تحقیقات جدید نشان داده است که قرار گرفتن در معرض نور آبی روشن همانند نورهای ساطع شده از گوشی‌های هوشمند می‌تواند روی متابولیسم بدن انسان تاثیر بگذارد که این امر به طور بالقوه باعث افزایش وزن شده و همچنین می‌تواند روی توانایی‌های بدن ما در تنظیم مقدار گلوکز اثرگذار باشد.

تاثیر نامطلوب نورهای آبی روی سوخت‌ و ساز بدن انسان

مطالعه‌ای که به تازگی انجام شده، یافته‌های مطالعات قبلی و همچنین تحقیقات صورت گرفته روی موش‌ها را مجددا تایید می‌کند، اما این مطالعه همچنین یک گام فراتر گذاشته و برای اولین بار در آن نشان داده شده است که یک ارتباط مستقیم بین میزان نور با سوخت و ساز بدن وجود دارد. شاید این خبر برای همه‌ی کسانی که همواره در حال چک کردن گوشی‌های هوشمند هستند مهم و قابل توجه باشد. محقق سرپرست این پژوهش کاترین رید (Kathryn Reid) از دانشگاه نورث وسترن در ایلینویز می‌گوید:

این نتایج شواهد بیشتری را در اختیارمان گذاشتند؛ پیرامون اینکه قرار گرفتن در معرض نور روشن، سوخت‌وساز بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

برای روشن‌تر شدن موضوع، باید اشاره کنیم که این مطالعه به طور خاص درباره‌ی نور گوشی‌های هوشمند نیست و به ارزیابی نور آبی شدید می‌پردازد. مشخص شده است که طول موج‌های آبی دارای بزرگترین تاثیر در ریتم شبانه‌روزی بدن ما هستند. این ریتم به صورت یک ساعت درونی است که توسط نور کنترل می‌شود و وقت خوردن، خواب و انتشار هورمون‌های بدن ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این نور از نوعی است که فقط از طریق گوشی‌ها و صفحه‌ی نمایش کامپیوتر ساطع می‌شود.

اما پرسش این است که نور با سوخت‌و‌ساز بدن انسان چه رابطه‌ای دارد؟ چند سال پیش، محققان دریافتند افرادی که اکثریت نور روشن دریافتی بدن خود را قبل از ظهرها دریافت می‌کنند نسبت به افرادی که در ساعات پایانی روز این نورها را دریافت می‌کنند، وزن کمتری دارند.

مطالعات روی موش‌ها نیز نشان داده‌ که وقتی حیوانات به جای یه سیکل متوالی از تاریکی و روشنایی، زیر نور ثابت نگه داشته می‌شوند، آنگاه تجزیه گلوکز در بدن آنها دچار مشکل شده و وزن بیشتری را در قیاس با گروه دیگر اضافه می‌کنند.

برای آزمایش این همبستگی به طور مستقیم در انسان، این تیم پژوهشی ۱۹ داوطلب سالم را انتخاب کردند و آنها را در شرایط کنترل شده در آزمایشگاه به مدت چهار روز نگه داشته و آنها را با رژیم غذایی مشابه مورد آزمایش قرار دادند.

در دو روز اول، همه‌ی آنها در طول ساعات بیداری خود زیر نور کم نگه داشته شدند. در روز سوم، آنها به طور تصادفی به دو گروه تقسیم شدند. یک گروه برای مدتی به مقدار سه ساعت قبل از ظهر و گروه دیگری نیز به همین مدت در ساعت‌های پایانی روز در معرض تابش این نوع نور قرار گرفتند.

تاثیر نامطلوب نورهای آبی روی سوخت‌ و ساز بدن انسان

گروه پژوهشی به این نتیجه رسیدند که قرار گرفتن در معرض نور روشن باعث افزایش مقاومت بدن در برابر انسولین می‌شود. به عبارتی، افرادی که تحت تاثیر نور شدید قرار گرفته بودند، در قیاس با افرادی که در ساعات قبل از ظهر چنین نوری را دریافت کرده بودند، میزان کمتری از قند خون را توانسته‌اند از جریان گردش خون بدنشان حذف کنند و همین امر باعث بالاتر رفتن انسولین در آنها شده است.

به خصوص در هنگام شب، قرار گرفتن در معرض نور روشن با بالا رفتن سطح قند خون همراه بود. این یک موازنه‌ی بزرگ است، به دلیل اینکه داشتن سطح قند خون بالا در بلندمدت باعث افزایش خطر ابتلا به دیابت می‌شود و همچنین می‌تواند باعث افزایش چربی افراد و از سویی افزایش وزن افراد شود. یکی از محققان این گروه، آیوی چونگ (Ivy Cheung) چنین می‌گوید:

یافته‌های ما نشان می‌دهد در مواردی که افراد در ساعات غروب یک وعده‌ی غذایی را صرف کرده و همزمان نیز تحت تابش نور شدید قرار گرفته باشند، انسولین قادر به پایین آوردن سطح قند خون به مقدار پایه‌ای مجاز برای بدن انسان نبوده است.

گفتنی است که این نتایج بر اساس یک جامعه نمونه کوچک به دست آمده‌اند، بنابراین کار بیشتری به منظور بررسی یافته‌های آن مورد نیاز است. اما این اولین باری است که یک ارتباط مستقیم از این نوع در انسان مشاهده می‌شود، بنابراین یافته‌ی اخیر دارای اهمیت زیادی است.

تیم پژوهشی هنوز به طور قطعی نتوانسته‌اند توضیح دهند که چرا قرار گرفتن در معرض نور، این تاثیر را روی بدن می‌گذارد. اما شاید بتوان گفت که با انجام کارهایی مانند چک کردن تلفن‌های هوشمند در حالت روشنایی کامل در ساعات شب، ممکن است به بدن خود آسیب وارد کنیم. چونگ باور دارد که:

نتایج این مطالعه تاکید می کند که نوع روشنایی محیط روی سلامت ما اثر می‌گذارد.

اما یک موضوع کاملا روشن است؛ اینکه ما می‌توانیم متابولیسم بدن را با تغییر میزان قرارگیری در معرض نور تحت تاثیر از نوع مثبت یا منفی قرار دهیم. رید در این باره گفته است:

این اثر نور روشن بسیار جالب و خوشایند است، اما ما هنوز علت آن رفتار را درک نکرده‌ایم. در حالت تئوری، شما می‌توانید از نور به منظور دستکاری عملکرد متابولیک استفاده کنید.

در این میان، فراموش نکنید که بهترین استفاده را از قابلیت شیفت شب (Night Shift) روی آیفون خود ببرید. گفتنی است که این پژوهش در مجله‌ی PLOS ONE منتشر شده است.

منبع: زومیت

کانال عصر ایران در تلگرام