌های جدید یا خیلی ناچیز خواهد بود یا این‌که اصلا وجود نخواهد داشت. ایران نیز می‌تواند محدودیت‌هایی که توافق وضع کرده است را نادیده بگیرد.

اعضای کنگره و طرف‌های توافق هسته‌ای می‌توانند و باید خود را برای مواجهه با چنین پیامدی که ممکن است به یکی از این دو شکل بروز پیدا کند، آماده کنند. اول این‌که ترامپ به روشنی مشاوران خود را تحت فشار قرار داده است تا دلیلی برای عدم تایید پایبندی ایران به توافق تحت مفاد قانون بازبینی توافق هسته‌ای با ایران بیابند. طبق این قانون دولت موظف است هر 90 روز یک بار گزارشی به کنگره درباره پایبندی ایران به توافق و این‌که ادامه لغو تحریم‌ها معقول و درست است ارائه دهد. تایید نکردن پایبندی ایران به این توافق راه را برای کنگره باز خواهد کرد تا قانونی برای وضع مجدد تحریم‌های مرتبط هسته‌ای علیه ایران ارائه کند.

هر چند که طبق گزارش‌های جامعه اطلاعاتی آمریکا و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و دیگر طرف‌های توافق هسته‌ای، ایران به طور کامل به تعهدات خود عمل می‌کند، ممکن است ترامپ به دلایل سیاسی تصمیم بگیرد که پایبندی ایران به توافق را مورد تایید قرار ندهد.

داریل کیمبال در ادامه یادداشت خود که 29 اگوست منتشر شده است با اشاره به این‌که توافق هسته‌ای برای امنیت آمریکا و جهان مفید بوده و به اهداف خود برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران دست یافته است، تاکید کرد: رویکرد هوشمندانه‌تر در اینجا این است که اجرای این توافق چندجانبه به طور کامل و دقیق ادامه یابد تا یک حمایت جهانی برای به کارگیری گسترده اقدامات عدم اشاعه و راستی‌آزمایی مبتکرانه این توافق ایجاد شود.
در ادامه این یادداشت آمده است: کنگره پیش از این هر اقدام ترامپ در مسیر تضعیف توافق هسته‌ای از طریق پیشبرد قانون وضع مجدد تحریم‌ها، باید خواستار مشاهده شواهد عدم پایبندی ایران شود و در صورت تایید این سند توسط جامعه اطلاعاتی باید از کاخ سفید بخواهد تا برای حل سریع این مساله به کمیسیون مشترک که شامل تمام طرف‌های توافق هسته‌ای است، رجوع کند.

اگر ترامپ نتواند شواهد قوی از نقض توافق از سوی ایران ارائه کند کنگره نباید به وضع مجدد تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران رای دهد.

حتی اگر کنگره نیز در این دام بیفتد دیگر طرف‌ها باید به تعهدات خود طبق توافق پایبند بمانند.

علی‌اکبر صالحی رییس سازمان انرژی اتمی ایران به تازگی گفته است که اگر واشنگتن از توافق خارج شود، اما دیگر طرف‌ها همچنان متعهد بمانند ایران نیز در توافق باقی می‌ماند. شرکت‌ها و نهادهای اروپایی که هدف تحریم‌های ثانویه آمریکا قرار می‌گیرند هم می‌توانند و باید اقداماتی احتیاطی برای محافظت از قراردادها و معاملات تجاری و اقتصادی خود در برابر این تنبیهات آمریکا به کار گیرند.

دوم این‌که آمریکا به دنبال راهی برای تحت فشار قرار دادن آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای درخواست بازرسی از سایت‌های حساس نظامی ایران به امید یافتن دلیلی برای عدم تایید پایبندی ایران پیدا کند، بود.

طبق توافق هسته‌ای، آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌تواند درخواست دسترسی به هر سایتی که نگرانی درباره مواد و فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده یا مشکوک وجود دارد را مطرح کند. اگر درخواست‌های آژانس برای دسترسی و اطلاعات پاسخی از سوی ایران دریافت نکند، پنج عضو از هشت عضو کمیسیون مشترک می‌توانند به اقداماتی برای حل این نگرانی شامل دستور دسترسی که ایران ملزم به فراهم کردن آن خواهد بود، رای دهند.

لازم است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همچنان هوشیار باشد و ایران نیز موظف است به طور کامل با درخواست‌های آژانس برای اطلاعات و دسترسی در زمان مناسب همکاری کند، اما با توجه به موضع مشخص ترامپ در قبال این توافق فشار جدید واشنگتن بر آژانس برای دسترسی به سایت‌های نظامی ایران باید با احتیاط ویژه‌ای مورد رسیدگی قرار گیرد.

داریل کیمبال در ادامه یادداشت خود که 29 اگوست منتشر شده است با اشاره به این‌که توافق هسته‌ای برای امنیت آمریکا و جهان مفید بوده و به اهداف خود برای محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران دست یافته است، تاکید کرد: رویکرد هوشمندانه‌تر در اینجا این است که اجرای این توافق چندجانبه به طور کامل و دقیق ادامه یابد تا یک حمایت جهانی برای به کارگیری گسترده اقدامات عدم اشاعه و راستی‌آزمایی مبتکرانه این توافق ایجاد شود.