انتظارها برای پرونده خاص عباس کیارستمی

با این وصف حتی برخی از پزشکان از دل جامعه پزشکی نیز دست به انتقاد از پزشک معالج او زدند و البته بسیاری هم واکنشهای دیگر داشتند و هجمه این چنینی به جامعه پزشکی را ناروا و بی انصافانه خواندند.

البته مشخص و پرواضح است که پزشکان به خاطر شغل پر مخاطره خود در معرض ارتکاب عمدی یا سهوی جرایمی همانند فاش کردن اسرار پزشکی بیماران، صدور گواهی های خلاف واقع، سقط جنین جنایی و از همه رایج تر قصور پزشکی هستند.

قانون ایران نیز، همانند بسیاری از کشورهای دیگر به صراحت قصور پزشکی را جرم می داند. چه اینکه عدم رعایت نظامات دولتی، بی مبالاتی و بی احتیاطی می تواند سبب قتل غیرعمد شناخته شود. در واقع در صورتی که بی مبالاتی منجر به قتل گردد ما صرفاً با یک تخلف ساده پزشکی روبه رو نیستیم بلکه با گزارش یک قتل غیر عمد مواجهیم.

برابر با قوانین ایران و نظر غالب حقوقدانان، حتی اگر پزشکی با اذن و برائت دست به عمل جراحی و معالجه بزند، چنانچه در تشخیص بیماری دچار اشتباه شود، خطای شغلی برای وی محرز است و اساسا خطای وی در معالجه یا عمل جراحی، تقصیر به شمار می رود. بنابراین چنانچه پزشک متبحر و حاذقی به دلیل سهل انگاری، بی احتیاطی، بی مبالاتی و رعایت نکردن نظامات دولتی مرتکب خطای پزشکی شود و به بیمار صدمه ای بزند، ضامن است، حتی اگر اعمال وی با اجازه بیمار یا ولی او باشد.

اما روند رسیدگی به تخلفات پزشکی چگونه است؟

این روند از دو طریق بررسی وضعیت در کمیسیون های تخصصی پزشکی قانونی پس از ارجاع پرونده، بواسطه شکایت قضایی از سوی مرجع قضایی و یا بصورت شکایت فرد یا دادسرای سازمان نظام پزشکی از پزشک متخلف قابل پیگرد خواهد بود.

به منظور حفظ حقوق بیماران و رسیدگی به تخلفات پزشکی، و در راستای اجرای قانون سازمان نظام پرشکی، آييــن نامـه انتـــظامي رسيـــدگي به تخلفـــات صنفـــي وحرفـــه اي شاغليـــن حرفه هـــاي پزشكــــي و وابستـــه درسازمــــان نظــام پزشكــــي جمهـــوري اســـلامي ايـــــران در سال 1390 به تصویب شورای عالی نظام پزشکی رسیده و لازم الاجرا است.

صراحت ماده سوم آیین نامه بیانگر این است که شــاغلين حرفه هاي پزشكي و وابسته بايد طبق موازين علمي، شــرعي و قانوني با رعايت نظامات دولتــي، صنفي و حرفه اي انجام وظيفه كرده و از هرگونه سهل انگاري درانجام وظايف قانوني بپرهيزند.

همچنین، ماده 18 همین آیین نامه، پزشــك معالج را مســؤل ادامه درمان بيمار خود در حد توانايي و تخصص به اســتثناي موارد ضروري می داند، مگر اينكه بيمار يا بستگان او مايل نباشند. همچنین موارد اورژانس از شمول اين ماده مستثني است و پزشك مكلف به هرگونه اقدام درماني بدون توجه به نظر و اذن بيمار يا همراهان او مي باشد.

به عبارت بهتر سازمان نظام پزشکی به عنوان متولی امر و خانواده بیمار و خود بیمار در مرحله اول با پزشک معالج روبه رو هستند. در صورت هر اقدام تفویضی یا ....این پزشک معالج است که مسئولیت معالجه را به عهده دارد و روند بهبودی و به طور کلی پروسه درمان را مدیریت می کند.

در این خصوص اما دادسرای انتظامی سازمان نظام پزشکی مهمترین نقش را دارا است، دادسرا نه تنها با پزشکان متخلف که حیثیت و شأن نظام پزشکی ایران را که سال ها است با افتخار به مدد بیماران و محتاجان آمده است حفظ و حمایت می کند بلکه وظیفه شفاف سازی در بیان واقعیت را دارا است. سازمان به عنوان نهادی شبه قضایی همانند یک قاضی دادگستری در مقام جست و جوی عدالت و حقیقت است؛ در واقع به مثابه یک نهاد صنفی حامی حقوق همکاران و فعالان رشته خود نیست که بخواهد واکنشی هیجانی و عاطفی بدهد و یا به اظهارات متعصبانه معترضین و نیز پزشکان پاسخ بدهد.

اظهارات اخیر مسئولین امر، حاکی از جزم سازمان نظام پزشکی در رسیدگی عادلانه و بی طرفانه را دارد.

فراموش نشود که بی اخلاقی و بی دقتی در روند درمان در صورتی که منجر به سرپوش گذاری بر قضایا و حقایق شود نه تنها بیماران را به کلیت جامعه پزشکی بدبین می کند و در نهایت به افول حتی وضعیت اقتصادی و شأن اجتماعی پزشکان ایرانی منجر می شود؛ بلکه پزشکان با اخلاق، جوانان دلسوز و دانشجویان این رشته را نیز دچار یأس و ناامیدی می کند.

گزارش صادقانه سازمان نظام پزشکی، می تواند نویدبخش هزاران خانواده ایرانی باشد.